بهمن 95 بود که معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش از مقابله این وزارتخانه با پدیده «خودزنی» در میان دانش‌آموزان خبر داد. علی زرافشان اظهار کرد: این پدیده نیاز به تحلیل جامعی در ابعاد مختلف دارد تا ببینیم ریشه این رفتارها در کجا قرار دارد و در واقع آموزش و پرورش چه کمکی می‌تواند در این راستا انجام دهد؟ بخشی از این رفتارها ممکن است از شرایط موجود در مدارس ما ایجاد شود. اگر هیجان و نشاط در مدارس به اندازه کافی و اقناع کننده‌ای وجود داشته باشد، می‌تواند جلوی برخی این رفتارها را بگیرد؛ البته خانواده، محیط زندگی دانش آموزان و روابط حاکم بر جامعه در این راستا نیز باید کمک کنند تا هیجانات مثبت در دانش‌آموزان تقویت شود.
به گزارش روزنامه آرمان، او با اشاره به اینکه سال گذشته پس از اولین اقدام خودکشی دانش‌آموز، کارگروه و شورای آسیب‌های اجتماعی بلافاصله تشکیل شد و صاحبنظران را دعوت کردند، گفت: از یک پدیده اجتماعی نمی‌توان تحلیل تک عاملی داشته باشیم، بلکه باید به دلایل مختلف که نقش‌آفرین هستند، توجه کنیم. برای مثال روند سال قبل خودکشی‌ها را با سال قبل‌تر از آن مقایسه کنید، یک سوال پیش می‌آورد که چه اتفاق پیرامونی افتاده که این رفتار در میان دانش‌آموزان از فراوانی بیشتری نسبت به سال قبلش برخوردار بوده است؟
زرافشان اضافه کرد: اگر این رفتار ناشی از شرایط محیطی مدارس و آموزش و پرورش بوده، خب امسال هم همان شرایط وجود دارد و تحول زیادی رخ نداده است. بنابراین تحلیل جامع‌تر باید اتفاق بیفتد تا تصمیمات درست‌تری گرفته شود. اگر بگوییم این آسیب اجتماعی مثلا ناشی از مقررات و قوانین درون مدرسه است؛ خب طبیعتا در سال‌های گذشته هم باید این آسیب را شاهد می‌بودیم.
معاون وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه محیط شاداب در درون مدارس، یکی از عواملی است که رفتارهای پرخطر را کنترل و کاهش می‌دهد، تصریح کرد: در سال اخیر در معاونت تربیت بدنی سعی شد با فعالیت‌های درون مدرسه‌ای و توجه به ایجاد نشاط از طریق ورزش، فضای مثبت را ایجاد کنیم. البته نمی‌توان گفت که چقدر این نشاط در حال حاضر وجود دارد، اما اجرای برنامه‌هایی مانند «حیاط پویا» و المپیادهای درون مدرسه حتما به تغییر فضای مدرسه کمک می‌کند. او با بیان اینکه در برنامه‌های آموزشی سعی کردیم با تعمیم برخی جشنواره‌ها در درون مدرسه نشاط علمی در درون مدرسه ایجاد کنیم، افزود: به طور مثال برای مشارکت دانش‌آموزان در اداره مدرسه، طرحی تحت عنوان «برنامه مدام» در اکثر مدارس تعمیم داده شده است. به نظر می‌آید؛ آموزش و پرورش می‌تواند با سوق دادن فضا به سمت فضای مثبت، با انرژی و بدون استرس روی دانش‌آموزان تاثیرگذار باشد. اگر شاداب‌سازی فضای فیزیکی مدارس خوب طراحی شود، می‌تواند در انگیزش مثبت دانش‌آموزان اثرگذار باشد. زرافشان گفت: اینکه این رفتار از کجا ناشی شده، مهم نیست، بلکه این موضوع از این جهت دارای اهمیت است که دانش‌آموز مخاطب ماست و طبیعی است که آموزش و پرورش در مقابله با این آسیب اجتماعی نقش دارد.
حضور در محفل‌های نامناسب دوستانه
آذر 96، رئیس مرکز تحقیقات پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا گفت: دروغگویی و دزدی از خانه و خانواده از جمله اولین و مهم‌ترین رفتارهای نامناسبی هستند که دانش‌آموز بلافاصله پس از مصرف مواد به آنها روی می‌آورد. روح‌ا... فیض‌بخش افزود: در حالت کلی اولین قدم‌های اعتیاد در دانش‌آموز از حضور در محفل‌های نامناسب دوستانه و استعمال سیگار و حشیش شروع می‌شود. او همچنین در ادامه افزود: استعمال دخانیات و حشیش همواره ترس از مصرف مواد گوناگون را در ذهن دانش‌آموز کم رنگ می‌کند، به طوری که این کاهش ترس استقبال از مواد مخدر را به همراه دارد. رئیس مرکز تحقیقات پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا با اشاره به تغییر رفتار دانش‌آموزان معتاد، اظهار کرد: دروغگویی و دزدی از خانه و خانواده از جمله اولین و مهم‌ترین رفتارهای نامناسبی هستند که دانش‌آموز بلافاصله پس از مصرف مواد به آنها روی می‌آورد.
او همچنین در ادامه اضافه کرد: مصرف مواد مخدر به صورت روزانه و مرتب به تدریج تمام رفتار و کردار دانش‌آموز را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، در حالی که مصرف منظم مواد در یک بازه زمانی میان مدت احساس لذت ناشی از مصرف مواد را در فرد کاهش می‌دهد، به طوری که این فرد برای درمان این موضوع علاوه بر افزایش دفعات مصرف، نوع مواد مصرفی را تغییر می‌دهد. فیض‌بخش با اشاره به اینکه بستر بروز اعتیاد در دانش‌آموز همواره می‌تواند ریشه در مسائل فردی، خانوادگی و محیطی داشته باشد، خاطرنشان کرد: مسائل فردی دانش‌آموز مهم‌ترین عامل در گرایش فرد به سمت مصرف مواد مخدر به شمار می‌آید و اشتیاق و درخواست فرد، اصلی‌ترین علت در بروز اعتیاد محسوب می‌شود.
به گزارش ایسنا، رئیس مرکز تحقیقات پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا با بیان اینکه بسیاری از دانش آموزان کشور از عوارض مخرب ناشی از مواد مخدر بی‌اطلاع هستند، اظهار کرد: متاسفانه امروزه مهارت‌های لازم برای مقابله با اعتیاد به دانش آموزان کشور آموزش داده نشده است.خرداد 97، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: اقدام آموزش و پرورش و سازمان بهزیستی کشور به همراه چندین دستگاه دیگر در شناسایی دانش‌آموزان معتاد در قالب طرح «نماد» امری مهم و قابل توجه در کنترل و پیشگیری از ابتلای سایر دانش‌آموزان به آسیب اعتیاد است و به عنوان گلوگاهی مهم در این زمینه به شمار می‌رود. حبیب‌ا... مسعودی‌فرید خاطرنشان کرد: آمار 10 هزار نفری دانش‌آموزان معتاد که وزارت آموزش و پرورش طی روزهای اخیر منتشر کرده است، هرگز به این مفهوم نیست که دانش‌آموزان فوق در مدارس به مصرف موادمخدر اقدام می‌کنند.
او در ادامه تصریح کرد: اولویت بهزیستی همواره بر تحقق هدف « پیشگیری» بوده و در اجرای طرح «نماد» در مدارس سراسر کشور هم بیشتر در بحث درمان و مورد حمایت قرار دادن دانش‌آموزان معتاد پس از شناسایی تلاش می‌کند و البته برنامه‌های متعددی نیز برای پیشگیری از گرایش دانش‌آموزان به مصرف موادمخدر طراحی و اجرا کرده است. به گزارش باشگاه خبرنگاران، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور یادآور شد: بهزیستی و کارگروه‌های مربوط به معضل اعتیاد، مساله طراحی برنامه‌های متناسب با پیشگیری و کنترل و کاهش آسیب‌های ناشی از اعتیاد کودکان را با جدیت پیگیری می‌کنند و بسته‌ها و بروشورهای آموزشی با محتوای ویژه این گروه‌های سنی را در مدارس به دانش‌آموزان ارائه خواهند کرد.
مدگرایی، عامل موثر در خودزنی دختران نوجوان
تیر 97، مدیر مرکز مشاوره جهاد دانشگاهی دانشگاه الزهرا با بیان اینکه افراد در سن نوجوانی بسیار مدگرا هستند، گفت: فشن، مد و یادگیری‌های اجتماعی در پدیده خودزنی بسیار موثر است، زیرا مد فقط شامل اشکال ظاهری نمی‌شود، بلکه پدیده‌هایی همچون کتاب، فیلم و حتی رفتار نیز شامل مد می‌شود. روشنک خدابخش اظهار کرد: سطح بهداشت روانی شهر تهران در اثر عوامل مختلف بسیار پایین آمده است. او تاکید کرد: خودزنی افزایش پیدا کرده و این نشان می‌دهد که کشور کمی تب‌آلود است و باید آن را درمان کنیم.
خدابخش با بیان اینکه محدودیت‌های عاطفی و اجتماعی نوجوانان در بروز این پدیده بسیار اثرگذار است، افزود: اصلی‌ترین گنجینه و ارزش انسان، خانواده است و اول یک خانواده بیمار و پس از آن عضو آن خانواده بیمار می‌شود.
او ادامه داد: مسائلی همچون فقر، اعتیاد، جنگ و... خانواده‌ها را بیمار می‌کند و پس از آن این بیماری به عضو خانواده منتقل می‌شود. مدیر مرکز مشاوره جهاد دانشگاهی دانشگاه الزهرا با بیان اینکه در حال حاضر نهادهای اجتماعی همچون آموزش و پرورش و بهزیستی تا حد زیادی جانشین نقش خانواده‌ها در تربیت فرزندان شده‌اند، خاطرنشان کرد: آموزش و پرورش باید مواجهه با موقعیت‌های استرس‌آمیز را به دانش‌آموزان آموزش دهد و نیازهای مربوط به هر دوره از رشد را جدی بگیرد. به گزارش ایسنا، خدابخش در پایان با بیان اینکه در حال حاضر مدیریت ازدواج و مسائل عاطفی در کشور ما مساله است، گفت: با چشم بستن روی حقیقت، حقیقت گم نمی‌شود.
