استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در گفت و گو با «تابناک»:

مسئولان برای حل نا آرامی های اخیر از مسکن استفاده کردند / با روند کنونی جامعه به یأس و سرخوردگی اجتماعی کشیده خواهد شد

اعتراض و نا آرامی هایی که در بستر جامعه پیش می آید، نشانه های ارزشمندی هستند که وجود اشکال در سیستم را گوشزد می کنند و باید از این نشانه ها برای رسیدن به ریشه مشکل و حل آن استفاده کرد؛ مسئله مهمی که مسئولان اجرایی کشور توجه چندانی به آن ندارند و با استفاده از مسکن هایی برای حل بحران و خاموش کردن نا آرامی ها این نشانه ها را نیز از بین می برند که می تواند به اشکال های بزرگتر دامن بزند.
کد خبر: ۷۶۲۸۵۱
|
۱۹ دی ۱۳۹۶ - ۱۲:۲۶ 09 January 2018
|
18134 بازدید
|

مسئولان برای حل نا آرامی های اخیر از مسکن استفاده کردند / با روند کنونی جامعه به یأس و سرخوردگی اجتماعی کشیده خواهد شد پاسخ به چرایی بروز نا آرامی های اخیر که بسیاری از شهرهای کشور را در بر گرفت و با ورود نهادهای نظامی و امنیتی کشور فروکش کرد، موضوع مهمی است که اگر به صورت منطقی و دقیق مورد بررسی قرار نگیرد، زمینه ساز پیامدهای نامطلوبی در آینده خواهد شد؛ پیامدهایی که بسیاری از متخصصان مسائل اجتماعی آن را بعید نمی دانند و با روند کنونی جامعه تفسیر امیدوار کننده ای از آینده ندارند.

به گزارش «تابناک»، با فروکش کردن نا آرامی های برخاسته در بسیاری از شهرهای کشور که به زعم بسیاری از تحلیلگران با محوریت مشکلات اقتصادی بروز کرد، دوباره جامعه با آرامش نسبی رو به رو شده و شرایط کنونی مسئولان ارشد کشور را از نگرانی های بر آمده از اعتراضات اجتماعی رها کرده است؛ اتفاق قابل تأملی که چون ریشه های اصلی بروز مشکل هنوز با درمان مشخصی رو به رو نشده است، نباید به پایداری آن امیدوار بود.

تحلیلگران و کارشناسان اجتماعی معتقد هستند تحولاتی که در روزهای اخیر جامعه ایرانی را متأثر کرد، حاصل مجموعه ای از دلایل و عوامل ریشه دار است که در طول سال و دهه های اخیر از سوی مسئولان ارشد کشور نسبت به آنها بی توجهی شده بود و اکنون این بی توجهی ها در قالب اعتراض و نا آرامی های اجتماعی بروز کرده است.

با این حال مسئولان و مقامات ارشد کشور چون اعتراض های مشابه مختلفی که در دوران پس از انقلاب رخ داد، با اقدام انتظامی و امنیتی تلاش کردند تا آرامش را به جامعه بازگردانند؛ اقدامی که با ورود و اثرگذاری جریان های معاند در اعتراضات توجیه سیاسی و امنیتی نیز یافت و بسیاری از معترضان را با مجازات هایی چون زندان و برخورد قضایی رو به رو کرد.

بررسی دقیق و موشکافانه فعل و انفعال هایی که هفته های اخیر جامعه را متأثر کرد، از آن جهت مهم است که در صورت بی توجهی به ریشه های اصلی بروز بحران، این تحولات چه بسا با شدت و حدت بیشتری در آینده دوباره تکرار شود.

در همین رابطه و در مورد نا آرامی های اخیر کشور و ریشه های اجتماعی بروز آن دکتر مهرداد عربستانی، استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران به خبرنگار «تابناک»، گفت: بسیاری از مردم و تحلیلگران تصور می کنند که ریشه اصلی بروز نا آرامی های اخیر اقصادی است و مشکلات اقتصادی شهروندان ایرانی را به اعتراضات خیابانی کشیده است که به نظر من این تحلیل کاملی از مسئله نیست و در رابطه با این موضوع باید بگویم اگرچه اقتصاد و نا به سامانی های اقتصادی در بروز مشکل موثر بود اما در هنگام آغاز انقلاب اسلامی ایران مجموعه وعده هایی از جمله آزادی، عدالت و جمهوری اسلامی و...به مردم داده شد که تلقی های متفاوت مردم از میزان تحقق این شعارها در بروز نا آرامی های اخیر موثر بود.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ادامه سخنان خود گفت: اگر به هرم مازلو و مجموعه نیازهایی که شهروندان برای زندگی در بستر اجتماع نیاز دارند دقت کنیم خواهیم دید این نیازها مجموعه متنوعی دارد که از تأمین نیازهای اولیه و معیشتی گرفته تا بحث تأمین امنیت، کرامت و عزت نفس و... را شامل می شود. اگرچه همه این نیازها و تحققشان برای یک زندگی ایده آل نیاز است، اما مسئله ای تحت عنوان معیشت در اولویت اول قرار دارد و البته این به معنای آن نیست که شدت نیاز به دیگر مفاهیم کمتر است.

عربستانی در توضیح بیشتر سخن خود گفت: عرض بنده این است که ما در جامعه یک قشر یا طیف اجتماعی نداریم که بر اساس همان طیف بگوییم کسانی که اعتراض کردند نیازهای معیشتی و اقتصادی دارند و با برطرف کردن این نیاز دیگر شاهد نا آرامی و اعتراض در کشور نخواهیم بود. در اعتراضات اخیر نیز طیف گسترده ای از مطالبات مطرح شد که نباید آن را به مسائل اقتصادی و معیشتی تقلیل داد.

این جامعه شناس در ادامه سخنان خود و با اشاره به دیگر ریشه های بروز نا آرامی در کشور تصریح کرد: صرف نظر از معیشت و نیازهای اقتصادی شهروندان، مردم ما به امنیت و اطمینان اجتماعی نیاز دارند. معنای این مفهوم آن است که حتی افراد سرمایه دار و بی نیاز از نظر اقتصادی نیز باید به یک سطحی از امنیت اجتماعی دست یابند که بر اساس آن از فردا و آینده خود اطمینان خاطر داشته باشند و مطمئن باشند که میزان درآمد و حاصلی که در شرایط کنونی دارند، در آینده نیز وجود خواهد داشت و چه بسا بهتر خواهد شد.

عربستانی افزود: در شرایط کنونی جامعه و جدا از مفهوم شکاف طبقاتی و مشکلات اقتصادی، بحث عدم اطمینان و امنیت اجتماعی نیز وجود دارد که باید این مسئله را نیز مد نظر قرار داد.

این استاد دانشگاه در ادامه سخنان خود با انتقاد از نوع برخورد مسئولان با نا آرامی های اجتماعی گفت: اعتراض و نا آرامی هایی که در بستر جامعه پیش می آید، نشانه های ارزشمندی هستند که وجود اشکال در سیستم را گوشزد می کنند و باید از این نشانه ها برای رسیدن به ریشه مشکل و حل آن استفاده کرد؛ مسئله مهمی که مسئولان اجرایی کشور توجه چندانی به آن ندارند و با استفاده از مسکن هایی برای حل بحران و خاموش کردن نا آرامی ها این نشانه ها را نیز از بین می برند که می تواند به اشکال های بزرگتر دامن بزند.

استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در بخش پایانی سخنانش و در مورد تحلیل خود از آینده اضافه کرد: تحلیل روندهای اجتماعی آینده کار بسیار دشواری است و بستگی زیادی به نوع عملکرد مسئولان اثرگذار کشور دارد. با این حال نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که هر اقدام و تلاشی که در دستور کار قرار می گیرد باید ناظر بر تأمین امید اجتماعی شهروندان باشد. امید اجتماعی از آن جهت مهم است که نشان توفیق یک سیستم برای سر زنده نگه داشتن جامعه است. وقتی امید در جامعه امید اجتماعی وجود نداشته باشد این یعنی سیستم به خوبی پیش نمی رود.

وی در همین رابطه تأکید کرد: مسئولان اجرایی کشور اگر به مسئله امید اجتماعی توجه نکنند و در جهت تأمین آن بر نیایند، جامعه با یأس و سرخوردگی اجتماعی رو به رو خواهد شد و در چنین شرایطی بروز دوباره اعتراض و نا آرامی و نیز پیامدهای مثل مهاجرت رخ خواهد داد.

اشتراک گذاری
تور پاییز ۱۴۰۳
بلیط هواپیما
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۴
در انتظار بررسی: ۱۰
انتشار یافته: ۳۱
ناشناس
|
Netherlands
|
۱۲:۳۴ - ۱۳۹۶/۱۰/۱۹
مردم ایران آتش زیر خاکستر هستند و متاسفانه به خاطر رانت خواری برخی مسولین و فامیل های آنها ذهنیت بدی بوجود آورده است و مردم احساس می کنند کشور رها شده و هر کسی هر کاری دوست دارد انجام می دهد
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۸:۲۸ - ۱۳۹۶/۱۰/۱۹
من اصلاح کنم متن شما را، باید گفت که مردم احساس نمی کنن که کشور رها شده بلکه به قطع و یقین بر این باور هستند که کشور به طور کامل رها شده و هر کسی داره کار خودشو می کنه اصلا هم براشون مهم نیست چه بلایی داره سر این کشور می اد.
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۳۶ - ۱۳۹۶/۱۰/۱۹
دورود بر شما متاسفانه در اینگونه موارد کمتر وشاید هم اصلا از متخصصین استفاده نشده
ناسناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۴۷ - ۱۳۹۶/۱۰/۱۹
رءيس جمهور فكر ميكنه مردم براي 40 هزارتومان يارانه يا 50 هزار تومان سهام عدالت يا وام ازدواج آقا اين را بدون كه وام دادن يا گرفتن ارتباطي با دولت نداره اگر بانكها منابع داشته باشند از سود بدشان نمي آيد فكر نان كن كه خربوزه....
سید حسنی3نیک
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۵۲ - ۱۳۹۶/۱۰/۱۹
داریم به ما نمیتوانیم نزدیک میشیم
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۵۸ - ۱۳۹۶/۱۰/۱۹
امروز گرانی و بیکاری تنها یک ضلع مشکلات ما را تشکیل می دهد. اعتراضات عوامل بسیار متعددی دارد، در راس آن گرانی، فساد و بیکاری، اما خود این مشکلات واقعا علت هستند یا معلول؟ آیا گرانی از زیر زمین سبز شده است، یا فساد را می توان توطئه اسرائیل دانست و نتانیاهوی ملعون را مسبب آن معرفی کرد؟ یا مسئله بی کفایتی دستگاه هایمان را ترامپ طبق برجام باید حل می کرده است که از وظیفه خود سرباز زده است؟ بی گمان چنین نیست. گرانی و بیکاری ریشه در وضع نابسامان اقتصادی دارد که خود این وضع تا اندازه بسیاری ناشی از وضعیت ناهنجار روابط خارجی ما و در کل موقعیت جهانی ما است. حتی در روزگهار هخامنشی و اشکانی و ساسنی نیز ایران بریده از جهان اراده نمی شد بلکه حضوری فعال در پس مرزهای خودداشت، حال آنکه ما با سیاست هیا نادرست خارجی خود سبب شدیه ایم که در زندانی خود ساخته به زنجیر کشیده شویم، زندانی که در دیوار آن مرزهای مقدس و پرگهر سرزمین ما است. و باز هم شرایطی را پیش آورده ایم که هر بی سر و پایی بتواند ما را تهدید کند و نمونه آن تهدید های آذربایجان شوروی است که همین دیروز امروز از سودای خود برای تجزیه ایران سخن گفته بود، حال آنکه هیچ کس در دنیا نمی تواند درباره کشوری دیگر چنین بگوید اما ما به سبب سیاست های دشمن ساز خود در چنان وضعیتی قرار گرفته ایم که در چنین مواردی همگان اگر خیلی لطف کنند به ما بی اعتنا باقی می مانند وگرنه تمام قد با ما به دشمنی بر می خیزند. یادمان باشد که آن جنگ ویرانگر نیز به همینگونه برپا شد، و جرقه آن حمله به سفارت آمریکا بود، حمله ای که حمله کنندگان آن را به نان و نوا رساند و ملتی را تیره روز ساخت و همان دورنمای شوم اکنون در برابر ما دگربار رخ می نماید. هدف اصلی انقلاب، آزادی و آبادانی ایران و اجرای عدالت طبق قوانین اسلامی، باید اساس همه چیز باشد و سیاستی که هدف آن فداکرذن ایران برای ایجاد کشوری در چندهزار فرسنگ آنسوتر است، باید کنار گذاشته شود. همین سیاست دستاویز بسیاری برای چاپیدن ثروت ملت ما شده و بدون تغییر آن هیچ چیز درست نخواهد شد.
م ی
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۵۸ - ۱۳۹۶/۱۰/۱۹
در کشوری که نماینده مجلس هم از دست آشوبگران تندرو آسوده نیست چگونه می توان مجوز راهپیمایی اعتراضی گرفت و اعتراض مدنی کرد.
ناشناس
|
United States of America
|
۱۳:۰۹ - ۱۳۹۶/۱۰/۱۹
نخبگان بیکار
بنیاد آنها در حال آمارسازی و همایش بازی
مسئولین بی توجه به نخبگان
در استانها بازی استانداران و روسا با نخبگان ادامه دارد...
و آخرین پاسخ یا خانه نشین باش و یا برو از ایران ...
نامه بنیاد نخبگان با عنوان ریاست جمهوری در بالای آن برای جذب نخبگان در دستگاههای اجرایی بازی تلخ دولت با نخبگان است...
پارتی دارها و نانخبگان جذب شدند و ما خانه نشین و مایوس..
نخبه های سوخته که بازیچه مسئولین استان هستند...
سلام بر امامم حسین که حداقل آزاده زیست و درود بر رهبرم که آزاده است و مسئولین به او گوش نمی دهند...
این شما و خدا...
علی
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۳:۱۱ - ۱۳۹۶/۱۰/۱۹
با نظر استاد محترم موافقم اما به زبان ساده تر و عامیانه مردم از افعال و گفته های تارحت هستند که از مسئولین میبینند. مثال آقای احمدی نژاد و دارو دسته اش هر حرفی را و تهمتی را میزنه ولی کسی جواب نمیدن بعد مردم میگن بابا ما سرکار هستیم و یا مرم مبین بعضی از اقایان و فرزندان شان چند پست دارند و یکی برای یک شغل چه مصیبت ها که نمی کشند بعد توجیه اقایان اینست که ان اقا برای انقلاب زیاد زخمت کشیده گناه ما چی که در سال های بعد از انقلاب بدنیا آمدیم ای کاش مادر کمی زودتر ازدواج میکرد شاید من هم قبل انقلابی بودم
محمد
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۳:۱۴ - ۱۳۹۶/۱۰/۱۹
رانت، فساد های بزرگ دولتی، چند هزار میلیارد تومان توسط ب.ز و خاوری و . . . گرانی بی رویه و پایان ناپذیر ارز و گرانی
کی یک جوان با این حقوق های امروز صاحب خودرو و خانه خواهد شد؟ تا کی کار کند تا شکم زن و بچه اش را سیر کند و گدایی نکند؟
همه اینها باعث سر خوردگی شده و امید را از دل هر پیر و جوان دور میکند. وای به حال بازنشستگی
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۳:۲۹ - ۱۳۹۶/۱۰/۱۹
با سلام
بسیاری از آتش های بزرگ و غیر فابل مهار پیامد جرقه ی بسیار کوچکی است . مثلاً میدانیم که پوسیدگی شبکه سیم کشی ساختمانی با وسعت پلاسکو منجر به حادثه بزرگی می شود اما فقط به چند اخطار اکتفا کرده و هیچ وقت اقدام عملی در جهت رفع مشکل صورت نمیگیرد و نتیجه چنان شد که دیدیم!!
ریشه اعتراضات کاملاً مشخص و مبرهن است و به جای پرداختن به مسائل حاشیه ای باید در جهت رفع مشکل اقدام عملی صورت گیرد و الا شاهد حوادث ناگوارتری خواهیم بود.
درست است که مشکلات اقتصادی دامنگیر کشور و مردم شده است اما توجه به چند نکته را یادآوری میکنیم:
۱- دستگاههای نظارتی که با بودجه های میلیاردی اداره می شوند چرا وظایف خود را به درستی انجام نمی دهند؟ آیا اختلاس های چند هزار میلیاردی و حقوق های نجومی و ...ناشی از ضعف نظارت بر کار دستگاههای اجرایی نیست؟
۲- چرا برخورد قاطع و جدی که برای مردم ملموس باشد با غارتگران صورت نمی گیرد و بسیاری از آنها همچنان صاحب پست و مقام هستند؟
۳- چرا صدا و سیمای ما به جای پرداختن به ریشه اصلی نا آرامیها همیشه سعی دارد با اغتشاشگر و آشوبگر خواندن مردم ریشه نا آرامیها را به جای دیگری پیوند دهد؟گر چه نباید از نقش دشمن غافل شد اما آیا می شود اندکی تأمل نمود که سر و کله این همه آشوبگر از کجا پیدا شد؟!و چه کسی آنها را سازماندهی کرده است؟!
۴- آیا به نظر شما اگر مردم از نحوه مدیریت و اداره کشور رضایت داشته باشند وقعی به فراخوانهای فضای مجازی از طرف کانالهای معاند می نهند؟!
فقط در صورتی می توانیم معترضین را آشوبگر و فتنه گر بدانیم که رضایت نسبی آنان را فراهم کرده باشیم. و تنها در صورت عملکرد صحیح خودمان است که باید معترضین را به اشد مجازات رساند و با آنان با شدت و حدت برخورد نمود.
مستدام باشید
برچسب منتخب
# جنگ ایران و اسرائیل # قیمت طلا # مهاجران افغان # یارانه # حمله اسرائیل به ایران # خودرو
الی گشت
قیمت امروز آهن آلات
نظرسنجی
به نظر شما چه کسی در انتخابات آمریکا پیروز خواهد شد؟