استقبال روزنامههای از پیکر شهید حججی، ادامه واکنشها به برگزاری همه پرسی استقلال کردستان عراق، بدهیهای شهرداری تهران و دخل و خرجهای دولت، اظهارات جهانگیری درباره ضرورت مبارزه با فساد، کیفرخواست مدیران نجومی بگیر و شکایت از مدیر تلگرام، انتصاب یک زن کرد به معاونت وزیر کشور و عقب نشینی ترامپ در مقابل پیونگ یانگ، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز بوده است.
به گزارش «تابناک»، روزنامههای امروز چهارشنبه پنجم مهرماه در حالی روانه پیشخوان مطبوعات شد که یکی از پررنگترین تیترها و تصاویر صفحات نخست آنها در ارتباط با استقبال مطبوعاتی از پیکر شهید مدافع حرم، محسن حججی است. بیشتر روزنامهها با چاپ تصاویری از این شهید و انتخاب تیترهایی احساسی عاطفی درباره او یاد و خاطره او در روز تشییع این شهید شهره را گرامی داشتند.
همه پرسی کردستان و واکنشهای گسترده جهانی به آن در کنار یادداشتها و تحلیلهای سیاسیون و کارشناسان سیاسی داخل کشور، همچنان بخش بزرگی از مطالب رسانههای مکتوب را در بر گرفته است.
رویش ملت به نقل از سرلشکر محسن رضایی عبارت «همه پرسی کردستان عراق، منفعت اسرائیل» را تیتر اول خود کرده و سیاست روز «تجزیه طلبی از ملا مصطفی پدر تا مسعود بارزانی پسر» را تیتر کرده است. روزنامه جوان از آغاز حلقه انتفاضه جدید با رفراندم صهیونیستی اقلیم خبر میدهد.
روزنامه شرق نیز در دو گوشه صفحه نخستش اظهارات لاریجانی و علی مطهری درباره همه پرسی اقلیم کردستان را منعکس کرده است.
به نظر میرسد، روزنامههای اصولگرا در دومین روز پس از همه پرسی اقلیم کردستان عراق این موضوع و واکنشها به آن را پررنگتر از سایر روزنامهها در صفحات نخست خود بازتاب داده اند.
در ادامه برخی دیگر از گزارش ها، یادداشتها و خبرهای منتشره در روزنامههای امروز را مرور میکنیم؛
خوش آمدی مردترین این روزها!
مروز روز تشییع پیکر شهید محسن حججی در تهران است. روزنامه وطن امروز شعری از عرفانه فتحیان در صفحه نخست خود چاپ کرد که در ادامه آن را میخوانید:
عرفانه فتحیان:
با یک عکس شروع شد...
با یک عکس جنون را به رگهای خشکیده این شهر کشاندی...
با یک عکس خیره ماندیم از تجسم عاشورایی که ندیده بودیم...
با یک عکس دلها بیتاب چشمانت شد...
چشمانی که گواه از اقتدار سربازمان داشت و بی اعتنا به وحوشى که ترس را بر اندام جهانی انداخته و به خیالشان تو را به اسارت گرفته بودند...
چشمان اسیری که اسیرمان کرد...
و یادمان انداخت علیاکبرهای زمانمان چه مردانه جور نامردی ما را میکشند...
سلام محسن، پسر ایران!
سلام فاتح دلهای حیران!
سلام ارباً ارباً به رسم یاران!
سلام اسطوره قهرمان!
به یاران حسین پیوستی
در آغوش اربابت تنفس کردی
با نگاه رضایتمند مادر مشعوف شدی
و آرام شدی میان یک بهت بیپایان...
هنیئاً لک!
همانقدر که برای جسم تکهپارهای که از تو مانده چشم به راه مرزها ماندیم، همانقدر اندیشهات بر کالبدمان حک شده و آراممان را بریده است.
در سکوتی عمیق هیاهو به پا کردی و در آغوش بیدستت همه را جای دادی...
از هر مرام و مسلکی...
خوش آمدی مردترین این روزها!
خوش آمدی!
یک بانوی کُرد معاون وزیر کشور میشود
شرق در خبری نوشت: پیرو دستور رئیسجمهوری، ژیلا سجادى، بانوى کُرد سنندجی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی در جایگاه معاونت وزیر و رئیس مؤسسه آموزشى علمى و کاربردی وزارت کشور منصوب میشود. ژیلا سجادی دارای مدرک دکترای تخصصی جغرافیای انسانی از انگلیس است. او درحالحاضر عضو هیئت علمی دانشکده علوم زمین و گروه جغرافیای انسانی و آمایش دانشگاه شهید بهشتی است. سجادی در این سالها در حوزه جغرافیای شهری، توسعه پایدار شهری، جمعیتشناسی و محیط زیست پژوهشهای متعددی انجام داده است. با این انتصاب ژیلا سجادی نخستین زن کُرد خواهد بود که بهعنوان معاون وزیر کشور انتخاب میشود. اگرچه انتصاب وزرای زن در دولت دوازدهم محقق نشد، اما وعده انتصاب معاونان زن از قولهای حسن روحانی بود که حالا گویی کمکم محقق میشود.
پروندهموسسات مالی روی میز سران قوا
اعتماد ضمن خبر دادن از بررسی پرونده مؤسسات اعتباری مالی غیر مجار توسط سه قوه نوشت: حسامالدین آشنا راست گفته بود که احمدینژاد برای دولت بعد «مینگذاری» کرده است. ماجرای موسسات مالی که بیحساب و کتاب در دولتهای نهم و دهم یکشبه سر برآوردند ماجرای همین مینهایی است که حالا مواجهه و خنثیسازی آنها دامنگیر دولت یازدهم و دوازدهم شده است. دیروز مسعود کرباسیان، وزیر اقتصاد به درخواست فراکسیون امید در نخستین جلسه کاری آنها بعد از تعطیلات تابستانی حاضر شد تا ابعاد مساله و راهکارهای موجود را با امیدیها در میان بگذارد.
صحن مجلس هم البته از این ماجرا دور نبود. تذکر نادر قاضیپور، نماینده ارومیه سبب شد تا علی لاریجانی، رییس مجلس بگوید که «درباره موسسات مالی بین بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و قوهقضاییه باید هماهنگیهایی به وجود بیاید.» تذکر قاضیپور به استناد ماده ۳ آییننامه داخلی مجلس بود. او خطاب به علی لاریجانی گفت: براساس اصل ۸۸ قانون اساسی در صورتی که حداقل یکچهارم کل نمایندگان بخواهند از رییسجمهور سوالی بپرسند باید آن موضوع اعلام وصول شود. سوال ما درباره وضعیت موسسات مالی و اعتباری بود که شما دستور دادید آقای پزشکیان جلساتی را برگزار کنند. به همین دلیل جلسه با رییس بانک مرکزی برگزار شد و بر حل مشکل تاکید شد. قاضی پور معتقد است این موضوع از حوزه کاری بانک مرکزی خارج شده. دلیلش هم تجمع سپردهگذاران در مقابل مجلس، قوهقضاییه و استانداری خراسان رضوی است که ظاهرا عدهای آنها را برای تجمع تحریک میکنند. قاضی پور تاکید کرد: حق سپرده گذاران این است که به پولهایشان برسند و وظیفه مجلس نیز پیگیری این وضعیت است. بعد هم از لاریجانی خواست تا همان لحظه سوال را اعلام وصول کند تا رییسجمهور در این باره به نمایندگان توضیح بدهد. این خواسته قاضیپور البته با کنایهای به لاریجانی هم همراه بود: البته شما به خاطر تعامل با دولت خودکشی سیاسی هم میکنید تا دولت زیر سوال نرود.
لاریجانی هم در پاسخ به او گفت: ما در حال پیگیری این موضوع هستیم. همان زمان که شما و دوستانتان این موضوع را پیگیری میکردید، آقای پزشکیان نیز جلساتی برگزار کردند که معلوم شد بین بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و قوهقضاییه باید هماهنگیهایی به وجود آید تا با دستور قاضی اموال آزاد شده که بتوانند بدهیها را پرداخت کنند. جلسات برگزار شده و به فرمولی رسیدهاند که نشان میدهد کار در حال انجام است. ما این موضوع را با جدیت دنبال میکنیم تا اشکالات رفع شود.
اما صبح دیروز هم فراکسیون امید با وزیر اقتصاد و رییس بانک مرکزی جلسهای برای بررسی موضوع برگزار کرد آنطور که بهرام پارسایی، سخنگوی فراکسیون خبر داده قرار است جلسات مشترک سران قوا برای حل مشکل سپردهگذاران کاسپین و سایر موسسات اعتباری برگزار شود. پارسایی درباره جزییات این جلسه به ایلنا گفت: در این جلسه نمایندگان دغدغهها و دیدگاههای خود را در این ۲ حوزه را مطرح کردند که این دغدغهها عمدتا حول محور مسائل اقتصادی به ویژه مشکلات سپردهگذاران موسسات مالی و اعتباری بود. بنا به گفته پارسایی در جلسه دیروز سیف، رییس کل بانک مرکزی، درباره دلایل روند کند پیشرفت امور توضیحاتی ارایه کرده که بنابراین توضیحات این موضوع به سران سهقوه محول شده که در جلسات مشترک به آن رسیدگی و برای آن راهحلی پیدا کنند. همچنین بنا به گفته پارسایی مشکلی که در پرداخت طلب سپردهگذاران وجود داشته، این بوده که طلبکاران کلان با حکم قضایی حسابهایی که قرار بود از آن طلب سپردهگذاران را پرداخت کنند را مسدود کرده بودند که ظاهرا این مشکل در حال مرتفع شدن است تا تعداد زیادی از سپردهگذاران به پولشان برسند. بر این اساس مقرر شد جلسات مشترک سهقوه برای حل این مشکل و تصمیمگیری در این رابطه برگزار شود. آنطور که پارسایی گفته است وزیر اقتصاد هم در این جلسه وضعیت بودجه کشور و هزینههای جاری که مشکلات زیادی را برای دولت به وجود آورده و همچنین کاهش قیمت نفت را مورد اشاره قرار داده است. در همین زمینه مقرر شد برای بودجه سال آینده هماهنگی بیشتری با این وزارتخانه انجام شود تا کار با تعامل و هماهنگی پیش برود. همچنین قرار شده که در جلسات بعدی فراکسیون با وزرای اقتصادی این موضوع مورد بررسی دقیقتر قرار گیرد.
مردم پای هر منبری نروند
آرمان نوشت:رئیس گروه اسلامی فرهنگستان علوم اسلامی با بیان اینکه مداح باید شعری را که میخواند مفهوم آن را بفهمد، گفت: اینکه فقط بخواهیم شعری را انتخاب کنیم که مردم را به گریه بیندازیم، تاثیر آنچنانی ندارد. مداحان باید شعر و مرثیه را بفهمند. آیتا... سیدمصطفی محققداماد در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه رفع آسیبزدایی از هیاتهای مذهبی اولین سفارش من به مداحان است، اظهار کرد: مداحان باید پیرو امامحسین (ع) و ائمهاطهار (ع) باشند، یعنی در درجه اول باید در مداحیها اخلاق داشته باشند. وی گفت: پیشوایان ما همگی مظهر ادب بودند و یک کلمه حرف زشت از دهان آنها خارج نمیشد، یا دل کسی را نمیآزردند و یا قلبی را به درد نمیآوردند.
مداحان نیز باید سعی کنند در گفتارشان به کسی توهین نکنند. آنها بزرگ هستند و اگر میخواهند این بزرگی را حفظ کنند، باید مظهر کامل اخلاق باشند. رئیس گروه اسلامی فرهنگستان علوم اسلامی خاطرنشان کرد: آنها باید در مرثیه و عزاداری در عین حال که فضایل اهلبیت (ع) را مطرح میکنند، به مدح و ثنا نیز در راستای اهلبیت (ع) بپردازند. بین مدح و حمد نیز فرق وجود دارد و مدح ائمه یعنی اینکه فقط کلیاتی از فضایل آنها مطرح شود؛ اما حمد آنها یعنی ما بهصورت جزئی درباره فضایل اخلاقی آنها سخن بگوییم. آیتا... محققداماد تصریح کرد: در ادبیات فارسی ما بهترین اشعار برای مدح و حمد اهل بیت (ع) توسط شاعران بزرگ سروده شده است. چرا در دوره کنونی ما شاعرانی همچون محتشم کاشانی را نداریم؟ در میان مداحان ما باید شاعرانی مثل محتشم باشند. بنده از علامه طباطبایی شنیدم که شعری را که یکی از شاعران دوره قاجار در وصف حضرت علیاکبر (ع) سروده بود بسیار تایید میکردند و میگفتند که من حاضرم ثواب کتاب المیزان را تقدیم این شاعر کنم و در مقابل ثواب این شعر را از او دریافت کنم. وی ادامه داد: شاید آن شاعر در زندگی خود نقاط ضعفی داشته باشد، ولی علامه طباطبایی میفرمودند: با وجود این شعری که این شاعر گفته است بعید است امام حسین (ع) شفیع ایشان نباشد. مداحان ما باید شعر و مرثیههایی را که میخوانند، بفهمند. اینکه فقط یک مرثیهای گفته شود که افراد به هیجان بیایند و گریه کنند تاثیری ندارد، بلکه آنها باید در قالب شعر فضایل اهل بیت (ع) را مطرح کنند. رئیس گروه اسلامی فرهنگستان علوم اسلامی تاکید کرد: قبل از انقلاب منبریهای ما اساتیدی همچون مرحوم مطهری، راشد، حسنزادهعاملی، آیتا... مازندرانی و... بودهاند. حتی مراجعی همچون آیتا... مکارمشیرازی نیز به منبر میرفتند. آیا واقعا ما امروز در منبرهای خود شاهد اینچنین افراد برجستهای هستیم؟ آیتا... محققداماد خاطرنشان کرد: به نظر بنده، مراکز رسمی کشور باید به افرادی که اجازه منبر میدهند، آموزشهای لازم را بدهند و از مدارک تحصیلی آنها سراغ بگیرند که آنها تحصیلات حوزوی خود را کجا کسب کردهاند؟ ولی قبل از این مراکز، خود مردم مهم و تاثیرگذارند. چرا مردم باید پای سخنرانی بروند که نمیدانند آن فرد تحصیلاتش را از کجا کسب کرده و اصلا مدرک علمی او چیست؟ وی ادامه داد: اگر مردم برای وقت خود ارزش قائل باشند و هیچ جلسهای را نروند، مگر آنکه در آن جلسه حدیث و سخنی بیاموزند اهل منبرها نیز خودشان اصلاح میشوند، از این طریق است که میتوانیم فرهنگ عاشورا را در بین مردم ترویج بدهیم و به آن چیزی که فلسفه قیام امام حسین (ع) بوده است، برسیم.
سندسازی پرسپولیس و طارمی برای فرار از محرومیت
جهان صنعت با اشاره به حاشیه پرهزینه اخیر باشگاه پرسپولیس نوشت: باشگاه پرسپولیس و مهاجم این تیم مرتکب تخلفی بزرگ شدند و انتظار میرود وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال با جدیت مقابل این موضوع ایستادگی کنند تا درس عبرتی برای دیگران شود.
موضوع خیلی حادتر از چیزی است که تصور میشد. محرومیت چهارماهه مهدی طارمی که بهگفته خودش خیری در آن بوده و محرومیت باشگاه پرسپولیس از دو پنجره نقلوانتقالاتی که بهقول مدیر روابط عمومی باشگاه حکمتی در آن بوده است، فاجعهای بود که با همکاری مشترک باشگاه پرسپولیس و طارمی رقم خورد؛ فاجعهای که خیریت و حکمت آن برای این دو بود و ناراحتی و اشک آن برای هواداران.
مدیران باشگاه پرسپولیس که بهدلیل خسارت ناشی از قرارداد مانوئل ژوزه، مدیران پیشین این باشگاه را بهباد انتقاد میگرفتند، حالا خودشان فاجعهای بزرگ را رقم زدند؛ آنجا که با ناشیگری قرارداد طارمی را دستکاری کردند. شماره ۹ پرسپولیس که سال گذشته بدون فسخ قرارداد با تیم ریزهاسپور ترکیه به تهران آمد، با پرسپولیس قرارداد بست و پرسپولیس برای اینکه بهخیال خام خود جریمهای نپردازد، در اقدامی غیراخلاقی و ناشیانه زمان قرارداد طارمی را ۳۱ خرداد تنظیم کرد یعنی چند روز پیش از اینکه طارمی با ریزهاسپور قرارداد ببندد. این کار مضحک و غیراخلاقی خیلی زود لو رفت و فیفا بهدلیل این کار پرسپولیس را هم جریمه کرد.
باشگاه پرسپولیس که خیلی راحت میتوانست با اقدامات قانونی کار را پیش ببرد، قانون را نادیده گرفت تا لکه ننگی در تاریخ این باشگاه به ثبت برسد. طارمی هم البته دستکمی از مسوولان پرسپولیس نداشت. او که یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان از حسین هدایتی برای فسخ قراردادش با ریزهاسپور گرفته بود، این پول را خرج این کار نکرد چراکه حتما حق خود میدانست که باید بالاتر از ۹۵۰ میلیون تومانی که پرسپولیسیها به او گفته بودند میدهند، بگیرد، به همین دلیل زیر قرارداد ۷۰۰ هزار یوروییاش با ریزهاسپور زد و به تهران آمد و حتما همان موقع همراه مسوولان پرسپولیس که در حال سندسازی بودند و در صورتحساب مالی باشگاه نوشتند یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان به حساب ریزهاسپور ریخته شده (در حالی که نشده)، به ریش هواداران میخندیدند و میگفتند: اگر هم جریمه شویم، فراخوان میزنیم و میگوییم هواداران کمک کنند.
به ریش مردم میخندیدند؛ همان مردمی که گلویشان را در ورزشگاه برای آنها پاره میکنند، همان مردمی که از سهم زن و بچههایشان میزنند تا کمکی اندک به باشگاه محبوبشان کنند، همان مردمی که با یک باخت، زندگیشان به هم میریزد. اصلا مگر این مردم مهم هستند؟ مهم آن یک میلیارد تومانی بود که به جیب طارمی رفت و مهم باشگاه پرسپولیس است که هر وقت مشکل مالی پیدا میکند، از هوادار دم میزند.
خیلی جالب است، اینجا جلوی چشم وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال تخلفی به این بزرگی رخ میدهد، اما کَک کسی نمیگزد. اینجا یک بازیکن بیش از یک میلیارد تومان را بهجای دادن به باشگاهی دیگر سهم خودش میداند و باشگاه پرسپولیس هم سندسازی میکند و راحت دروغ میگوید. باید با مدیر و بازیکنی که این تخلفات را انجام داده، چه کرد؟ چه مجازاتی میتواند گوشهای از ناراحتی هوادارانی را که روز و شبشان پرسپولیس است، جبران کند؟ کدام حکم و کدام دادگاه و کدام کمیته اخلاق میتواند پرسپولیس و طارمی را طوری جریمه کند که از ناراحتی هوادار کاسته و درس عبرتی برای دیگران شود؟
علیاکبر طاهری بهعنوان مدیرعامل پرسپولیس که این روزها سکوت کرده، چه توجیهی برای تخلفات رخداده در مجموعهاش دارد؟ طارمی که روی سر هوادار منت میگذارد، چه توجیهی برای برداشتن پول دارد؟ چرا باشگاه فرهنگی- ورزشی پرسپولیس به این حال و روز افتاده که مرتکب چنین تخلفاتی میشود؟
پشت پرده همه پرسی بارزانی
روزنامه جمهوری اسلامی در یادداشت صفحه نخست خود موضوع همه پرسی کردستان عراق را مورد توجه خود قرار داد و در مطلبی با عنوان پشت پرده همه پرسی بارزانی نوشت: بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم اشغالگر صهیونیستی ضمن استقبال از برگزاری همه پرسی تجزیه عراق آن را یک پیروزی استراتژیک برای اسرائیل نامید و گفت: در شادی اقلیم کردستان شریک است. به جز رژیم اشغالگر صهیونیستی، هیچ کشور دیگری از تکرویهای مقامات اقلیم کردستان استقبال نکرده است بلکه اکثراً با جملات و اظهارات متفاوتی نسبت به این رفتار غیرمنتظره و عواقب احتمالی آن هشدار دادهاند.
مهمترین واکنشها در این زمینه از جانب دولت عراق و همسایگانش بوده است. بغداد هرگونه همه پرسی و پیامدهایش را به کلی غیرقانونی و غیرقابل پذیرش دانسته و اعلام کرده است نتایج همه پرسی را هرگز به رسمیت نمیشناسد. همسایگان عراق نیز مواضع تقریباً مشابهی اعلام کرده و اقلیم کردستان را از عواقب یکه تازی برحذر داشتهاند. حتی آمریکا و سایر کشورهای غربی نیز تصریح کردهاند که نتایج همه پرسی را به رسمیت نمیشناسند و بر یکپارچگی و وحدت عراق تاکید کردهاند. تا اینجای قضیه اقلیم کردستان در پرتو یکه تازیهای مسعود بارزانی و دستیارانش حمایت جامعه جهانی و همسایگان عراق را از دست دادهاند و فقط حمایت و استقبال رژیم اشغالگر صهیونیستی را به دست آوردهاند که البته معاملهای سراسر زیان است.
مقامات اقلیم کردستان تصور نکنند که حتی صهیونیستها هم عاشق و شیفته آنها هستند بلکه به خاطر عواقب تکرویهای اقلیم کردستان احساس میکنند که فرصتهای طلائی برای سوءاستفاده از فرصتهای به دست آمده را در اختیار خواهند داشت. این رفتار فرصت طلبانه صهیونیستها دقیقاً در ماجرای تجزیه سودان و تشکیل حکومت دست نشانده سودان جنوبی هم سابقه دارد. صهیونیستها در آن ماجرا هم سعی کردند خلاء سیاسی – اقتصادی – امنیتی ناشی از تجزیه سودان را با حضور همه جانبه خود در جنوب سودان پر کنند و از انزوای سیاسی سودان جنوبی بیشترین سوءاستفادههای ممکن را به عمل آورند.
اگرچه مقامات اقلیم کردستان برای کاستن از حساسیتها و مهار بحرانهای ناشی از برگزاری همه پرسی اعلام کردهاند که این فقط یک همه پرسی و مراجعه به آراء عمومی کردهای عراق بوده و لزوماً به منزله اعلام استقلال کردستان عراق در نخستین روزهای پس از انجام همه پرسی نیست، ولی کاملاً آشکار است که مسعود بارزانی و دستیارانش اقلیم کردستان عراق را در یک مسیر برگشت ناپذیر به سمت و سوی ناکجا آباد به پیش میبرند و شاید خودشان هم دقیقاً آگاه نباشند که اوضاع اقلیم کردستان و حتی منطقه را به کدامین سمت و سو میبرند. در واقع مسعود بارزانی و دستیارانش سعی دارند انزوای ناشی از تکرویها را با فرار به جلو و اتکای روزافزون به بیگانگان جبران کنند و حتی در فهرست بیگانگان هم به اشغالگران صهیونیست متوسل شده است که خسارات بزرگ و جبران ناپذیری را متوجه اقلیم کردستان و منطقه میکنند. اما چرا صهیونیستها از تکرویهای بارزانی استقبال میکنند؟ این سوال مهمی است که لازم است مردم کردستان عراق و سایرین به ابعاد گسترده آن بیندیشند تا مطمئن شوند که اشغالگران به جای پای جدیدی در منطقه میگردند. حضور صهیونیستها در کردستان عراق تازگی ندارد لکن از این پس صهیونیستها با اطمینان خاطر بیشتر به اجرای طرحهای توطئه آمیز خود در منطقه و فرامنطقه میپردازند. بارزانی و دستیارانش نباید تصور کنند که صهیونیستها به اهداف و برنامههای اقلیم کردستان کمکی بدون چشمداشت خواهند کرد، بلکه در واقع برای جبران انزوای خودشان قطعاً کردستان عراق را وجه المصالحه قرار خواهند داد تا اهداف برنامههای شوم خود را پیگیری کنند و زمینههای استحاله کامل اقلیم کردستان عراق و تبدیل آن به «اسرائیل دوم» را فراهم سازند.
جای تعجب است که بارزانی و دستیارانش به جای تلاش برای دستیابی به روابط بهتر با همسایگان و ارتقاء مناسبات با دولت بغداد سعی دارند پلها را پشت سر خود ویران کنند و در مسیری گام بردارند که هیچگونه چشم انداز روشنی برای آن متصور نیست. واکنشهای اعتراضی و خشم آلود بغداد و همسایگان باید به اندازه کافی برای اقلیم کردستان گویا باشد و نشان دهد که وضع به وجود آمده و تکرویهای اقلیم قابل دوام و استمرار نیست و لازم است در این زمینه تجدیدنظر جدی صورت گیرد. بغداد اعلام کرده تصور نشود که با نتایج همه پرسی، امکان شکل گیری مذاکرهای قابل بررسی است. اینکه در اقلیم کردستان عراق چه میگذرد و تصمیم و اقدام بعدی چه میتواند باشد، سئوال مهمی است که شاید بارزانی و دستیارانش هم ارادهای در انتخاب گام بعدی نداشته باشند و همه چیز را بیگانگان مدیریت کنند.