آنچه در ادامه می خوانید گفتوگوی مشروح خبرنگار «تابناک» با «سید حسن رسولی» فعال سیاسی اصلاح طلب، عضو بنیاد باران و عضو شورای شهر تهران در دوره پنجم است.
- به عنوان اولین سؤال، مشکلات اکنون شهرداری تهران را چه می دانید و برنامه های آتی شورا برای رفع آنها چیست؟
به باور من، هر یک از دوره های مدیریتی متناسب با رویکرد مدیران، چالش ها، فرصت ها و مؤلفه های محیطی تأثیرگذار بر دوره مدیریتی و نیز ترجیحات و اولویت های مدیران و فرهنگ مدیریتی حاکم بر سازمان ها، مجموعه ای از مواضع و کارنامه های عملکردی را ارائه می کنند که در مقام ارزیابی این دستآوردهای مدیریتی خاص، باید با نگاه منصفانه و بی طرفانه و پرهیز از رویکرد به تعبیر بنده دیو و دلبری، ارزیابی کند.
تنها استثنا این است که متداول دوره مدیریتی ارشد در ایران حدود چهار سال است، اما آقای قالیباف سه برابر این میانگین در رأس مدیریت شهرداری کلان شهر تهران بوده اند، خوب البته این موضوع هم نقطه قوت است. ایشان فرصت کافی برای سازماندهی و اجرا داشته اند. این موضوع از سویی هم می تواند از نظر مدیریتی نوعی نقطه ضعف باشد، چون ثبات بیش از حد می تواند انسان را دچار روزمرگی کند.
قالیباف در توسعه تهران و اجرای پروژههای بزرگ موفق بود
در این دوازده سال، 113 هزار میلیارد تومان هزینه جاری و عمرانی اداره شهر تهران شده و در یک دوره دوازده ساله که تقریبا 32 درصد عمر انقلاب اسلامی است، آقای قالیباف در رأس شهرداری تهران بوده، بنابراین این موضوع باید با نگاه واقع بینانه ارزیابی شود.
در یک برآورد کلان، آقای قالیباف را در توسعه کالبدی شهر تهران و اجرای پروژه های بزرگ مقیاس موفق می دانم اما در مورد قیمت تمام شده اداره شهر و لحاظ کردن ابعاد روحی و روانی شهر در کنار مسائل توسعه کالبدی دارای ضعف هایی بود.
اعضای شورای شهر برای اینکه دقیق تر از چیزی که تحویل گرفته اند مطلع شوند و بتوانند به آسیب شناسی و ارزیابی نقاط قوت و ضعف دوره شهرداری اصولگرایانه بپردازند، در همان ماه اول، در قالب یک طرح دو فوریتی شهردار را با توجه به اینکه به اسناد و مدارک دسترسی دارد، موظف کردیم، ظرف 100 روز از وضعیت شهرداری گزارشی تهیه کند و به شورای شهر ارائه کند و حالا ما منتظریم تا این گزارش به دستمان برسد.
با توجه به این گزارش که حاوی اعداد و ارقام خواهد بود، امکان اظهار نظر فنی هم در مورد چگونگی اداره کلان شهر تهران در گذشته فراهم می شود و از سویی دیگر، نهایی کردن شاخص های هدف دوره جدید مدیریت شهری، بیشتر و کامل تر مهیا خواهد شد؛ بنابراین باید منتظر ارائه، رسیدگی و بررسی این گزارش عملکردی که در حقیقت سند تغییر و تحول حوزه شهری پایتخت هم هست باشیم و قضاوتمان را به این گزارش مستند کنیم.
- برخی از اصلاح طلبان در اظهارنظرهایشان معتقدند شهرتهران در دوره قالیباف 100 سال به عقب بازگشته و یا شهر سوخته تحویل گرفته اند، به نظر شما آیا واقعا این تعابیر درست است؟
هیچ یک از اعضای شورا نگفتهاند شهر سوخته تحویل گرفتهایم
افراد در اظهارنظر آزادند، اما همان طور که گفتم بر اساس تجربه چندین ساله مدیریتی ام، نباید بی پروا همه چیز را سیاه و سفید تصور کنیم تا جایی که من به یاد دارم، هیچ یک از اعضای شورای شهر از تعبیر شهر سوخته استفاده نکرده اند و شاید از این تعابیر در برخی کمپین های انتخاباتی استفاده شده باشد.
- برنامه مدیریتی اصلاح طلبان برای اداره شهر تهران چگونه خواهد بود؟
ما از خاستگاه اصلاحات مورد انتخاب مردم قرار گرفته ایم و اساسا تئوری و دکترین مدیریت شهری ما با دوره گذشته متفاوت خواهد بود که البته این تفاوت می تواند تنوع آور هم باشد.
برنامه اصلاحطلبان برای اداره شهر تهران
گزارشی که قرار است از عملکرد شهرداری تهران تهیه شود، شاید دارای نقاط قوت باشد و شاید هم ایرادات اساسی در آن به چشم بخورد، اما در هر حال ما به دنبال این هستیم که با نصب العین قرار دادن کارنامه دوازده ساله قبلی به نتایج و ارزیابی مفیدی برسیم تا بتواند در سال های پیش رو چراغ راه آینده باشد.
-حضور شهردار در جلسات هیأت دولت را چطور ارزیابی می کنید؛ آیا این موضوع می تواند اثرات مثبتی در اداره شهر تهران بگذارد ؟
کاندیداتوری شهردار تهران برای ریاست جمهوری یک نقطه ضعف است
طی 14 سال گذشته، یعنی دو سال شهرداری آقای احمدی نژاد که بعدا با استفاده از این سمت توانست در مقام رئیس قوه مجریه قرار بگیرد و همینطور آقای قالیباف که دو دوره به طور رسمی در رقابت های انتخابات ریاست جمهوری ظاهر شد، یکی از نقاط ضعفی که از منظر منافع و مصالح مردم می توان به آن اشاره کرد، روابط رقابتی و حذفی بین شهرداری و شورای شهر و قوه مجریه بوده است.
مردم همه ارکان نظام را صرفه نظر از ماهیت هر کدام از بخش ها چه اجرایی باشد، چه تقنینی و قضایی، یک کل به هم پیوسته می دانند و انتظار دارند این کل به عنوان نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران با هدف خدمت به مردم و شهروندان تهرانی با هم همکاری کنند، اما نه تنها این همکاری نبوده بلکه طی این سال ها شهردار تهران که در رده بندی سیاسی جزو مدیران رده اول مملکت حساب می شود، از حضور در جلسات هیأت وزیران محروم بودند و قطعا از این جهت لطماتی به شهرداری و مردم وارد شده است.
آلودگی هوا و ترافیک حاصل جدال بی حاصل شهرداری و دولت است
به عنوان مثال، یکی از مهم ترین چالش های شهر تهران و کلانشهرها آلودگی هوا و حمل و نقل و ترافیک است، به گونه ای که حداقل زمان مورد نیاز برای انجام هر یک سفر شهری قریب 55 دقیقه طول می کشد که این میزان زمان معطلی، اتلاف منابع را به دنبال دارد.احمدینژاد چون قالیباف را رقیب میدانست، پول مترو را نداد
در سال 88 مجلس در قالب یک طرح قانونی مشخص، دولت را موظف می کند تا 2 میلیارد دلار برای کمک به توسعه حمل و نقل عمومی و ریلی شهری شهرهای کشور که یک میلیارد آن سهم تهران بود، ارز در اختیار شهرداری تهران قرار دهد، اما آقای احمدی نژاد به هیچ عنوان به این وظیفه قانونی عمل نکرد، چون خود را همواره رقیب سیاسی قالیباف می دانست.از نجفی خواستهایم کاندیدای ریاست جمهوری نشود
اما حضور آقای نجفی شهردار تهران در جلسات هیأت دولت سمبلیک نیست و ما از ایشان خواسته ایم، این گذاره آسیب رسان به شهروندان که راه رسیدن به پاستور از خیابان بهشت می گذرد را از خود دور کند و به این دور تسلسل پایان دهد و این لباس سیاسی را از تن درآورد، زیرا شهرداری یک نهاد خدماتی و فرهنگی است و این تغییر رویکرد واضحی است که در این 45 روز اول در مقایسه با دوره های قبل می توان دید.
ـ آیا احتمال دارد، رئیس شورای شهر هم بتواند در جلسات هیأت دولت حضور یابد؟
ضرورتی برای حضور هاشمی در جلسات دولت نیست
ضرورتی به حضور رئیس شورای شهر در جلسات هیأت دولت نیست و ما ساز و کار دیگری را برای هماهنگی بین مجلس و شورای شهر در نظر گرفته ایم. به این ترتیب که 3 عضو شورای شهر متشکل از من، آقایان هاشمی و امینی، شهردار تهران، استاندار تهران و آقایان فتحی و وکیلی به نمایندگی مجمع نمایندگان تهران در قالب مجمع 51 نفره، نمایندگان تهران در مجلس و شورای شهر به محوریت آقای دکتر عارف هر هفته جلسات مشترکی را برای بررسی بیشتر مشکلات تهران برگزار کنیم، چون برخی معضلات شهر تهران فراتر از ظرفیت مدیریتی کشور است.- یکدستی ترکیب شورای شهر و شهرداری و دولت را چگونه ارزیابی می کنید؟ مزیت ها و آسیب های این یکدستی چیست؟
همگرایی و توافقی که بین دولت و مجلس و شورا هست، یک فرصت است، اما از منظر اصلاح طلبان این فرصت بستگی به صیانتی دارد که از انسجام و هماهنگی موجود باید داشته باشیم. اگر بتوانیم انسجام را با حفظ جایگاه متفاوت شورا در مقام ناظر و شهرداری در مقام اجرایی مثل دولت و مجلس حفظ کنیم، این یکدستی می تواند برای کل جامعه نقطه مثبتی باشد.- نظر شما در مورد تحلیل هایی که این روزها از دسته بندی اصلاح طلبان ارائه می شود، چیست؟ یک عده مثل آقای عارف فکر می کنند باید از او قدردانی شود و در انتخابات 1400 کاندیدای ائتلافی یا اصلی جریان اصلاح طلبی او باشد. عداه ای دیگر معتقدند حوادث سال 88 را پشت سر گذاشته اند و با حضور در ارکان قدرت تعلق خاطر به وجود آورده اند که بخشی از حاکمیت هستند و با رایزنی با بخش های نظارتی، نیروهای آنها می توانند از فیلترهای نظارتی بگذرند و نیازی به کسی نداشته باشند، بعضی دیگر از اصلاح طلبان هم معتقدند اعتدالیون و اصولگرایان بر گرده آنها سوار شده و توانسته اند در رئوس قدرت و نهادهای تصمیم گیر قرار بگیرند، حالا هم زمزمه می کنند که باید در انتخابات آینده مستقل وارد شوند. گروهی هم که از سال 92 سکاندار بوده اند و عمده تصمیم گیری ها و اقدامات را بر عهده داشته اند، ادامه ائتلاف برایشان مهم است نه افتراق و بر هم زدن ائتلاف. نظر شما چیست؟
به اعتقاد من جریان اصلاحات و همینطور بخش معتدل جریان اصولگرا طی دو، سه پروژه اخیر انتخاباتی توانستند به یک ائتلاف آگاهانه برسند و ائتلافی که در سال های 92 ، 94 و 96 رخ داد، کاملا هوشمندانه، دقیق، راهبردی و آگاهانه بود. علتش هم این است که جریان اصلاحات مانند اصولگرایان دربردارنده یک حزب قوی سیاسی نیست.
اصلاح طلبان در قالب کلان با استفاده از شورای عالی سیاستگذاری اصلاحات توانستند پروژه های انتخابات را مدیریت کنند و البته اصولگرایان هم در قالب جمنا کار کردند، اما تا زمانی که یک حزب سیاسی قوی نداشته باشیم، در این دوره گذار، ناگزیر خواهیم بود از همین ساز و کار جبهه ای استفاده کنیم.
ائتلاف اصلاحطلبان با اصولگرایان معتدل در انتخابات 98 هم ادامه دارد
بنابراین در
انتخابات سال 98 یا از همین ساز و کار قبلی استفاده می کنیم یا شیوه دیگری.
فاکتورهای مختلفی برای انتخابات سال 98 تأثیرگذار هستند و همان طور که آقای عارف
گفتند، نحوه ائتلاف با اصولگرایان معتدل و سرمایه سیاسی و اجتماعی که اصلاح طلبان
در اختیار دارند، قابل بحث وبررسی است.
اگر اصلاحطلب بیشتری تأیید بشود، از ائتلاف خارج میشویم
به ویژه اینکه جریان اصلاحات هیچ گاه خود را خارج از حاکمیت نمی دانسته و انشاءالله اگر فرصتی فراهم شود و در فضای عادلانه و واقع بینانه کاندیدای بیشتری از جریان اصلاح طلبی تأیید صلاحیت شوند، طبیعی است که در انتخابات آتی از ائتلاف ها خارج شویم .اگر ظرفیت اصلاح طلبی از انقلاب اسلامی گرفته شود، بخش قابل توجهی از قدرت کشور از دست خواهد رفت.
- مطالبات شورای شهر و شهرداری از دولت روحانی تا کنون محقق شده یا خیر؟
یکی از مشکلات و موانع ما که انتقاد جدی در این زمینه به دولت آقای روحانی در حوزه شهری وارد است، در حقیقت فقدان منابع درآمد پایدار برای تحقق اهداف است؛ یعنی پاشنه آشیل دولت آقای روحانی و شهرداری، منابع مالی است.
شاید دلیل این موضوع هم به قبل از هماهنگی ها بازمی گردد که نتوانستیم، منابع مالی زیادی را به حوزه شهری واریز کنیم، ولی به طور حتم از درک متقابل این دو حوزه، همگرایی و مساعدتی که وجود دارد برای استفاده از سرمایه گذاری خارجی به صورت فاینانس در این دوره تنگنای شدید حداکثر استفاده را می کنیم .
############
گفت وگو از سیف الله نصرتی