نقد برجام، اما باقی ماندن آمریکا در توافق تا اطلاع ثانوی / تحریم تعدادی از مقامات سپاه / احاله کردن تصمیم گیری در مورد تحریم ها به کنگره با یک متمم / ماشه خودکار برای تحریم ها / مأموریت جامعه اطلاعاتی آمریکا برای برجام

به گزارش «تابناک»؛ از شب گذشته، برخی رسانه ها و تحلیلگران در حوزه سیاسیت خارجی، اقدام به انتشار برخی گمانه زنی ها و اطلاعات در مورد سخنرانی امروز جمعه (امشب ساعت 8 و 15 دقیقه به وقت تهران) کرده اند. مهمترین این خبرها و اطلاعات را نشریه گاردین به نقل از برخی مقامات که خود بیان کرده در مورد نیات دونالد ترامپ گزارش هایی مستند دارند، منتشر کرده است.

بر اساس آنچه گاردین مطرح کرده است، قرار است دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در سخنرانی امشب خود ضمن معرفی رویکردهای آتی خود در قبال ایران و فعالیت های منطقه ای ایران، برجام را مورد انتقاد قرار داده و به نوعی آن را رد کند، اما درخواستی مبنی بر تقاضای خروج آمریکا از آن نخواهد داشت.
مقامات اروپایی در این باره بیان کرده اند که سخنرانی امروز ترامپ، به نظر خروج آمریکا از برجام و لغو آن را در پی نخواهد داشت. بنا به گفته گاردین، از زمان شروع انتقادات ترامپ از برجام و تلاش های او برای جلوگیری از تأیید پایبندی ایران به برجام در گزارش های کنگره، مقامات و دیپلمات های اروپایی، لابی های سنگین و دامنه داری برای متوقف کردن اقدامات ترامپ و خارج شدن آمریکا از برجام صورت داده اند.

یکی از مقامات اروپایی در این خصوص به گاردین گفته است: از همه راه های موجودی که پیش روی ما بود، این راه (برجام) بهترین راه ممکن بوده است.

با این حال گفته می شود، سخرانی امروز ترامپ، لحن تند و انتقادی شدید علیه ایران خواهد داشت و منجر به ایجاد تنش های زیادی شده و روابط ترانس آتلانتیک را تحت تأثیر قرار خواهد داد. قرار است ترامپ در سخنرانی خود بگوید، مسیری که ایران طی زمان بعد از برداشته شدن تحریم ها پیموده و اقداماتی که انجام داده، متناسب با برجام نبوده است.

با این حال گفته می شود که ترامپ مستقیم و بلافاصله از کنگره درخواست بازگرداندن تحریم ها را نخواهد کرد، زیرا این امر منجر به از هم پاشیدن توافق هسته ای خواهد شد. آنچه ترامپ از کنگره خواهد خواست این است که این نهاد با اضافه کردن متمم و الحاقیه ای به قانون خود در رابطه با برجام، شرایط را به گونه ای فراهم کند که هرگونه اقدام ایران که از نظر آمریکا خارج از مفاد برجام باشد، خودکار منجر به اجرایی شدن تحریم ها شود.

همچنین گفته می شود، سخنرانی ترامپ حاوی اتهامات اساسی به ایران در موضوع حمیات از دولت بشار اسد در سوریه، برنامه موشک های بالستیک و حمایت ایران از حزب الله لبنان خواهد بود.

همچنین گاردین بیان کرده است که ترامپ دوباره سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست تروریستی وارد نخواهد کرد بلکه تنها به تحریم چند فرد و مقام از این نهاد بسنده می کند.

بزرگترین ترس اروپا به گفته این نشریه آن بوده که ترامپ برجام و توافق هسته ای را با اعمال دوباره تحریم ها یا در خواست از کنگره برای اجرای تحریم های جدید لغو کرده و عملا منتفی سازد؛ اما در حال حاضر به نظر می رسد که ترامپ قصد چنین کاری را ندارد؛ هرچند شاید دوباره در آینده نظر خود را تغییر دهد.

به جای آن قرار است ترامپ اعلام کند که دولت وی در همکاری با کنگره و سایر متحدان آمریکا درصدد است، تا خلل و فرج برجام را پر کرده و معیارهای جدیدی برای تأیید پایبندی ایران به برجام تعیین کند. یکی از مقامات اروپایی بیان کرده است: در واقع ترامپ در پی آن است که اعلام کند، حتی اگر ایران یک میلیمتر از برجام تخطی کند، آمریکا از این توافق خارج خواهد شد و هیچ جایی برای انعطاف وجود نخواهد داشت.

قرار است در مهمترین بخش سخنرانی امشب ترامپ، از کنگره درخواست کند که الحاقیه ای به نام قانون بازبینی و بررسی توافق هسته ای با ایران (INARA) اضافه کند که بر اساس آن ماده ای برای اجرای خودکار تحریم ها در صورت تخطی ایران در این قانون اضافه خواهد شد و همچنین تغییری در این قانون به وجود خواهد آمد که به واسطه آن ترامپ مجبور به ارائه گزارش های نود روزه در مورد پایبندی ایران به برجام نخواهد بود؛ گزارش هایی که منجر به شرمساری ترامپ شده است.

طبق قانون جدید که با کنگره به مذاکره گذاشته خواهد شد، ترامپ چندان نیازی به تأیید و امضای پایبندی ایران نخواهد داشت و به جای آن نهادهای اطلاعاتی و امنیتی آمریکا، مسئول رصد فعالیت های هسته ای و نظامی ایران خواهند بود و مهمترین کار آنها، رصد فعالیت های ایران در تأسیساتی است که از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی بازرسی نمی شود.

برخی خبرگزاری های خارجی همچنین رسانه‌های آمریکایی گزارش داده‌اند که از چندی قبل رایزنی‌ها برای اصلاح قانون نظارت بر توافق هسته‌ای میان دولت و کنگره آمریکا آغاز شده است.

گفته می‌شود، اب کورکر، رئیس کمیته سیاست خارجی سنا و تام کاتن، سناتور جمهوری‌خواه هریک پیش‌نویس متممی را آماده کرده‌اند که وجه مشترک آن‌ها طولانی‌تر کردن دوره گزارش‌دهی دولت و گسترش مولفه‌های گزارش است.

بنابراین، احتمالا دوره گزارش‌دهی دولت به کنگره در مورد برجام، به شش ماه افزایش خواهد یافت و از این پس دولت به جای چهار بار در سال، باید دو بار در سال پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید کند.