با آغاز سال جاری و افزایش چشمگیر قیمت ارزهای خارجی به ویژه دلار، قیمت کالاها نیز رشد چشمگیری یافت و این افزایش قیمت کالاهای مختلف، منجر به کاهش قدرت خرید مردم شد. این کاهش قدرت خرید به خصوص برای کسانی که دارای حقوق ثابت بودند، ملموس تر بوده است. حالا می خواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که در مدت هفت ماه گذشته چقدر از قدرت خرید مردم کاسته شده است؟
به گزارش «تابناک اقتصادی»، با آغاز سال جاری تکانه های بازار ارز شدیدتر شد و قیمت ارزهای خارجی به خصوص دلار به صورت چشمگیری افزایش یافت. دولت برای آن که از ورود این تکانه های بازار ارز به بازار کالا و متعاقب آن افزایش قیمت کالاها جلوگیری کند اقدام به توزیع ارز ارزان یا همان ارز 4200 تومانی جهت واردات کالا نمود. بعد از گذشت چند ماه مشخص شد که این سیاست دولت به دلیل نبود نظارت کافی، بر ثبات قیمت ها در بازار کالا بی تأثیر بوده است و کالاها با ارز 4200 تومانی وارد اما بر مبنای ارز آزاد قیمت گذاری و به دست مصرف کننده می رسند. افزایش قیمت کالاها به شدت بر قدرت خرید مردم تأثیرگذار بوده است.
این کاهش قدرت خرید به خصوص برای کسانی که دارای حقوق ثابت بوده اند، ملموس تر بوده است. حالا می خواهیم محاسبه کنیم که در هفت ماه گذشته چقدر قدرت خرید مردم کاهش یافته است.
برای اینکه میزان تغییر قدرت خرید مردم در هفت ماه گذشته را بسنجیم، در ابتدا فردی را در نظر می گیریم که در ابتدای سال میزان حقوق وی مبلغی حدود دو میلیون تومان بوده و این مبلغ در تمام طول هفت ماه ثابت بوده است.
طبق گزارش های بودجه خانوار بانک مرکزی، حدود 23.5 درصد از هزینه های کل یک خانوار در سال 96 مربوط به هزینه های خوراکی ها و آشامیدنی ها بوده است؛ بنابراین، فرد مورد نظر 23.5 درصد از درآمد خود را صرف خوراکی ها و آشامیدنی ها نموده است و این یعنی از مبلغ دو میلیون تومان حقوق ثابت این فرد 470 هزار تومان برای خوراکی ها و آشامیدنی ها هزینه شده است. حالا با استفاده از گزارش هفتگی متوسط قیمت خرده فروشی برخی از خوراکی ها که توسط بانک مرکزی تهیه و منتشر می شود محاسبه خواهیم کرد که فرد مورد نظر با مبلغ 470 هزار تومان می توانسته، در هفته منتهی به 24 فروردین 1397 چقدر خوراکی تهیه کند و در هفته منتهی به 13 مهر 1397 میزان تهیه خوراکی ها با این مبلغ چقدر بوده است؟
طبق جدول زیر قیمت هر کیلو ماست پاستوریزه در هفته منتهی به 24 فروردین ماه 1397، سه هزار و 768 تومان بوده است؛ بنابراین، با مبلغ 470 هزار تومان، فرد مورد نظر می توانست 125 کیلو ماست پاستوریزه خریداری کند. با افزایش قیمت هر کیلو ماست پاستوریزه به 5 هزار و 956 تومان در هفته منتهی به 13 مهر 1397 این فرد می توانسته است با 470 هزار تومان تنها 79 کیلو ماست پاستوریزه خریداری کند؛ یعنی قدرت خرید فرد مورد نظر در کالایی مانند ماست پاستوریزه در مهر ماه 1397 در مقایسه با فروردین ماه 1397، 46 کیلو کاهش یافته است. باقی کالاها را هم به همین صورت می توان محاسبه نمود. همان گونه که از ستون آخر جدول زیر نمایان است، در تمام کالاها قدرت خرید فرد مورد نظر در مهر ماه 1397 در مقایسه با فروردین ماه 1397 کاهش یافته است.
کالا |
واحد |
قیمت در هفته منتهی به 24 فروردین (تومان) |
میزان خرید |
قیمت در هفته منتهی به 13 مهر (تومان) |
میزان خرید |
تغییر در میزان خرید |
ماست پاستوریزه |
کیلو |
3768 |
125 |
5956 |
79 |
46- |
پنیر پاستوریزه |
بسته 450گرمی |
5190 |
91 |
7499 |
63 |
28- |
کره پاستوریزه |
کیلو |
35000 |
13 |
45000 |
10 |
3- |
شیر |
لیتر |
2952 |
159 |
3541 |
133 |
26- |
تخم مرغ |
شانه (حدود دوکیلو) |
14441 |
33 |
18743 |
25 |
8- |
برنج داخلی درجه یک |
کیلو |
12755 |
37 |
14723 |
32 |
5- |
نخود |
کیلو |
10291 |
46 |
11554 |
41 |
5- |
لوبیا قرمز |
کیلو |
9655 |
49 |
11274 |
42 |
7- |
سیب قرمز |
کیلو |
4879 |
96 |
9369 |
50 |
46- |
پرتقال |
کیلو |
5287 |
89 |
12108 |
39 |
50- |
نارنگی |
کیلو |
7729 |
61 |
7946 |
59 |
2- |
موز |
کیلو |
6796 |
69 |
10469 |
45 |
24- |
خیار |
کیلو |
3325 |
141 |
3679 |
128 |
13- |
گوجه فرنگی |
کیلو |
2900 |
162 |
5005 |
94 |
68- |
بادنجان |
کیلو |
3148 |
149 |
3630 |
129 |
20- |
سیب زمینی |
کیلو |
2098 |
224 |
4482 |
105 |
119- |
پیاز |
کیلو |
2226 |
211 |
2585 |
182 |
29- |
گوشت گوسفند |
کیلو |
48904 |
10 |
63889 |
7 |
3- |
گوشت گاو و گوساله |
کیلو |
42369 |
11 |
66855 |
7 |
4- |
گوشت مرغ |
کیلو |
7290 |
65 |
9492 |
50 |
15- |
قند |
کیلو |
3707 |
127 |
5052 |
93 |
34- |
شکر |
کیلو |
3227 |
146 |
4237 |
111 |
35- |
چای خارجی |
بسته 500 گرمی |
25271 |
19 |
29048 |
16 |
3- |
روغن نباتی جامد |
حلب 5 کیلویی |
25323 |
19 |
36088 |
13 |
6- |
روغن نباتی مایع |
لیتر |
5243 |
90 |
6491 |
72 |
18- |
متأسفانه افزایش قیمت کالاها باعث شده تا سفره مردم نسبت به ابتدای سال کوچکتر شود. این در حالی است که دولت تصمیم گرفته با پرداخت دو بسته حمایتی 300 هزار تومانی بخشی از این کاهش قدرت خرید مردم را جبران کند. البته آن گونه که در خبرها آمده است، هنوز مشخص نیست که این بسته به چه تعداد از مردم پرداخت خواهد شد. برخی از مسئولین در مصاحبه های خود عنوان کرده اند که این بسته به 20 میلیون تن از مردم و برخی دیگر عنوان نموده اند که به 40 میلیون تن از مردم تعلق می گیرد.