راه تمدن‌سازی اسلامی را اشتباه نرویم؛

کشتی طلا ارزش هنری دارد یا نقاشی فرشچیان؟

تنها ویژگیِ هنری این اثر، درج قرآن و نام ائمه بر آن است که ای کاش این اتفاق نیز رخ نمی‌داد، چون قطعاً با آموزه‌های قرآنی و شیعی در تضاد است. هنرِ دینی، هنر فرم است و نه هنر متریال؛ بنابراین، باید از خلق آنچه متکی بر متریال است و از قضا به جای نمایش تمدن دینی، دین گریزی را در پی دارد، به شدت گریزان بود.
کد خبر: ۷۶۶۰۵۲
|
۳۰ دی ۱۳۹۶ - ۱۰:۳۶ 20 January 2018
|
21344 بازدید
|

کشتی طلا ارزش هنری دارد یا نقاشی فرشچیان؟پس از رونمایی از کشتی طلا که بر بدنه آن، متن قرآن حک شده، نقدهایی درباره اینکه اساساً چرا باید در این شرایط اقتصادی مردم ایران، چنین اثری خلق شود، مطرح شد؛ اما سوای ابعاد اقتصادی، این پرسش مطرح است که آیا اساساً ساخت کشتی طلا وجهه هنری پررنگی دارد و مثلاً اثر را اکنون می‌توان در حراجی‌های بزرگ هنر جهان به عنوان یک اثر برجسته تاریخی عرضه کرد و با سیل مشتریان مواجه شد و آیا متریال این اثر بر جنبه هنری‌اش نمی‌چربد؟

به گزارش «تابناک»؛ پس از رونمایی از کشتی طلا، که بر بدنه طلایی‌اش متن قرآن کریم درج شد و نقدهای بسیار گسترده از سوی تمامی طبقات از جمله روحانیون به این حرکت ـ آن هم در این دوران حساس ـ مطرح شد، روابط عمومی آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) با صدور بیانیه‌ای به جای اینکه مجموعه را کشتی طلا بخواند، «قرآن مطلا» خواند و تأکید کردند: «این قرآن، با طراحی و هزینه شخصی آقای موسویان (سازنده کشتی) تولید شده که به درخواست سازنده آن و هماهنگی به ‌عمل ‌آمده از سوی استانداری قم برای مدتی کوتاه جهت بازدید عموم مردم به موزه آستانه مقدس منتقل شده بود و طبق نیت شخصی مالک، این اثر به حرم امام حسین ـ علیه‌السلام ـ اهدا می‌شود.»

کشتی طلا ارزش هنری دارد یا نقاشی فرشچیان؟

حتی اگر بتوان این موضع گیری را به سختی پذیرفت که سازنده کشتیِ طلا با هزینه شخصی چنین اثری آفریده، این پرسش مطرح است که واقعاً از چه پشتوانه مالی برخوردار بوده و در عین حال چه معونیتی در ساخت کشتی طلا ـ که بر بدنه آن قرآن نوشته شود ـ هست که این شخص به دنبال آن رفته است؟ قطعاً قرآن نگاری ارزشمند و قابل تقدیر است، ولی آنچه اهمیت دارد، بستر نگارش قرآن و کیفیت نگارش آخرین کتاب آسمانی نازل شده برای بشریت است.

بدون شک، همه ادیان به دنبال افزایش جلوه‌های تمدنی بوده‌اند و در اسلام نیز جلوه‌های تمدنی یک اتفاق مهم و مداوم است که به دلایل فراوانی باید مورد توجه قرار گیرد. در قرون پیشین، کلیسا برای گسترش جلوه‌های تمدنیِ مسیحیت، آثار هنری نظیر نقاشی ها و مجسمه های باشکوه را به هنرمندانی چون میکل آنژ و لئوناردو داوینچی سفارش می‌داد و بسیاری از نقاشی‌ها و مجسمه‌هایی که هنرمندان غربی در قرون گذشته خلق کرده‌اند، یا مستقیم توسط کلیسا و یا متدینین مسیحی سفارش داده می شد.

کشتی طلا ارزش هنری دارد یا نقاشی فرشچیان؟

در اسلام نیز رویه به همین شکل بوده و عمدتاً در قالب ساخت مسجد و بناهای مذهبی و یا نگارش قرآن خطی از سوی شاهانِ مذهبی و یا مذهبیون در قرون پیشین شاهد ظهور و بروز جلوه‌های تمدنیِ اسلامی بوده‌ایم. شمار این مساجد در قلمرو ایران و در گستره کشورهای اسلامی بسیار قابل توجه است و بسیاری از قرآن‌های تاریخی نیز به واسطه دقت در نگارش و جنبه‌های هنری‌اش، جزو ارزشمند‌ترین کتب تاریخی در دسترس بشر هستند که معمولاً کمتر به حراج‌های بزرگ هنری می‌رسند.

نوع خلق جلوه‌های تمدنی در اسلام و سیر تطور هنر اسلامی تا به امروز، حاوی گزاره ای بسیار مهم است و آن گزاره، ارجحیت فرم هنری بر متریال و مواد مورد استفاده در آثارِ هنری اسلامی از جمله نسخ تاریخی قرآن است. هنر اسلامی همواره توسط اشخاصی حفظ شده و ارتقا یافته و آنان توانسته اند فرم هنر را ارتقا بخشند و شکوه خلق اثر با ارائه فرمی منحصر به فرد را در مقابل چشمان شگفت زده ناظران نمایان سازند.

کشتی طلا ارزش هنری دارد یا نقاشی فرشچیان؟

با نیم‌نگاهی به این کشتی طلا ـ سوای بحث نگارش قرآن بر بدنه آن ـ این پرسش مطرح می‌شود که اگر این اثر دارای فرم هنری زیبا و منحصر به فرد است، آثار هنرمندانی چون استاد فرشچیان که بزنگاه‌ها در تاریخ بشریت، اسلام و تشیع را به شیوه‌ای ماندگار به تصویر کشیده، چه نام دارد؟

حقیقت آن است که این کشتی نه فرم زیبایی دارد و نه ساختار هنری پیچیده و خاصی است که خلق آن دارای ارزش‌های هنری ویژه است. تنها ویژگیِ هنری این اثر، درج قرآن و نام ائمه بر آن است که ای کاش این اتفاق نیز رخ نمی‌داد، چون قطعاً با آموزه‌های قرآنی و شیعی در تضاد است.

در این شرایط باید پرسید، وقتی هنرمندی چون فرشچیان با متریالی متشکل از چند کیلوگرم رنگ و یک بوم نقاشی و متکی بر دستان ظریفش، شکوه را به نمایش می‌گذارد، چرا باید با متریال جبران ضعف فرم و قالب اثر را کرد و در عین حال، خواسته یا ناخواسته، ثلمه‌ای به باور جمعی از مسلمانانِ نیازمند به باورهای اسلامی وارد کرد؟ هنرِ دینی، هنر فرم است و نه هنر متریال؛ بنابراین، باید از خلق آنچه متکی بر متریال است و از قضا به جای نمایش تمدن دینی، دین گریزی را در پی دارد، به شدت گریزان بود.

بی‌شک اثری چون ترجیع بند مشهور محروم محتشم کاشانی ـ که دو بیت آن در ادامه تقدیم می‌شود ـ جلوه‌های تمدنی پررنگ تری برای اسلام و تشیع دارد و در تاریخ مانا خواهد بود و این مگر به جز ارائه زیبای فرم متکی بر اعتقاد قلبی است؛

کشتی شکست خورده طوفان کربلا
در خاک و خون طپیده میدان کربلا
گر چشم روزگار بر او زار می‌گریست
خون می گذشت از سر ایوان کربلا

اشتراک گذاری
تور پاییز ۱۴۰۳ صفحه خبر
بلیط هواپیما تبلیغ پایین متن خبر
مطالب مرتبط
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۱۱
در انتظار بررسی: ۴۳
انتشار یافته: ۶۰
ناشناس
|
United States of America
|
۱۱:۱۰ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
کشتی طلا تنها چیزی که برای یه مسلمون واقعی داره آهی هست از حسرت مشکلات مردمی که با این بریز و بپاش ها حل میشد مردم انقلاب کردند که اینها نباشه نه اینکه فقط شکل اینها عوض بشه
پاسخ ها
شمس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۱۵ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
کار بد بده
توجیه هم نداره
وقتی علامه مجلسی قرآن مطلا را از سلطان وقت قبول نکرد و تقبیح کرد
یعنی یک جای کار اشکال دارد
یعنی نباید افراط میشد
یعنی نباید گزک برخی داد تا به دین و دینداران حمله کنند
ناشناس
| United States of America |
۱۲:۲۴ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
گزک نمی خواد بدی دیگه. چیزی واسه دفاع باقی مونده مگه؟
م م
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۵۳ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
مثل کاردستی یه بچه دبیرستانیه، حیف از این همه پولی که صرفش شده، اگه خیلی اصرار داشتید یه پول هنگفتی صرف تشریفات کنید لااقل یه اثر هنری خلق میکردید که موندگار باشه و میزاشتیدش موزه امام رضا نه این کشتی بی محتوا و به شدت عاری از هنر... خداییش حیف این پولها که اینطور ریخت و پاش میشه
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۱۱ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
دقیقا به امثال ناشناس 12:15 نباید گزک داد
چون کلا کارشان تخریب است
ناشناس
|
New Zealand
|
۱۱:۲۶ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
مهم این است که همیشه برای این کارها جوابی دارند،. هرچند غیر قابل باور
مگر سایر پاسخ ها مسئولین باور پذیر است؟
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۳۴ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
هنر برتر از گوهر امد پدید، انصافا تابلوهای استاد فرشچیان یا هنر وبنای باشکوه عصر صفوی رو مقایسه کنید با این کشتی انصافا من هرچه گشتم زیبایی وهنری دراین اثر ندیدم اونی که اینو ساخته اگر واقعا هنرمند بودوذوق واستعدادی داشت بدون طلا اثری میساخت اون موقع همه تحسینش میکرد این پچیه اخه
ارسلان علیزاده
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۳۶ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
با سلام
به نظر بنده ، آثاری اینچنین، کشتی طلا ، درخت طلا،و... هیچ فرقی با گوساله سامری ندارد، از دست اندرکاران تولید این آثار میخواهم بپرسم در فاصله پانصد متری محل خلق این آثار و منازل این به اصطلاح هنرمندان ، آیا کسی گرسنه نمیخوابد؟ یا کسی (معاذالله) برای گذران زندگی ، خودفروشی نمیکند؟ چرا مثل کبک سر خود را زیر برف کرده اید ؟ و هنر خود را صرف فقر زدایی و فحشا زدایی نمیکند؟
پاسخ ها
ناشناس
| United States of America |
۱۶:۱۳ - ۱۳۹۶/۱۱/۰۱
هنر خود را نه ! . پول خود را .
هنری که در کار نبوده .
بنده خدا
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۳۹ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
آفرین بر فکر و تعقل و طبع بزرگ نویسنده و ای کاش برنامه ریزان ما و سفارش دهندگان این آثار سراسر تخریب اعتقادات مسلمانان و آبرو بردگان دین و شریعت ناب محمدی (ص)، ذره ای درک و درایت و تفکر داشتند که در زمانه ای که عده ای از گرسنگی می میرند و عده ای از تامین داروی بیمار سرطانی خود عاجزند، متدیین ما به جای قران و کشتی مطلا (البته اگر راست باشد و هزینه شخصی باشد که تجربه نشان داده است این هم دروغی بیش نیست که هزینه آن یا از بیت المال است یا نذورات بیچارگانی است که با با وجود شرایط سخت معیشتی در صندوق های نذورات ریخته اند) به نیازمندان کمک نمایند.
علی
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۴۴ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
این کشتی از نظر هنری صفر از نظر عقلانی هم صفر
مهدی
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۴۵ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
70کیلو طلا در ان مصرف شده و طبق قانون نباید از کشور خارج شود.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۳۶ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
اینهمه گنبد طلا و نقره ساختن وبرای مقابر عراقی بردن کی جلوشونو گرفت که واسه این کشتی طلایی بگیرن؟ اصلا این آقای موسویان آیا بهتر نبود که این پول را صرف ساختن چند مدرسه در مناطق محروم کشور میکرد که هم اثر معنوی داشت و هم دنیوی؟
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۴۷ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
مردم دارن از گشنگی سطل آشغالها رو میگردن اینا کشتی طلا میسازن
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۵۴ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
تابلو فرشهای نفیسی که از نقاشی های ارزشمند استاد فرشچیان بافته میشود نیز آثار هنری هستند ولی در مورد کشتی نمیتوانم اظهار نظر کنم
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۵۷ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
خوب ممكنه اين شخص مي خواد به اين طريق طلا رو از ممكلت خارج كنه
برچسب منتخب
# قیمت طلا # مهاجران افغان # حمله اسرائیل به ایران # انتخابات آمریکا # ترامپ # حمله ایران به اسرائیل # قیمت دلار # سردار سلامی
الی گشت
قیمت امروز آهن آلات
نظرسنجی
عملکرد صد روز نخست دولت مسعود پزشکیان را چگونه ارزیابی می کنید؟