احمد افتخاری علی آبادی- در چند سال اخیر، به دلیل اوضاع نامساعد درآمد خانوارها، سهم تفریح در سبد هزینه ای خانوارها کاهش یافته و این کاهش هم در خانوارهای پولدار و هم در خانوارهای بی پول ایرانی دیده می شود. پرسشی که در این بین مطرح است، اینکه هزینه تفریح پولدارهای ایرانی چند برابر بی پول هاست؟
به گزارش تابناک اقتصادی؛ تفریح از جمله مواردی است که به گفته بسیاری از کارشناسان، می تواند روی بهره وری افراد بسیار تأثیرگذار باشد. متأسفانه به گواه آمار و به دلیل اوضاع نامساعد درآمد خانوارها، سهم هزینه تفریح در سبد هزینه ای خانوارها طی دهه اخیرکاهش یافته و هزینه های مربوط به این بخش به سمت موارد ضروری تر چون هزینه خوراکی های و آشامیدنی ها سرازیر شده است.
نمودار زیر سهم هزینه تفریح از کل هزینه سالانه خانوارها در دهه اخیر را نشان می دهد. این آمارها از گزارش های بودجه خانوار در مناطق شهری بانک مرکزی استخراج شده است. همان گونه که دیده می شود، در حالی که در سال 1386 سهم هزینه تفریح از کل هزینه های خانوارهای شهری 2.7 درصد بوده، این سهم در سال 1395 به 2 درصد کاهش یافته است.
بیشترین میزان سهم هزینه تفریح از کل هزینه سالانه خانوار مربوط به سال های 1388 و 1389 است که این سهم در این سال ها 2.9 درصد بوده است. کمترین سهم هزینه تفریح از کل هزینه سالانه خانوار نیز مربوط به دو سال 1394 و 1395 می باشد که در این سال ها، این سهم 2 درصد بوده است.
سهم تفریح از کل هزینه سالانه هم برای خانوارهای شهری حاضر در دهک اول که ضعیف ترین قشر جامعه هستند و هم برای خانوارهای شهری حاضر در دهک دهم که ثروتمندترین قشر جامعه می باشند، کاهش یافته است. همان گونه که از نمودار پیداست سهم هزینه تفریح از کل هزینه سالانه خانوارهای حاضر در دهک اول در سال 1386 حدود 1.2 درصد بوده که این سهم در سال 1395 به 0.6 درصد کاهش یافته است؛ یعنی سهم هزینه تفریح از کل هزینه سالانه خانوارهای حاضر در دهک اول طی ده سال نصف شده است. همچنین این سهم برای خانوارهای حاضر در دهک دهم از 2.8 درصد در سال 1386 به 2.3 درصد در سال 1395 کاهش یافته است.
حال با توجه به نمودارهای بالا، این پرسش مطرح می شود که نسبت هزینه تفریح دهک دهم به دهک اول طی این ده سال چه تغییری نموده و اینکه این نسبت در سال 1395 چقدر بوده است؟
در سال 1386 هزینه ای که دهک دهم برای تفریحات خود در یک سال کرده، حدود 869 هزار و 884 تومان بوده و این در حالی است که این هزینه برای یک خانوار حاضر در دهک اول حدود 26 هزار و 253 تومان بوده است. یعنی در سال 1386 یک خانوار حاضر در دهک دهم حدود 33 برابر بیشتر از یک خانوار حاضر در دهک اول در یک سال برای تفریحات خود هزینه کرده است.
در سال 1395 این هزینه برای یک خانوار حاضر در دهک دهم حدود 2 میلیون و 907 هزار و 834 تومان بوده و برای یک خانوار حاضر در دهک اول حدود 57 هزار و 909 تومان بوده است. یعنی در سال 1395 یک خانوار حاضر در دهک دهم حدود 50 برابر بیشتر از یک خانوار حاضر در دهک اول در یک سال برای تفریحات خود هزینه کرده است.
همان گونه که دیده می شود یک خانوار پولدار حدود 50 برابر بیشتر از یک خانوار بی پول در سال 1395 برای تفریحات خود هزینه کرده است و این نسبت طی ده سال (یعنی از 1386 تا 1395) بیشتر هم شده است.