همایش دیپلماسی آب و فرصت های هیدروپلیتیک غرب آسیا که با محوریت انجمن ژئوپلیتیک ایران و دانشگاه خوارزمی تهران فراخوان دریافت مقالاتش از چندین ماه پیش فعال شده بود، روز سه شنبه و چهارشنبه در دانشگاه خوارزمی برگزار خواهد شد؛ همایشی که در آن برخی مقامات کشوری و لشگری و نیز اساتید خارجی سخنرانی خواهند کرد.
به گزارش «تابناک»، در افتتاحیه همایش دیپلماسی آب و فرصت های هیدروپلیتیک غرب آسیا که به مدت دو روز برگزار می شود، شخصیت هایی چون سردار رحیم صفوی مشاور مقام معظم رهبری، محمدعلی نجفی شهردار تهران، عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه، رحیم میدانی معاون وزیر نیرو، دکتر سبحان اللهی رئیس دانشگاه خوارزمی و برخی اساتید داخلی و خارجی سخنرانی خواهند کرد.
در ادامه برگزاری این همایش اساتید داخلی و خارجی و نیز دانشجویانی که مقالات خود را در حوزه منابع و مسائل آب ایران و منطقه خاورمیانه به دبیرخانه همایش ارسال کردند و مورد قبول هیأت داوران قرار گرفته است، به ارائه سخنرانی خواهند پرداخت.
در همین رابطه مراد کاویانی راد، دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی و مدیر اجرایی این همایش به «تابناک» گفت:طی چند دهه اخیر متأثر از رشد جمعیت، گسترش صنعت، افزایش شهرنشینی، رویکرد کمی محور به مقوله توسعه، مدیریت ناکارامد منابع آبی، گسترش کشاورزی ناکارا، تغییر آب و هوا و دگرگونی الگوی بارش، منابع آب به شدت فروکاسته و آینده تمدن و حیات بشر به خطر افتاده است.
کاویانی افزود: بر بنیاد رویکرد هیدروپلیتیک محدودیت منابع آب در مقیاس فروملی، ملی و منطقهای به مناسبات قدرت (همکاری، هماوردی، کشمکش و جنگ) و سیاستگذاری واحدهای سیاسی-فضایی جهت و معنا میدهد. از این رو، سده بیست و یکم را سده هیدروپلیتیک نامیدهاند. مطالعه آثار منتشر شده در حوزه یاد شده نشان میدهد که بخش گستردهای از ادبیات پیونددار با هیدروپلیتیک بر واژگانی مانند تنش، کشمکش و جنگ کنشگران(داخلی) و بازیگران(منطقه ای) پای فشردهاند. در این میان، غرب آسیا که شمار زیادی از کشورهای آن روی نوار بیابانی جهان قرار گرفته و به ذات کم بارش و کم آب هستند طی دو دهه گذشته به واسطه افزايش مصرف، تغيير اقليم، كاهش بارش، افزايش تبخير و سیاستگذاریهای ناکارا در بخش آب طی این مدت بیشترین چالش را با «بحران کمبود آب» داشته اند.
دبیر اجرایی همایش دیپلماسی آب ادامه داد: چالشی که در آینده به واسطه تغییر الگوی بارش (کاهش بارش، تغییر نوع بارش و و تشدید تبخیر) سویهها و پیامدهای امنیتی و نظامی خواهد یافت. در میان کشورهای منطقه، منابع آب ایران بیشترین اثرپذیری را از سیاستگذاریهای ناکارامد به ویژه در بخش کشاورزی داشته به گونهای که همه منابع تجدیدپذیر آب کشور مصرف میشود، بخش عمدهای از منابع زیرزمینی آب کشورمان به پایان رسیده و بسیاری از رودهای دائمی نیز یا فصلی شده یا دیگر به مقصد نمی رسند که نتیجه آن در قالب خشکیدن تالابها و پیدایش کانونهای ریزگردساز داخلی نمود یافته است.
کاویانی راد ادامه داد: بر بنیاد دادهها ارتفاع كل ريزشهاي جوي از آغاز سال آبي جاری تاهفته نخست اسفند نسبت به ميانگين دوره هاي مشابه درازمدت و نسبت به دوره مشابه سال آبي گذشته ۴۴درصد درصد كاهش نشان ميدهد که با نگرش به خشکسالیهای انباشتی گذشته و کاهش بارش سال آبی جاری دست کم، نیمه نخست سال، کشور با چالش های جدی رو به رو خواهد بود. نتیحه آنکه در غرب آسیا که در انگاره های ژئوپلیتیک از آن با عنوان منطقه شکننده و بیثبات یاد میشود بحران آب به گونهای روز افزون، کشورهای منطقه را به سوی بیثباتی و ناامنی بیش از پیش میکشاند. انجمن ژئوپلیتیک ایران بر این نکته تأکید دارد که رویکرد ژئوپلیتیک سنتی در قالب تأکید بر کشمکش و هماوردی بازیگران و کنشگران در مقیاسهای مختلف(فروملی، ملی و منطقهای) دیگر پاسخ درخوری برای واکاوی و راهکاریابی بحرانهای منطقهای نیست.
دانشیار دانشگاه خوارزمی تهران تأکید کرد: از چنین منظری، ژئوپلیتیک جدید در پی توانمندسازی زمینههای همکاری و تعامل واحدهای سیاسی –فضایی است. هیدروپلیتیک نیز به عنوان یکی از گرایشهای جغرافیای سیاسی یا ژئوپلیتیک متأثر از چنین زمینه و زمانهای است. بر بنیاد چنین برداشتی، راهحل چالش کمبود آب در بُعد ملی پذیرش این نکته است که امنیت، ثبات و توسعه کشور در مقیاس راهبردی سراسر وابسته به بهسازی و هماهنگسازی سیاستگذاریها به توانشهای محیطی و تغییر اقلیم (تغییر الگوی بارش) و در مقیاس منطقهای نیز همکاریهای منطقهای در قالب تقویت دیپلماسی آب میتواند افزون بر فروکاستن از سویهها و پیامدهای بحران برخاسته از کمبود آب، به تقویت دیگر زمینههای دیپلماسی زیست محیطی نیز بیانجامد.
این استاد دانشگاه همچنین در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ارسال صدها مقاله از سراسر کشور به دبیرخانه این همایش افزود: پس از بررسی هیأت داوران و کمیته علمی همایش مقالات برگزیده برای سخنرانی و ارائه به صورت پوستر انتخاب شدند ظرف دو روز 8 و 9 اسفند در دانشگاه خوارزمی تهران واقع در خیابان مفتح ارائه می شوند.
وی در پایان اظهار امیدواری کرد که برگزاری چنین نشست هایی بتواند در تقویت ادبیات علمی مطالعات سیاسی حوزه آب و نیز بهبود روندهای مدیریتی منابع آب موثر باشد.
گفتنی است در اختتامیه این همایش دکتر رضا اردکانیان وزیر نیروی کشور در همین رابطه ایراد سخن خواهد کرد.
همایش دیپلماسی آب و فرصت های هیدروپلیتیک غرب آسیا که با محوریت انجمن ژئوپلیتیک ایران و دانشگاه خوارزمی تهران فراخوان دریافت مقالاتش از چندین ماه پیش فعال شده بود، روز سه شنبه و چهارشنبه در دانشگاه خوارزمی برگزار خواهد شد؛ همایشی که در آن برخی مقامات کشوری و لشگری و نیز اساتید خارجی سخنرانی خواهند کرد.
