اصل 175 قانون اساسی با تأکید بر اینکه «عزل رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با مقام رهبری است»، تصریح دارد: «خط مشی و ترتیب اداره سازمان و نظارت بر آن را قانون معین میکند.» اما از زمان بازنگری در قانون اساسی تا امروز، هنوز قانونی برای «تعیین نحوه اداره سازمان صدا و سیما» وجود ندارد.
اکنون طرحی در مجلس در دست بررسی است که این نقص را برطرف و اداره صدا و سیما را هیأت امنایی کند. این خلأ قانونی از مدت ها پیش توسط برخی صاحبنظران و اداره صدا وسیما مطرح شده بود، چون به باور بسیاری از سیاسیون، صدا و سیما در حال حاضر به جای اینکه ملی اداره شود، کارکرد میلی پیدا کرده است.
احمد مازنی، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با تابناک در خصوص این موضوع اظهار داشت: طرح اداره و نظارت بر صداوسیما در دی ماه گذشته توسط کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی تصویب شده است،
این نماینده مجلس گفت: قانون اساسی، نظارت بر صداوسیما را در اصل ۱۷۵ تعریف کرده که براساس آن نمایندگان سه قوه، ازجمله مجلس شورای اسلامی بر این سازمان نظارت میکنند. از مجلس هم کمیسیون فرهنگی افراد پیشنهادی را به صحن معرفی کرده و طبق آییننامه این افراد دو سال در کمیته نظارت بر صداوسیما حضور خواهند داشت.
وی افزود: طرح اداره و نظارت بر صداوسیما، موضوع نظارت بر صدا و سیما را تقویت میکند و به نوعی مدیریت و نحوه اداره و نظارت بر صداوسیما را زیر پوشش قرار میدهد.
وی گفت: قانون اداره و نظارت بر صداوسیما در کمیته فرهنگ، هنر و رسانه مجلس شورای اسلامی تهیه شده است. از سال ۱۳۶۸ که قانون اساسی بازنگری شد و در تمام این ۲۸ سال، نظارت بر صدا و سیما قانون نداشت و طبق همان قانون اساسی قبلی و اذنی که از مقام معظم رهبری گرفته میشد، اداره میشد، در حالی که طبق قانون اساسی بازنگری شده، باید قانون اداره و نظارت بر صداوسیما در مجلس تصویب شود.
طرح مذکور در واقع پیگیری برای محقق شدن این قانون است که در کمیته فرهنگ، هنر و رسانه نهایی شده و باید به صحن بیاید تا در اختیار کمیسیون فرهنگی قرار بگیرد و تصویب شود.
وی همچنین در بیان سه ویژگی نظارتی مهم طرح مذکور اظهار داشت: از جمله ویژگیهای این طرح، پیشبینی یک هیأتامنای منصوب رهبری برای کمک به اداره صدا و سیما، تقویت هیأت نظارت فعلی یعنی همین هیأت نظارت سه قوه و فراهم کردن امکان صدور مجوز برای تولید و پخش بخش خصوصی از سوی سازمان صدا و سیما در حدودی که قانون اساسی اجازه میدهد، است. جزئیات بیشتر، هنگامی که طرح برای بررسی بیشتر به کمیسیون فرهنگی و صحن محلس آمد، در اختیاز رسانهها قرار میگیرد.
همچنین سیده فاطمه ذوالقدر، دیگر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس گفت: این طرح ترکیب هیأت امنای سازمان صدا و سیما، پخش فراگیر داخلی، منطقهای و بینالمللی سازمان، وظایف هیأت امنا و نحوه نظارت هیأت امنا بر عملکرد سازمان، تصویب راهبردها و سیاست های فرهنگی سازمان، ضوابط اجرایی و مالی سازمان، تعیین ترکیب، وظایف و چگونگی عملکرد شورای نظارت، درآمدها و هزینههای سازمان، نحوه واگذاریهای اموال منقول و غیرمنقول سازمان، تملک اراضی و املاک و شرایط بازنشستگی کارکنان سازمان را مشخص خواهد کرد.
احد آزادیخواه دیگر نماینده عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در خصوص تصویب جزئیات این طرح گفت: تا کنون مواد ۲، ۵ و ۶ طرح اداره و نظارت بر سازمان صدا و سیما به تصویب رسیده است.
ماده ۲ طرح مذکور به شکلی تعریفی از صوت و تصویر فراگیر را ارائه کرد. براساس مصوبه امروز کمیسیون فرهنگی صوت و تصویر فراگیر عبارت است از محتوای صوتی و تصویری که به صورت گسترده، یک سویه و بدون الزام به شناسایی مخاطب از طریق فرستندههای امواج رادیویی یا شکبههای کابلی ماهوارهای و اینترنتی پخش شده یا قابلیت توزیع دارد و محتوای مربوطه زنده و دارای جدول پخش زمانی است.
نماینده مردم ملایر در مجلس با اشاره به محتویات مواد ۵ و ۶ این طرح گفت: ماده ۵ که ارکان سازمان صدا و سیما اعم از هیأت امنا، رئیس سازمان و ترکیب شورای نظارت بود را شامل می شود؛ اما بنا بر ماده ۶ طرح مذکور، اعضای هیأت امنای سازمان پنج تن از افراد حقیقی و حقوقی خواهند بود که برای پنج سال از سوی رهبری انتخاب میشوند.
گفتنی است، این طرح علاوه بر اینکه در کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی بررسی شده، در کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز به تصویب اعضای این کمیسیون رسیده است.