ادامه اقدامات توسعه طلبانه امارات در منطقه با ایجاد پایگاه های نظامی

امارات متحده عربی یکی از کشورهای پیشرو در خاورمیانه در اتخاذ سیاست خارجی تهاجمی و توسعه طلبانه بوده است. این رویکرد امارات را به راحتی می توان در پاسخ به تحولات بهار عربی در جهان عرب مشاهده کنیم.

به گزارش «تابناک»؛ روزنامه «دیلی صباح» ترکیه در همین زمینه نوشته است: امارات متحده عربی، از رژیم عبدالفتاح السیسی در مصر حمایت کرد، به یک بازیگر فعال در لیبی تبدیل شد و نقش عمده ای در جنگ داخلی یمن بازی نمود. این بازیگر همچنین سیاست های خصمانه ای در کودتای ترکیه و بحران قطر دنبال کرد.

امارات متحده عربی در راستای پیگیری سیاست های منطقه ای خود، از ابزارهای اقتصادی و نظامی خود استفاده کرده است. این به وضوح در سیاست های این کشور در مصر، لیبی، یمن و سوریه دیده می شود. ابوظبی به طور پیوسته از نیروهای معارض یمنی که علیه حوثی های مورد حمایت ایران می جنگند و همچنین از گروه های لیبیایی مورد حمایت ژنرال هفتر حمایت می کند.

در هر دو مورد مداخله اماراتی به شکل پشتیبانی نظامی همچون اقدام عملیاتی، سلاح و تجهیزات صورت گرفت. ارتش اماراتی همچنین در عملیات طوفان قاطعیت در یمن علیه حوثی ها دست داشت. این تحولات نشان می دهد که سیاست خارجی امارات به طور فزاینده ای از توانایی های قدرت سخت بهره می برد.

در راستای این هدف، امارات متحدۀ عربی فعالیت خود را در منطقه افزایش داده و اقدامات استراتژیکی مانند ایجاد پایگاه های نظامی در جزایر سوکوترا و پریم در یمن، شهر بندری آساب در اریتره و مناطق پونتلند و سومالیالند در سومالی آغاز کرده است. این پایگاه های نظامی به ویژه در شاخ آفریقا راه اندازی خواهند شد که برای امنیت تجارت بین المللی بسیار حیاتی است.

به عنوان ورودی شاخ آفریقا، تنگۀ باب المندب به عنوان یک نقطه حمل و نقل مهم تجارت جهانی به ویژه برای بازارهای اروپایی، خاورمیانه و آسیا دیده می شود. حدود 8 درصد از تجارت جهانی از آسیا به اروپا عبور می کند و بالعکس. این تنگه نیز موقعیت بسیار مهمی برای صادرات انرژی خاورمیانه است. صادرات نفت و LNG از کشورهای خلیج فارس به اروپا از طریق باب المندب، دریای سرخ و کانال سوئز حمل می شود. واردات از کشورهای اروپایی به منطقه خلیج فارس همان مسیر را در جهت مخالف دنبال می کند. روزانه 25000 کشتی نفتی و 4.8 میلیون بشکه نفت از تنگۀ باب المندب عبور می کند.

یکی از برجسته ترین صادرکنندگان نفت منطقه خلیج فارس امارات متحده عربی است. این کشور دارای 97 میلیارد بشکه ذخایر اثبات شده نفت است که تقریبا 10 درصد از بازار جهانی نفت را تشکیل می دهد. این باعث می شود امارات متحده عربی هفتمین کشور در جهان از نظر صادرات نفت باشد. بنابراین، برای امارات متحده عربی بسیار مهم است که بتواند مسیر امنی برای تجارت انرژی خودش از این منطقه به وجود آورد.

دولت امارات به منظور از بین بردن تهدیدات احتمالی تنگۀ باب المندب، سیاست های بیشتری را برای مداخله در منطقه دنبال می کند و پایگاه های نظامی را ایجاد کرده که قادر به فعالیت در زمین، دریا و هوا هستند.

از طریق این پایگاه ها، دولت امارات متحده عربی با حضور حضور نظامی در خلیج عدن، تنگۀ باب المندب و دریای سرخ، به عنوان یک بازیگر مداخله گر در منطقه شاخ آفریقا تبدیل شده است. بنابراین باید تأکید کرد که این پایگاه های نظامی که توسط امارات متحده عربی ایجاد شده اند، نشانه ها و شاخص های واضح از تحولات در سیاست خارجی امارات محسوب می شوند.

انگیزه اصلی این سیاست، تبدیل شدن به یک بازیگر موثر در سیاست های منطقه ای است. با ایجاد این پایگاه ها، امارات متحده عربی قصد دارد با ایجاد یک پاسگاه امن برای تأمین انرژی از خاورمیانه به جهان به یک بازیکن منطقه ای استراتژیک تبدیل شود. امارات متحده عربی که روزانه دو میلیون بشکه نفت تولید می کند، قصد دارد سطح صادرات خود را با ایجاد یک محیط امن در باب المندب برای انتقال نفت به بازارهای اروپایی ارتقا دهد.

مهم ترین اهداف امارات از ایجاد این پایگاه های نظامی عبارتند از: تبدیل شدن به یک بازیگر موثر منطقه ای، مهار تهدیدات امنیتی علیه خود از جمله تهدیدات از سوی گروه های مورد حمایت ایران، تضمین تجارت امن بین المللی و از جمله انرژی از کشورهای عربی به سایر نقاط جهان، حفاظت از متحدان منطقه ای و بین المللی خود.

در نهایت، رقابت سیاسی منطقه ای نیز عامل مهمی برای امارات متحده عربی بوده است که سعی دارد فعالیت های نظامی خود را در منطقه افزایش دهد. سه رقیب بزرگ برای ابوظبی وجود دارد: ترکیه، قطر و ایران. دولت امارات با ایجاد پایگاه های نظامی جدید در منطقه، به دنبال ایجاد همکاری امنیتی بلندمدت برای غلبه بر جاه طلبی های مخالفان سیاسی خود است.

به رغم اهداف بلندپروازانه سیاست خارجی، رهبری امارات با چالش های بسیار جدی برای ایجاد پایگاه های نظامی مواجه است. چالش اصلی، اختلاف نظر ابوظبی با عربستان سعودی در روند سیاسی در یمن است. مشخص نیست که همکاری میان دو کشور در سالهای آینده ادامه خواهد داشت یا خیر. ثانیا، قدرت های منطقه ای وجود دارند که جاه طلبی های مشابهی را دنبال می کنند.

کشورهایی مانند ترکیه و ایران رقبای اصلی هستند که می توانند امارات متحده عربی را برای رسیدن به اهداف منطقه ای خود تهدید کنند. سرانجام واکنش محلی علیه این پایگاه های نظامی نیز موجب نگرانی برای ابوظبی شده است. کشورها و جمعیت محلی این مناطق از انگیزه های ابوظبی برای ایجاد پایگاه های نظامی ناراحت هستند.

در نهایت اینکه، هرچند امارات به مردم این مناطق کمک مالی می کند، نمی تواند مانع نگاه منفی در برابر این پایگاه ها شود؛ بنابراین، امارات با واکنش منفی عمومی علیه فعالیت های نظامی خود در این منطقه روبرو است. با توجه به این چالش ها، روشن نیست که آیا سیاست ایجاد پایگاه های نظامی توسط امارات متحده عربی برای پیگیری اهداف سیاست خارجی اش موفق آمیز خواهد بود یا خیر.