خشکسالی معضلی برای سیستان که حالا زندگی مردم این دیار با آن گره ایی کور خورده است و اکنون مردم سیستان چشم امید به باز شدن این گره کور دارند. منطقه سیستان(زابل) از جمله مناطقی است که با دارا بودن آب و هوای گرم و خشک، همواره پدیده های طبیعی سیل و خشکسالی به وفور در آن دیده شده است و ساکنان آن خسارات بسیار زیادی را متحمل شده اند.
به گزارش ایسنا- عامل اصلی مهاجرت ساکنان سیستان کاهش نزولات جوی و خشک شدن چاه های موجود در منطقه است.خشک شدن دریاچه هامون نیز طی چند سال اخیر در روند افزایش مهاجرت نقش به سزایی داشته است.
از بین رفتن اراضی کشاورزی در سیستان
رئیس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان گفت: سیستان و بلوچستان با خشکسالی رو به روست و با وجود اینکه دنبال این هستیم که کشاورز و دامدار ما فعالیت اقتصادی خوبی داشته باشند اما با توجه به اینکه در استان آب نداریم باید بار اشتغال از بخش کشاورزی کاهش یابد .
مجتبی پیری در گفت وگو با ایسنا بیان کرد: به دلیل اینکه 51 درصد مردم استان ساکن روستاها هستند، بیشتر بار اقتصادی استان وابسته به کشاورزی است اما در 2 دهه گذشته هر سال محدودیت منابع آبی داشته‌ایم و هر سال این امر سخت‌تر شده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان سیستان و بلوچستان ادامه داد: سال زراعی گذشته در حوزه سیستان از دست رفته است که برای جبران این امر فقط می‌توان اقدامات کوتاه مدت انجام داد تا تبعات آن نسبت به قبل کمتر شود.
وی افزود: در واحدهای روستایی، عشایری و دریاچه هامون در منطقه سیستان در حال حاضر 40 هزار رأس دام سنگین و 800 هزار رأس دام سبک نگهداری می‌شود که با توجه به خشکسالی تأمین آب برای این دام‌ها در بستر دریاچه هامون با مشکل رو به رو شده است.
پیری با بیان اینکه از روزهای اولیه که دریاچه هامون دچار خشکسالی شد، پوشش گیاهی دریاچه نیز با مشکل روبرو شده، اظهار کرد: چون آب مورد نیاز برای پوشش گیاهی در بستر دریاچه هامون وجود نداشت، علوفه مورد نیاز دام‌های استان باید از سایر استان‌ها تأمین می‌شد که در حال حاضر 4 هزار تن علوفه پایه از سایر استان‌ها به این استان حمل می‌شود.
طرح مبارزه با خشکسالی در سیستان و بلوچستان تدوین می شود
رئیس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان گفت : طرح مبارزه با خشکسالی در راستای کاهش آسیب های ناشی از خشکسالی در استان تدوین می شود.
وی بیان کرد: با توجه به خشکسالی چندین ساله در سیستان و بلوچستان و همچنین خسارات وارد شده در فصل زراعی گذشته به کشاورزان جلسات و نشست های متعددی در استان برگزار شده است.
وی با اشاره به اجرای طرح مبارزه با خشکسالی در سیستان و بلوچستان افزود: در صددیم تا با تخصیص یارانه خوراک دام بتوانیم در حوزه دامپروری یاریگر کشاورزان و دامداران استان باشیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان تصریح کرد: به طور ماهانه ۳هزار تن سبوس در استان خریداری شده که از این مقدار یک هزار و ۳۰۰تن در منطقه سیستان توزیع می شود.
وی در خصوص میزان خسارات وارده به بخش کشاورزی سیستان و بلوچستان گفت: کاهش ۹۰ درصدی نزولات جوی در شمال استان و ۷۵ درصدی در جنوب استان سبب کم آبی و در نتیجه وارد شدن خسارت به محصولات کشت شده کشاورزان شده است.
پیری افزود : در سال زراعی گذشته در منطقه سیستان ۴۰ هزار هکتار از اراضی منطقه به زیر کشت رفته است که به صورت ۱۰۰ درصد نیز خسارت دیده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان گفت: همچنین در تلاشیم تا برای آن دسته از اراضی کشاورزی که تحت پوشش بیمه نبودند و یا حتی کشت نشدند نیز مبلغ یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان برای هر هکتار به عنوان خسارت تامین اعتبار و به کشاورزان پرداخت شود.
وی بیان داشت: طرح لوله کشی مزارع یکی از راهکارهای مدیریت منابع آبی است که در منطقه سیستان در حال اجرا است که نقش مهمی را در بحث جلوگیری از هدر رفت آب ایفا می کند.
خشکسالی برداشت انگور یاقوتی را در سیستان ۸۰ درصد کاهش داد
مدیرجهاد کشاورزی زابل نیز گفت: کمبود آب و خشکسالی در زابل، انگور یاقوتی زودرس ترین نوع انگور در کشور را در معرض نابودی قرار داده است.
محمد موسوی اظهار کرد: هرساله از ۲۵۰ هکتار باغات انگور یاقوتی بارور در زابل، ۲ هزار تن محصول برداشت می شد که امسال با کاهش ۸۰ درصدی برداشت این محصول مواجه هستیم.
وی بیان کرد: انگور یاقوتی با خشکسالی و طوفان های شن منطقه سازگار است اما امسال بحران بی آبی به این نوع محصول خسارت وارد کرده است.
مدیر جهاد کشاورزی زابل در ادامه تصریح کرد: سطح باغات انگور یاقوتی در منطقه سیستان شامل ۵ شهرستان هیرمند، هامون، زهک، نیمروز و زابل ۱۸۰۰ هکتار است که پیش از این علاوه بر تامین نیاز استان به سایر نقاط کشور نیز صادر می شده است.
عمق خشکسالی در منطقه سیستان فراتر از یک زلزله است
نماینده مردم شهرهای زابل، زهک، هیرمند، هامون و نیمروز در مجلس گفت: عمق خشکسالی در منطقه سیستان به حدی است که آن را می‌توان فراتر از یک زلزله دانست.
دکتر حبیب الله دهمرده در گفت‌وگو با ایسنا، بیان کرد: بیش از 100 هزار هکتار از اراضی زراعی منطقه به دلیل کمبود منابع آبی فاقد کشت شده‌اند.
وی در ادامه اظهار کرد: استمرار بیش از دو دهه خشکسالی در استان سیستان و بلوچستان وضعیت معیشتی مرزنشینان را در وضعیت بسیار نامناسبی قرار داده است .
دهمرده با بیان اینکه جمعیت هلال احمر اقدامات قابل قبولی را درجهت کمک به مردم سیستان انجام داده است، تصریح کرد: این کمک‌ها در کوتاه‌مدت شاید قابل قبول باشد، اما در طولانی مدت به دلیل شرایط نامناسب زندگی ناشی از ریزگردها کافی نیست.
نماینده مردم زابل در مجلس از رئیس جمعیت هلال احمر کشور درخواست کرد ضمن دادن امید به مردم رنجور منطقه، طرحی را برای کمک به مردم این استان به صورت پایلوت کشوری در این منطقه طراحی و اجرا کند.
دهمرده افزود: مردم ولایت مدار و مرزدار سیستان و بلوچستان با وجود مشکلات عدیده ناشی از خشکسالی همواره وفاداری خود را به این انقلاب و نظام ثابت کرده‌اند که این بسیار ارزشمند است.
وی با بیان اینکه خشکسالی‌های اخیر در تاریخ سیستان و بلوچستان کم نظیر است، گفت: عمق این خشکسالی به حدی است که آن را می‌توان فراتر از یک زلزله دانست.
امید یک میلیون و 300 هزار نفر از مردم سیستان و زاهدان به حق آبه هیرمند
مدیر عامل آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان گفت: امید یک میلیون و 300 هزار نفر از مردم سیستان و زاهدان به حق آبه هیرمند از افغانستان و چاه نیمه است.
ریگی افزود: باید دیپلماسی کمک کند تا میزان ورودی آب بهبود یابد. طبق تفاهم نامه میان دولت جمهوری اسلامی ایران و افغانستان بالغ بر 825 میلیارد مترمکعب در سال آب باید وارد سیستان شود.
وی بیان کرد: بیش از دو هزار و 800 روستا در استان فاقد سامانه آبرسانی است، هزار و 257 روستا با تانکر آبرسانی می شود، در این روستاها 251 هزار نفر در قالب 60 هزار خانوار زندگی می کنند.
مدیر‌عامل آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان در ادامه گفت: در واقع سالانه یک و نیم میلیارد لیتر آب با تانکر حمل و میان مردم روستاهای استان توزیع می شود.
به گفته وی، 502 روستا دارای شبکه آبرسانی بود که عمده چاه های آن در حال خارج شدن از مدار است.
ریگی تصریح کرد: 199 هزار نفر در قالب 52 هزار خانوار در این روستاها زندگی می کنند، مردم به واسطه این که پایداری آب در این روستاها به نسبت خوب بوده اکنون که تاسیسات آن ها از مدار خارج شده است، ظروفی برای نگهداری آب ندارند که پویش نذر آب با همکاری جمعیت هلال احمر کشور ایجاد و مقرر شد هزار و 200 تانکر برای این 502 روستا تامین شود که بیش از 600 تانکر در سیستان، ایرانشهر، چابهار و سراوان در مرحله حمل است و در روستاهایی که سامانه آبرسانی آن از مدار خارج شده است، نصب می شود.
به گفته مدیر عامل آب و فاضلاب روستایی، در پی پیگیری ها و مکاتباتی که انجام شد طبق مصوبه هیئت دولت بیش از هزار و 20 میلیارد تومان برای رفع تنش آب کشور اختصاص یافت.
وی تصریح کرد: در کل در مرکز و جنوب استان چون آب ها زیرزمینی است از یک دیدگاه کیفیت آن مناسب تر است اما با گذشت زمان به طور میانگین سالیانه 25 سانتی متر سطح آب های زیرزمینی پایین می رود، در طول 10 سال اخیر به واسطه دو دهه خشکسالی بیش از پنج متر سطح آب های زیرزمینی کاهش پیدا کرده است و هر اندازه این کاهش بیشتر می شود، میزان شوری روند صعودی پیدا می کند.
ریگی خاطرنشان کرد: در حوزه شمال استان رویکرد متفاوت و آب ها سطحی است.
