آمارهای پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله نشان می‌دهد که فقط چند نقطه از کشور زلزله خیز نیست. مابقی شهرها روی گسل یا در نزدیکی آن قرار دارند و در معرض وقوع زلزله‌اند.
این در حالی است که بسیاری از کلانشهرهای ایران دقیقاً روی گسل ساخته شده‌اند و از این نظر جان میلیون‌ها نفر تهدید می‌شود.
به گزارش روزنامه ایران، یکی از معروف‌ترین و خطرناک‌ترین گسل‌ها مربوط به کلانشهر تهران است و به همین خاطر هم چندی پیش مصوبه و نقشه ممنوعیت ساخت و ساز روی گسل‌های شهر تهران ابلاغ شد. اکنون نوبت به 10 شهر دیگر رسیده است.
در این باره محمدسعید ایزدی معاون وزیر راه و شهرسازی می‌گوید که به‌دنبال ابلاغ مصوبه و نقشه ممنوعیت ساخت و ساز روی گسل‌های شهر تهران، برای ۱۰ شهر دیگر هم این نقشه‌ها را در دست تهیه داریم.
او نام این 10 شهر را هنوز اعلام نکرده اما قطعاً شهرهایی است که دقیقاً روی گسل قرار دارند و در معرض خطرند.
در حال حاضر خطرناک‌ترین گسل‌های ایران عبارتند از 10 گسل:۱-البرز - مشا، ایوانکی، کهریزک، پیشوا و رباط کریم، ۲-تبریز - شمال تبریز، ۳- گسل کوه خضر - از میان بخشی از شهر قم عبور می‌کند، ۴- گسل اصلی جوان زاگرس - از کنار شهر مریوان عبور می‌کند، ۵-گسل غربی فروافتادگی دریاچه ارومیه - از کنار شهر ارومیه عبور می‌کند، ۶-گسل بافران - از جنوب شهر نائین عبور می‌کند، ۷-گسل هیرمند - از نزدیکی شهر زاهدان عبور می‌کند، ۸- گسل مکران - از نزدیکی شهرهای جاسک و چابهار عبور می‌کند و ۹- گسل ساحلی بندرعباس - از شهر بندرعباس عبور می‌کند.
از سوی دیگر بر اساس آمار جمعیت شهرها در سال ۹۴، ۱۰ شهر جزو مهم‌ترین شهرهای ایران شناخته شده‌اند. تهران با حدود ۸.۹ میلیون جمعیت، مشهد با حدود ۲.۹ میلیون، اصفهان با ۲ میلیون، کرج با حدود ۲ میلیون، تبریز با ۱.۹ میلیون، شیراز با ۱.۸ میلیون، اهواز با ۱.۴ میلیون، قم با ۱.۳ میلیون، کرمانشاه با ۱.۱ میلیون و ارومیه با حدود ۹۰۰ هزار نفر جمعیت از مهم‌ترین شهرهای ایران هستند.به این ترتیب حدود ۱۵.۳ میلیون نفر از جمعیت ایران در داخل ۱۰ شهر اول ایران زندگی می‌کنند. همچنین برآورد می‌شود که حدود ۹.۹ میلیون نفر در حاشیه همین ۱۰ شهر اول ساکن هستند. بنابراین جمعیتی بالغ بر ۲۵ میلیون نفر در داخل و حومه همین ۱۰ شهر اول ایران زندگی می‌کنند.
نکته مهم این است که بر اساس نقشه پهنه‌بندی خطر نسبی زلزله در ایران در فهرست ۱۰ شهر اول، فقط شهر اصفهان است که در رده خطر نسبی بالای زلزله قرار نمی‌گیرد. بنابراین، با کسر جمعیت اصفهان و حومه، حدود ۲۲ میلیون نفر از جمعیت (حدود ۲۸ درصد) از جمعیت ایران در سال ۹۴ در پهنه خطر نسبی بالا و در داخل و حومه شهرهای اصلی و پرجمعیت ایران زندگی می‌کنند.
در این باره معاون وزیر راه و شهرسازی به ایسنا، توضیح داد: درخصوص بحث زلزله دو کار اساسی در شورای عالی معماری و شهرسازی صورت گرفته که یکی در حوزه پیشگیری از وقوع و تلاش برای شناسایی پهنه‌های پرخطر است. در هفته‌های اخیر نقشه پهنه‌های پرخطر تهران ابلاغ شد که شهرداری بشدت از ساخت و ساز در این پهنه‌ها خودداری کند. قرار شد برای ۱۰ شهر دیگر کشور هم این نقشه‌ها تهیه شود. سازمان برنامه و بودجه نیز حمایت خود را اعلام کرده و قرار شده منابع آن را در اختیار ما قرار دهد تا بتوانیم با کمک مرکز زلزله‌شناسی این نقشه‌ها را تهیه و به شهرها ابلاغ کنیم. همه نهادها از فرآیند شناسایی پهنه‌های پرخطر حمایت کردند.
«زلزله ۷.۳ریشتری کرمانشاه»، «زلزله ۴.۲ریشتری ارومیه»، «زلزله ۴.۸ریشتری لنگرود» و «زلزله ۶.۱ریشتری کرمان» در چند وقت اخیر بخوبی نشان می‌دهد که نگرانی و تلاش دولت برای متوقف کردن ساخت و ساز روی گسل‌های مهم بی‌دلیل نیست. هریک از این گسل‌ها تکان بخورد، کلانشهرهای ایران مثل یک بمب منفجر خواهند شد.
حالا وقت بود