ورود شرکتها به بازار سرمایه همواره نشاندهنده رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور میباشد. شرکتهایی که سهامشان در بازارهای مالی مورد داد و ستد قرار میگیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند.
به گزارش میزان، بر اساس دستورالعمل پذیرش عرضه و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران، فرابورس دارای ۵ بازار اول، دوم، سوم، ابزارهای نوین مالی و پایه است.
تقسیمبندی این ۵ بازار به این دلیل است که پذیرش شرکتهای سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی صورت میپذیرد.
بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیرهنویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقلوانتقال سهام شرکتهایی است که بر اساس الزام بند ب. ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند.
در مقابل بازار بورس بهطورکلی به دو بازار اول و دوم تقسیم میشود.
بهعبارتیدیگر تشکیل این دو بازار به نحوی عملکرد فعالین را مشخص خواهد کرد؛ به این طریق که اگر شرکتی در بازار اول عملکرد خوبی نداشته باشد به بازار دوم منتقل خواهد شد و در مقابل اگر شرکتی در بازار دوم عملکرد خوبی از خود ارائه دهد به بازار اول منتقل خواهد شد.
ضمن اینکه اگر شرکتی در بازار دوم چندان رضایتبخش عمل نکند از بازار اخراج خواهد شد.
نحوه انجام معامله در دو بازار
نحوه انجام معامله در بازار بورس بدین طریق است که کارگزاران متولی اصلی انجام معاملات در این بازار هستند.
این کارگزاران که دارای مجوز از سازمان بورس اوراق بهادار هستند، نقش نماینده خریدار و یا فروشنده را ایفا میکنند.
همه کارگزاران موظف به انجام وظایف خود در چارچوب قوانین و مقررات موجود هستند و سرمایهگذار میتواند برای معاملات اوراق بهادار کارگزار خود را با توجه به معیارهایی از قبیل: انجام بهموقع سفارش، دادوستد سهام با مناسبترین قیمت و نحوه ارائه خدمات جانبی انتخاب نماید.
در مقابل سرمایهگذاران اعم از حقیقی یا حقوقی برای انجام معاملات سهام یا سایر اوراق بهادار پذیرفتهشده در فرابورس باید از طریق یکی از کارگزاران فرابورس اقدام کنند.
شرکتهای کارگزاری فرابورس مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار را داشته و عضو کانون کارگزاران هستند؛ لذا سرمایهگذاران میتوانند از بین آنها یکی را -که همگی حکم واحد داشته- و با توجه به معیارهایی، چون توانایی انجام بهموقع سفارشات و به بهترین قیمت در کنار خدمات جنبی، چون آموزش و تحلیل، انتخاب و درخواستهای خود را برای انجام معاملات به آنها ارائه کنند. کارگزاران بهعنوان حلقه واسط بین خریدار و فروشنده عمل کرده و تمام خریدوفروشهای سهام و اوراق بهادار در فرابورس از سوی آنها انجام خواهد شد.
این کارگزاران ملزم به انجام وظایف خود در چارچوب قوانین و مقررات هستند.
لازم به ذکر است که در هر دو بازار کارگزاران بر اساس کدی که به آنها تعلق میگیرد، وارد معامله میشوند.
در کدام بازار سرمایهگذاری کنیم؛ بورس یا فرابورس؟
همانطور که گفته شد شرکتهایی که شرایطشان برای پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار دشوار است میتوانند به سهولت در بازار فرابورس وارد شوند. این در حالی است که بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکتهای پذیرفتهشده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکتهای پذیرفتهشده در فرابورس نیز تعریف شدهاند و این دو بازار در عمل فرق چندانی با هم ندارند.