نمایش الیور توئیست که با سرمایه میلیاردی و با حضور دو بازیگر سینمای ایران روی صحنه رفته، این پرسش را پیش آورده که چنین پروژههایی با عدم منطق اقتصادی چگونه روی صحنه میروند و همه نهادهای مسئول با این پروژههای همکاری ویژهای دارند؟ در کنار این پرسش، اهالی تئاتر درباره بر هم زدن قواعد اقتصادی تئاتر ایران سخن میگویند و برخی میپرسند، آیا این وضعیت در بلندمدت به نفع تئاتر ایران است؟
به گزارش «تابناک»؛ مهناز افشار، آتیلا پسیانی، سعید چنگیزیان، هوتن شکیبا، امیرکاوه آهنینجان، داریوش موفق، نوید محمدزاده و با همراهی بیش از صد بازیگر و هنرجوی نوجوان» این ترکیب تئاتر الیور توئیست به کارگردانی حسین پارسایی است که اکنون نه مقام مسئول تئاتر یا مدیرکل نمایش خانگی سازمان سینمایی، بلکه در قامت یک صحنهگردان تئاتر ظاهر شده است. داستانِ دومین رمان چارلز دیکنز برای اغلب مردم آشناست و به شیوههای مختلفی اجرا شده که در اجرای کنونی و موزیکال در تالار وحدت روی صحنه میرود.
به گفته خود عوامل، کار اقتباسی از رمان دیکنز و آهنگسازی لیونل بارت است؛ اما با اندکی جستجو میتوان دریافت که تئاتر الیور توئیست، یک برداشت خامدستانه از فیلم «الیور! / Oliver!» اثر کارول رید کارگردان انگلیسی و محصول سال 1968 است که در فضای مجازی در دسترس است و تماشاگران تئاتر حسین پارسایی میتوانند با دیدن این فیلم از میزان خلاقیت و دستاوردهای هنری تئاتر الیور توئیست لذت ببرند و بابت بلیت 90 هزار تومانی که خریدهاند، افسوس بخورند.
مهناز افشار در این تئاتر پایینتر از همان سطح متوسطی که در این سالها در سینمای ایران ظاهر شده، روی صحنه حضور مییابد و شاید این مسأله به درک ناصحیح این بازیگر نسبت به مدیوم تئاتر و تفاوتهای این مدیوم با مدیوم سینما باشد. نوید محمدزاده که اصالتاً جزو بازیگران تئاتر است و از صحنه تئاتر به سینما آمده، اما دور از انتظار ظاهر میشود و اثری از بازی همیشگیاش نیست، به گونهای که انگار با تماشاگر یا کارگردان اثر لج کرده باشد و بخواهد بازی کند!
سوای داستان و سطح بازی ها، آنچه تماشاگر غیرحرفهای تئاتر که مخاطب اصلی این تئاتر بوده را تحت تأثیر قرار میدهد، دو موضوع است؛ نخست به خدمت گرفتن مهناز افشار و نوید محمدزاده است که با توجه به پیشنهادهای سینمایی به آنها، بازیگران گرانقیمتی محسوب میشوند و حتی اگر با تهیه کننده و کارگردان این تئاتر راه آمده باشند نیز بعید است رقم اندکی برای صرف وقت قابل توجه -دست کم به اندازه یک پروژه سینمایی- برای این تئاتر دریافت کرده باشند!
موضوع دیگری که حتی برخی تماشاگران حرفهای را نیز تحت تأثیر قرار میدهد، دکور بسیار عظیمی است که احتمالاً یکی از بهترین دکورهای یک دهه اخیر نمایشهای روی صحنه رفته ی ایران محسوب میشود. برای ساخت این دکور حتماً تلاش شده و در کنار آن، برای حجم بالای لباس و جزئیات هزینه قابل توجهی صورت پذیرفته که در نوع خود کمسابقه است و برخی از سوابق تئاترهای اینچنینی نظیر تئاتر «آمدیم، نبودید، رفتیم» به کارگردانی رضا حداد و با بازی مهناز افشار، هانیه توسلی و شماری دیگر از بازیگران شناخته شده را یادآور میشود.
در روزهای اخیر، برخی رسانهها از هزینه 2.5 میلیارد تومانی تولید این تئاتر سخن به میان آوردهاند که رقم بسیار قابل توجه است و اگر مجموع بلیتهای 90 هزار تومانی این تئاتر را منهای هزینه اجرای سانسهای تالار وحدت و منهای هزینه دستمزد بازیگر، دکور و لباس کنیم، نمیتوان منطق اقتصادی برای این تئاتر متصور شد و به همین دلیل، ابهامها درباره اینکه چگونه برخی اوقات چنین آثاری تولید میشود، افزون شده است!
با گذر از این پرسش قدیمی که «تئاتر یک کالای فرهنگی لوکس است یا یک امکان عمومی؟» و اینکه اهالی تئاتر در این زمینه چه نقشی دارند، وقتی تهیه کنندگان و کارگردانهای پرنفوذ توان گرفتن تبلیغات شهری برای آثارشان را ندارند و حتی آثار امثال کیمیایی نیز چنین امکاناتی را به دست نمیآورند، تبلیغات شهری برای تئاتر «الیور توئیست» این پرسش را پیش آورده که واقعاً پشت این تئاتر چه خبر است؟!