مردم شهرستان دشتستان و به ویژه شهر برازجان چند روزی است که در اعتراض به قطع آب شرب خانگی و نبود منابع آب کافی برای نیازهای ضروری خود، دست به اعتراض زده اند و خواستار رسیدگی جدی مسئولان به مشکل حیاتی خود هستند؛ مردمی که فاصله محل سکونت آنها تا دریا کمتر از ۵۰ کیلومتر است، اما بحران آب طاقتشان را طاق کرده است.
به گزارش «تابناک»، وضعیت منابع آب در استان بوشهر و به ویژه شهرستان دشتستان اصلاً جالب نیست و شواهد نشان میدهد که بسیاری از شهروندان این شهرستان اکنون با مشکل تأمین آب شرب دست و پنجه نرم میکنند؛ مشکلی که بنا بر اطلاعیههای سازمان هواشناسی و به واسطه تشدید گرمای هوا در هفتههای آینده تشدید خواهد شد و خسارتهای سنگین تری را متوجه آنها خواهد کرد.
بررسیها نشان میدهد که تنش گرمایی ناشی از این دما به خصوص در دشتهای دشتستان و دشتی، به باغها و نخلستانهای استان آسیب خواهد زد و مدیرکل منابع طبیعی بوشهر نیز با اشاره به افزایش دما گفته است که گرمای شدید، ۵۰ درصد به مراتع و پوشش گیاهی طبیعی و دست کاشت استان خسارت وارد کرده است.
اکنون این وضعیت پیامدهای خود را نمایان کرده است و هزار نفر از خانوادههای برازجانی در تأمین آب شرب خود با مشکل مواجه شده اند. در میان سکوت و بی خبری مسئولان قطعی آب که البته حادثه کم سابقهای در استان بوشهر و به خصوص شهرستان دشتستان نیست، به چندین روز رسیده و در گرمای بالای ۵۰ درجه و آن هم ماه رمضان، مردم را به اعتراض در فضای مجازی و حتی فضای واقعی کشانده است.
اعتراضات تا جایی ادامه پیدا کرده است که شهروندان برازجانی به درب اداره آب و فاضلاب این شهر رفته و با رییس آب و فاضلاب درگیری لفظی هم پیدا کرده اند و بسیاری از آنها بامداد دوشنبه و سه شنبه را در برابر ساختمان این اداره به صبح رسانده اند.
به رغم اینکه در سالهای گذشته نیز نشانههای این بحران بروز کرده بود و انتظار مسئولان استانی و کشوری از مدتها پیش برنامه قابل قبولی برای این بحران ارائه میکردند، شاپور رجایی ـ. مدیرعامل آب منطقهای آب استان بوشهر ـ. در رابطه با این شرایط به رسانهها گفت: آبشیرین کن ۴۵ هزار متر معکبی برای دشتستان مطالعه شده است و امیدواریم تا یک ماه آینده پیشنهاد استان به تصویب وزارت نیرو برسد تا بلافاصله این طرح با اولویت برداشت از سد دالکی که آب مناسب و پایدارتری نسبت به سد رئیسعلی دلواری دارد، اجرای شود.
این گفتهها یعنی هنوز اقدام موثر و پایداری برای تأمین آب شرب شهر برازجان و روستاهای شهرستان دشتستان انجام نشده است و در صورت لطف مدیریت استان برای ارائه طرح به وزارت نیرو و لطف وزارت نیرو برای تصویب و تأمین اعتبار، تازه اقداماتی برای رفع این مشکل در آینده نا مشخص در دستور کار قرار خواهد گرفت؛ اقدامی که میتوانست حداقل ۴ یا ۵ سال پیش مطالعه شود و امروز به بهره برداری برسد تا چنین مشکلاتی کمتر شود.
اگرچه نقش وزارت نیرو در صدور مجوز برای تأمین آب شیرین کنهای منابع آب شرب برازجان و تسریع در روند تأمین اعتبار آن یکی از راهکارهای اصلی خروج موقت از بحران است، اما این همه نقش و شاید کم کاری وزارت نیرو در قبال این بحران نیست و پردههای دیگری از این بی توجهیها نیز در عالم حقیقت قابل رویت و اشاره است.
رود فرعی شاپور و رود اصلی دالکی که از شهرستان کازرون استان فارس گذشته و با رسیدن به شهرستان دشتستان، منابع پایدار آبی را بنا بر رسم سالیان دراز در اختیار مردم این منطقه از کشورمان قرار میداد، اکنون و در پی عدم رعایت حقابهها و احداث سد و بندهای انحرافی و نیز توسعه کشاورزی در شهرستان کازرون به تشدید بحران آب دشتستان کمک کرده است.
برای مثال «طرح نکاشت در کازرون» که طبق آن، سالانه هزینه کشاورزان کازرونی که از آب رودخانه شاپور برای آبیاری اراضی استفاده میکنند، پرداخت میشود تا این آب به استان بوشهر برسد؛ سال هاست که به واسطه بی توجهی مسئولان وزارت نیر عملیاتی نمیشود و هر سال شرایط بهره برداریها در بالا دست بدتر هم میشود.
ماجرا ابعاد پیچیدهتر دیگری نیز دارد و بنا بر اطلاعات موجود مسئولان وزارت نیرو با چشمان بسته خود بر روی مشکل آب شهرستان دشتستان و شهر برازجان مدت هاست که در پی تکمیل و نهایی کردن سد نرگسی در شهرستان کازرون استان فارس هستند؛ سدی که اگر بگوییم حکم سد ایلیسو بر روی منابع آب دجله در ترکیه را دارد، سخن به گزاف نگفته ایم!
نگرانیها بابت این سد از آن جهت شدیدتر است که میدانیم، شخص وزیر نیرو به آن توجه ویژهای دارد و برای تکمیل آن اعتبارات ویژهای را در سفر اخیر خود به کازرون اختصاص داده است.
در همین رابطه، رضا اردکانیان، وزیر نیرو روز جمعه در حاشیه بازدید از سد نرگسی اظهار داشت: پروژه سد نرگسی، طرح ارزشمندی است؛ هم برای تأمین آب شرب و کشاورزی و هم در زمینه احیای محیط زیست میتواند نقش آفرین باشد.
به گفته اردکانیان، موضوع تداوم و شتاب بخشی احداث سد نرگسی از سوی مسئولان استان فارس و نماینده کازرون در مجلس و مدیران آب دنبال میشود و یک اولویت برای شهرستان کازرون است.
اردکانیان خاطرنشان کرد: امسال سد نرگسی ۵ میلیارد تومان اعتبار اجرا دارد و با توجه به ظرفیت موجود، این اعتبارات افزایش خواهد یافت.
وی گفت:: بهرهبرداری از سد نرگسی، مستلزم تداوم کار و استفاده از منابع مالی است و امیدواریم در این زمینه گشایشهای بیشتر ایجاد شود.
گفته میشود، با اتمام عملیات ساخت سد نرگسی که بر روی سرشاخههای اصلی رود دالکی احداث میشود و حجم مخزن آن ۱۱۳ میلیون مترمکعب است و سالانه ۲۲۳ میلیون مترمکعب آب تنظیمی دارد، برنامه هایی، چون مهار سیلابهای فصلی، آبیاری ۱۵ هزار هکتار از اراضی شهرستان کازرون، بهره برداری صنعتی از آب پشت سد و نیز استفاده از آن برای احیای تالاب پریشان در دستور کار قرار دارد.
با این تفاسیر میتوان شهرستان دشستان و شهر برازجان اکنون اسیر بحران آبی هستند که طاقتشان را طاق کرده و در جای جای آن ردپایی از کم کاری متولیان منابع آب کشور و به ویژه وزارت نیرو دیده میشود؛ حقیقتی تلخ که شکل گیری اعتراضات مردمی منجر شده است و انتظار میرود با پیگیریهای جدی مسئولان با راه حلهای پایدار و دائمی مرتفع شود.