(مسأله 1091) در سجده چند چيز مستحب است1:
1- كسي كه ايستاده نماز مي خواند بعد از ان كه سر از ركوع برداشت و كاملا ايستاد و كسي كه نشسته نماز مي خواند، بعد از آن كه كاملاً نشست براي رفتن به سجده تكبير بگويد2.
2- موقعي كه مرد مي خواهد به سجده برود، اول دستها را و زن اول زانوها را به زمين بگذارد.
3- بيني را3 به مهر يا چيزي كه سجده بر آن صحيح است بگذارد 4.
4- در حال سجده انگشتان دست را به هم بچسباند و برابر گوش بگذارد به طوري كه سر آنها رو به قبله باشد.
5- در سجده دعا كند و از خدا حاجت بخواهد و اين دعا را بخواند5. «يا خير المسؤولين و يا خير المعطين 6 ارزقني وارزق عيالي من فضلك7 فانك ذوالفضل العظيم.» يعني اي بهترين كسي كه از او سوال مي كنند و اي بهترين عطا كنندگان روزي بده به من و عيال من از فضل خودت، 8پس به درستي كه تو داراي فضل بزرگي.
6- بعد از سجده بر ران چپ بنشيند و روي پاي راست را بر كف پاي چپ بگذارد9.
7- بعد از هر سجده وقتي نشست و بدنش آرام گرفت تكبير بگويد10.
8- بعد از سجده اول بدنش كه آرام گرفت «استغفرالله ربي و اتوب اليه» بگويد11.
9- سجده را طول بدهد12 و در موقع نشستن دستها را روي رانها بگذارد.
10- براي رفتن به سجده دوم در حال آرامي بدن «الله اكبر» بگويد13.
11- در سجده ها صلوات بفرستد14 و اگر آن را به قصد ذكري كه در سجده ها دستور داده اند بگويد اشكال ندارد.
12- در موقع بلند شدن دست ها را بعد از زانوها از زمين بردارد15.
13- مردها آرنجها و شكم را به زمين نچسبانند و بازوها را از پهلو جدا نگاه دارند و زنها آرنجها و شكم را بر زمين بگذارند و اعضاي بدن را به يكديگر بچسبانند و مستحبات ديگر سجده در كتابهاي مفصل گفته شده است16.
این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.
1- مكارم: چند چيز در سجده به رجاء ثواب الهي مطلوب است...
مظاهری: در سجده ، سیزده مورد مستحب است...
2- مكارم: 1- بعد از سر برداشتن از ركوع در حالي كه بدن آرام است براي رفتن به سجده تكبير گويد و همچنين بعد از سجده اول و نيز براي رفتن به سجده دوم...
3- فاضل: علاوه بر پيشاني، بيني را...
4- زنجاني: بلكه اين امر، مطابق احتياط استحبابي موكّد است...
5- فاضل: يكي از دعاهاي مناسب در سجده اين است...
زنجانی: خوب است این دعا را بخواند...
مكارم: از دعاهاي خوب و مناسب اين دعا است...
6- مكارم: يا خير المسؤولين و اوسع المعطين...
7- وحید: من فضلک الواسع...
8- وحید: از فضل فراگیر خودت
9- فاضل، مكارم: و اين را تورُّک گويند...
10- [مورد 7 در رساله آيت الله مكارم نيست]
11- مكارم: 7- در ميان دو سجده هنگامي كه بدن آرام است «استغفرالله ربي و اتوب اليه » گويد...
12- مكارم: و تسبيح و حمد و ذكر خدا گويد...
13- [مورد 10 در رساله آيت الله مكارم نيست]
14-خوئي، فاضل، صافي، تبريزي، سيستاني، مكارم، زنجاني، وحید: [پايان مورد 11]
گلپايگاني: ولي ان را به قصد ذكري كه در سجده دستور داده اند نگويد[پايان مورد11]
15- گلپايگاني، صافي: 12- در موقع بلند شدن، مرد اول زانوها و زن اول دست ها را از زمين بردارد...
مكارم: 10- به هنگام بلند شدن ، اول زانوها را از زمين بردارد و بعد دست ها را...
16- مظاهری: مردها آرنج ها را به زمین نچسبانند و بازوها از پهلو جدا نگه دارند و زن ها آرنج ها را بر زمین بگذارند و اعضای بدن را به یکدیگر بچسبانند.
[مورد 13 در رساله آيت الله مكارم نيست.]
*****
بهجت: مسأله- مستحب است تكبير گفتن در موقع رفتن به سجده و بعد از سربرداشتن از آن؛ و مستحب است در حال تكبير دستها را بلند كند؛ و براي مرد مستحب است در موقع سجده رفتن، دستها را زودتر از زانوها بر زمين بگذارد و در موقع بلند شدن براي قيام، زانوها را زودتر از دست ها از زمين بردارد و زن در حال رفتن به سجده، اول زانوها را به زمين مي گذارد بعد دستها را، و مستحب است در حال سجده بيني نيز به خاك و يا هر چه سجده بر آن جايز است گذاشته شود و بين دو سجده دعاهايي كه وارد شده بخواند، مثل استغفار و مانند آن و مستحب است در بين دو سجده به حال تورك بنشيند(يعني بر ران چپ بنشيند و قدم راست را بر كف قدم چپ بگذارد) و بر روي دو پا نشستن مكروه است؛ و براي زن مستحب است نشستن بر نشيمنگاه و بالا اوردن زانوها و چسباندن رانها به يكديگر؛ و همچنين مستحب است نمازگزار در وقت بلند شدن براي ايستادن بگويد:«بحول الله و قوته اقوم و اقعد» [و نيز رجوع كنيد به مسأله اختصاصي 925،بعد از مسأله 1121 متن اصلی]
(مسأله 1092) قرآن خواندن در سجده مكروه است و نيز مكروه است براي برطرف كردن گرد و غبار جاي سجده را فوت كند، و اگر در اثر فوت كردن، دو حرف از دهان بيرون آيد1، نماز باطل است2 و غير اينها مكروهات ديگري هم در كتابهاي مفصل گفته شده است.
این مسأله در رساله آیات عظام بهجت و مظاهری نیست.
1- خوئي، تبريزي: حرفي از دهان عمداً بيرون آيد...
سيستاني: دو حرف از دهان عمدا بيرون آيد...
وحید: اگر در اثر فوت کردن حرفی از دهان عمدا بیرون آید حکم آن در مبطلات نماز(ششم) ذکر شده است.
مكارم: اگر در اثر فوت كردن عمداً كلمه دو حرفي از دهان بيرون آيد، نماز اشكال دارد.[پايان مسأله]
2- تبريزي، سيستاني: بنابراحتياط...
زنجانی: چنانچه این کار از روی علم و عمد باشد نمازش باطل است ...
