دانشجویان طی سالها و ترمهای تحصیلی واحدهایی از زبان انگلیسی را در دانشگاههای محل تحصیل خود میگذرانند و این در شرایطی است که نمرات آنها چنگی به دل نمیزند. مگر آنکه از دوران کودکی و نوجوانی به کلاسهای متفرقه و آموزشگاههای زبان رفته باشند. چرایی این مسئله موضوع مهمی است که شاید هنوز مورد توجه مسئولان قرار نگرفته است.
به گزارش «تابناک»، بسیاری از دانشجویان در مقطع کارشناسی به دنبال آن هستند که با گرفتن نمره قبولی از شر واحدهای زبان انگلیسی راحت شوند! این نکته زمانی قابل تشخیص است که پس از پایان ترم انجام یک مکالمه ساده هم برایشان آسان نیست. به طور کلی میتوان گفت: شرایط و وضعیت زبان انگلیسی که در دانشگاهها تدریس میشود به هیچ وجه جالب نیست.
همین دانشجویان فراری در صورت تصمیم به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر مجبور به تقویت زبان انگلیسی و حضور در آموزشگاههایی هستند که از طرق مختلف به دنبال جذب هنرجو بوده و با دریافت شهریههای تقریبا بالا قول حرفهای شدن این دانشجویان بی علاقه، اما موظف شده را میدهند. آنطور که هنرجویان میگویند آموزشهای دریافتی شان در قبال شهریهای که پرداخت میکنند عادلانه نیست.
در این میان بد نیست گذری هم به نقش موسسات آموزشی فعال در کشور داشته باشیم. آمارها گویای آن است که برخی موسسات آزاد آموزشی نیز بطور نسبی موفق هستند که دلیل احتمالی آن هم آزادی بیشتری در انتخاب کتاب، روشهای آموزشی و اساتید برجسته است که علی رغم جو حاکم برآموزش و پرورش حق انتخاب استاد را دارند و به راحتی میتوانند از اساتید آزاد و بنام استفاده کنند.
اما با این وجود باز هم وضعیت زبان انگلیسی دانشجویان خصوصا در مقطع دکتری خوب نیست. تا آنجا که دکتر محسن کلانتر معاون آموزشی سابق دانشگاه علم و صنعت دراین باره میگوید: متاسفانه وضعیت زبان دانشجویان دوره دکتری در دانشگاههای ما آنچنان که باید رضایتبخش نیست و دانشجویان هنوز اهمیت این موضوع را درک نکردهاند که برای ورود به دوره دکتری باید مسلط به زبان انگلیسی باشند. لازم است تا تحول جدی در نوع و زمان برگزاری آزمونهای زبان دانشجویان دکتری دانشگاهها صورت بگیرد تا سطح کیفی آموزش این دانشجویان افزایش یابد.
محسن کلانتر پیرامون اهمیت زبان انگلیسی در مقطع دکتری گفته است: یکی از شرایط ورود به دوره دکتری این است که دانشجویان بتوانند نمرهای مطلوب از آزمون زبان کسب کنند. متاسفانه بسیاری از دانشگاهها با سرپیچی از این امر اجازه میدهند دانشجویان با ورود به مقطع دکتری آزمون زبان را همزمان با آزمون جامع یعنی در همان سال اول بگذرانند، در حالی که این موضوع میتواند لطمه بزرگی به وضعیت تحصیلی دانشجویان بزند.
اما این مشکل ریشهای عمیق در آموزش و پرورش کشور هم دارد. آنطور که یکی ازمدرسان این درس میگوید: روش تدریس زبان در مدارس کشور یک روش قدیمی و بدون بازده است و اگر ما سالها هم با همین رویه پیش برویم، هیچ تغییری در کیفیت یادگیری دانشآموزان رخ نخواهد داد. ضمن اینکه در نظام آموزشی ایران زبان انگلیسی به عنوان یکی از دروس عمومی از اولین سالهای دوره راهنمایی ارائه میشود، افزود: با وجود اینکه ساعات زیادی صرف خواندن، درس دادن و تهیه مواد ارزش یابی میشود، اما جز صرف منابع مالی و انسانی فراوان، سود دیگری عاید دانش آموزان و جامعه نخواهد شد، چرا که از روشی منسوخ و غیرکاربردی استفاده میشود.
دلیل این عدم بازدهی مناسب را میتوان در چند رده طبقه بندی کرد که از جمله آنها میتوان به نداشتن استعداد لازم برای یادگیری، ترس و اضطراب در کلاس، ابهام در اهداف یادگیری درس زبان انگلیسی برای دانش آموزان، عدم آغاز درس زبان انگلیسی از دوره ابتدایی، تفاوت سرعت یادگیری در بین دانش آموزان و ... اشاره کرد. دانش آموزان با ادامه این مسیر و پیگیر نشدن برای یافتن راه حلی مناسب برای تقویت نقاط ضعف خود پس از ورود به دانشگاه گرفتا عواقب آن خواهند شد.
یکی از مدرسان زبان انگلیسی در رابطه با علت ضعف آموزش زبان انگلیسی در مدارس را اینگونه ازیابی میکند که:اغلب افراد دارای لیسانس زبان که مطالبق معیارهای آموزش و پرورش باشند برای کار استخدام میشوند و اینکه فرد چقدر به زبان و شیوههای آموزش تسلط دارد اصلا مورد بررسی قرار نمیگیرد، پس مدرسان نیز با شیوههای آموزش آشنا نیستند و تنها به کتابهای تالیف شدهی خود آموزش و پرورش بسنده میکنند و دانش آموزان نیز با همین دانش کم معلم پیش میروند.
با این حال لازم است تا برنامهای مدون برای ساماندهی آموزش زبان انگلیسی از مدرسه تا دانشگاه در نظر گرفته شود. زیرا همانطور که معاون آموزشی سابق دانشگاه علم و صنعت اظهار داشته است: دانشجویان دکتری که قصد مهاجرت به خارج از کشور را دارند، یادگیری زبان انگلیسی را امری مهم تلقی میکنند، در حالی که این موضوع قابل تصور نیست که دانشجویی بدون آشنایی با زبان انگلیسی بتواند آموزش کیفی ببیند. در واقع این دانشجویان برای مطالعه مقالات و منابع بینالمللی در این دوره نیازمند آشنایی با زبان انگلیسی هستند.