در ماه های اخیر، مباحث زیادی پیرامون تلاش آمریکا برای خروج از برجام مطرح شده است. آمریکا درصدد اعلام عدم پایبندی ایران به برجام به بهانه های مختلف است. یکی از مسیرهای پیش روی واشنگتن نیز تقاضا برای بازدید از مراکز نظامی ایران است. مسأله ای که با سفر نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل به مقر آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین، شکل جدی تری به خود گرفت. با این حال، دو تن از مقامات آژانس به رویترز گفتند، نیازی به بازرسی از مراکز نظامی ایران احساس نمی شود. از سوی دیگر، آژانس امروز برای بار سوم پایبندی ایران به برجام را تأیید کرده است.
به گزارش «تابناک»، «یوکیا آمانو»، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه بار دیگر پایندی کامل ایران به توافق هستهای را تأیید کرد.
بخشهای مهم گزارش فصلی آژانس در مورد وضعیت برنامه هستهای ایران، به این شرح است؛
ـ میزان ذخایر آب سنگین ایران ۱۱۱ تن است، که این رقم پایینتر از سقف ۱۳۰ تنی تعیین شده در برجام است. این رقم در گزارش پیشین ۱۲۸.۲ تن بود.
ـ از زمان گزارش پیشین، ایران ۱۹.۱ تن از آب سنگین خود را به خارج از کشور منتقل کرده است.
ـ ایران همچنان غنیسازی خود را در سطح ۳.۶۷ درصد حفظ کرده و همان طور که در برجام ذکر شده بود، از این سطح فراتر نرفته است.
ـ ایران کارخانه آب سنگین را روز ۱۷ ژوئن، بعد از یک خاموشی موقت، بار دیگر فعال کرده است.
ـ میزان ذخایر اورانیوم با غنای پائین ۸۸.۴ کیلوگرم است. این رقم پایینتر از سقف ۳۰۰ کیلوگرمی است که در برجام تعیین شده بود. میزان اورانیوم غنیشده ایران در گزارش پیشین آژانس ۷۹.۸ کیلوگرم بوده است.
خبرگزاری رویترز نیز روز پنجشنبه از وین گزارش داد: آمریکا بازرسان هسته ای، سازمان ملل را به کنترل (بازدید) از سایت های نظامی در ایران وامی دارد تا تأیید شود تهران از برجام تخلف نمی کند؛ اما مقام های آژانس بین المللی انرژی اتمی می گویند، بازرسان برای وقوع این مسأله باید معتقد باشند که چنین کنترل هایی مورد نیاز است و تاکنون به چنین باوری نرسیده اند.
با افزایش فشارهای هفته گذشته نیکی هیلی، نماینده دائم آمریکا در شورای امنیت و دیدار وی با یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، مبنی بر لزوم بازرسی و نظارت حداکثری بر تأسیسات هسته ای ایران و مراکز نظامی این کشور به عنوان بخشی از اصلاحات مد نظر رئیس جمهور آمریکا بر برجام، اکنون این مقام مسئول آژانس می گوید، ضرورتی برای بازدید از مراکز نظامی ایران نیست و آژانس چنین کاری را صرفا جهت ارسال یک پیام سیاسی نخواهد کرد.
این مقام بلندپایه آژانس که نام وی فاش نشده است، گفت: قرار نیست ما از یک سایت نظامی مانند پارچین صرفا با هدف ارسال پیامی سیاسی بازدید کنیم.
در همین حال، یکی دیگر از مقام های آژانس در گفت وگو با رویترز در پاسخ به چرایی عدم درخواست آژانس برای بازدید از سایت های نظامی ایران تأکید کرد، از زمان اجرایی شدن برجام، این نهاد هیچ گاه چنین درخواستی از طرف ایرانی نکرده، چون دلیلی برای چنین کاری نبوده است.
در همین حال، دیگر مقام آژانس تأکید کرد: اگر آمریکا بخواهد توافق با ایران را بر هم بزند، این کار را انجام خواهد داد، اما ما نمی خواهیم چنین بهانه ای به دست آنها بدهیم.
ذکر این مهم لازم است، آژانس بینالمللی انرژی اتمی به عنوان مرجع نظارت بر حسن اجرای تعهدات هستهای ایران تعیین شده است. مدیر کل آژانس بر اساس مصوبه شورای حکام، هر سه ماه یک بار، گزارشی در مورد وضعیت برنامه هستهای ایران منتشر میکند.