کمتر از 24 ساعت به انتخابات کنگره آمریکا مانده؛ هر چند نام دونالد ترامپ روی برگه های رأی نیست، بسیاری این انتخابات را یک همه پرسی درباره سیاست های او می دانند.
به گزارش «تابناک»؛ بررسی تاریخی حاکی از این است که در 21 بار انتخابات میاندوره ای که از سال 1934 تاکنون برگزار شده است، حزب وابسته به رئیس جمهور، سه بار در مجلس نمایندگان و پنج بار در سنا به اکثریت دست یافته است.
شیوه تهاجمی و خشنی که ترامپ در رهبری امریکا دارد، ایالات متحده را همین حالا هم دچار شکاف کرده و رأی دهندگان را به کمپهای قطبی شده سوق داده است. ترامپ در روزهای گذشته و در جریان سخنرانیهای انتخاباتی که داشته، بیش از پیش به این فضای دوقطبی در امریکا دامن زده و از حامیان دوآتشه خود خواسته به هر انتخابات، طوری نگاه کنند که انگار انتخابات درباره اوست.
در آخرین نمونه اما «دونالد ترامپ» مدعی شده که پیروزی دموکراتها در انتخابات کنگره، باعث افزایش حضور سوسیالیسم در آمریکا و تهاجم انبوهی از تبهکاران آمریکای لاتین به کشور میشود.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا شنبه شب در فلوریدا و در کمپین انتخاباتی کنگره در حمایت از کاندیداتوری «ریک اسکات» و «رون دیسانتیس» گفت: «اگر دموکراتها پیروز شوند، سوسیالیسم در فلوریدا اعمال میشود؛ به ونزوئلا خوش آمدید!»
رئیس جمهوری آمریکا همچنین گفت: دموکراتها به دنبال پاکسازی مرزها هستند و مخفیانه افرادی را وارد آمریکا میکنند. برنامه مهاجرتی دموکراتها تنها باعث قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان و کارتلهای تبهکار به داخل آمریکا میشود.
انتخابات کنگره آمریکا با توجه به قطبیشدن فضای سیاسی و اجتماعی آمریکا در این کشور و همچنین به لحاظ سیاستهای یکجانبه و تحمیل اراده خارج از مناسبات و عرف بینالمللی در حوزه خارجی، از اهمیت بسیاری برخوردار شده است. در هر دو سوی طیف جمهوریخواهان و دموکراتها، این بار بیش از همیشه رادیکالهای دو حزب به عرصه رقابت وارد شدهاند و تبلیغات هر دو حزب رقیب هم فراتر از وضعیت معمول این بار بسیار شفافتر و تهاجمیتر دنبال میشود.
همین زمینه موجب شده تا ترکیب کاندیدای دو حزب نیز تغییرات بسیاری را شاهد باشد و در این میان داوطلبان زن و دگرجنسگرا با ورود فعالتر خود، مسیر تبلیغات را به سمت حوزههای پرچالش اجتماعی درباره منازعه حول حقوق مدرن شهروندی در مقابل حق ارجحیت سنت کشانده و اذهان طبقات اجتماعی را در کنار مطالبات اقتصادی و سیاسی مألوف به زوایای دیگری از زیست اجتماعی پرچالش امروز جامعه آمریکایی هم معطوف کردهاند.
این وضعیت با توجه به تغییر در ساخت اجتماعی جوامع و از جمله جامعه آمریکایی بیشتر به سود حزب دموکرات خواهد بود و به همین دلیل، مشاهده میشود که بخش زیادی از کاندیداهای این حزب از فعالان چنین جنبشهای مدنی هستند که توانستهاند در انتخابات درونحزبی رقبای سنتی و سیاستمداران سیستمی را شکست داده و بهعنوان کاندیدای حزب دموکرات وارد انتخابات شوند. از آن طرف، جمهوریخواهان و شخص دونالد ترامپ، رئیسجمهوری راستگرا و پوپولیست این کشور، نیز با عمده کردن موضوع مهاجرت و تحمیل اراده بیشتر واشنگتن بر نظام جهانی در دو سال گذشته سعی میکنند توجه رأیدهندگان را به سمت شعار «اول آمریکا» معطوف کنند.
کنگره چیست؟
قوه مقننه در آمریکا دو مجلسی است که یکی از آنها مجلس نمایندگان آمریکا و دیگری مجلس سناست. مجموع دو مجلس، کنگره نامیده می شود و نشست های آن در ساختمان کاپیتال هیل در واشنگتن دی سی برگزار می شود. کنگره در مجموع 535 عضو دارد که 435 تن از آنها عضو مجلس نمایندگان و 100 تن عضو سنا هستند. شش تن از اعضای مجلس نمایندگان غیرمنتخب هستند. دوره سناتوری، شش ساله است. انتخابات میاندوره ای برای تعیین سرنوشت آن دسته از کرسی هایی است که یا دوره نمایندگان و سناتورهای آن تمام شده و یا بازنشسته شده اند و هر دو سال یک بار برگزار می شود.
در مجلس سنا، قرار است 33 کرسی کلاس یک و دو کرسی خالی دیگر تعیین تکلیف شود در حال حاضر 23 کرسی در اختیار دموکرات هاست و هشت کرسی متعلق به جمهوری خواهان است که سه تن از آنها بازنشسته هستند. دو کرسی دیگر متعلق به سناتورهای مستقل است. 43 جمهوری خواه و 24 دموکرات همچنان به فعالیت خود ادامه خواهند داد.
بنا بر گزارش پایگاه اینترنتی فایو ترتی ایت(538) در سال 2018، دموکرات ها با نامطلوب ترین سنا از زمان تأسیس این حزب مواجه بودهاند و در حالی که دموکرات ها مجبورند برای 24 کرسی سنا بجنگند، جمهوری خواهان فقط با کسب هشت کرسی میتوانند اکثریت را به دست آورند. توجه به این وضعیت، جمهوریخواهان در مقایسه با دموکرات ها، آسانتر میتوانند اکثریت مجلس سنا را به دست آورند.
در برخی از کرسیها که به طور سنتی متعلق به دموکراتها بوده است، مثل کرسی ویرجینیای غربی، ترامپ در انتخابات سال 2016 توانست پیروزی قاطعی به دست آورد و همین به دشواری های انتخابات برای دموکرات ها افزوده است.
چرا این انتخابات مهم است؟
در سال ۲۰۱۴ میلادی طی یک انتخابات میاندورهای کنگره به دست جمهوریخواهان افتاد و دو سالِ پایانیِ ریاستجمهوری اوباما به یک کابوس برای او و تیمش تبدیل شد. بسیاری از مصوبات کنگره از سوی رئیسجمهور وتو شد و از آن سو تلاش گستردهای در کنگره برای لغو برجام صورت گرفت که البته در نهایت ناکام ماند. حتی عدم توافق میان دو طرف به تعطیلی شانزده روزه دولت فدرال منجر شد.
اکنون نیز اگر جمهوریخواهان اکثریت خود را در سنا و مجلس از دست بدهند، همین کابوس برای دونالد ترامپ آغاز میشود، البته کابوسی به مراتب سختتر. ترامپ سیاستهایی را در پیش گرفته که از سوی دموکراتها به سختی با عنوان «ضدیت با منافع آمریکا» مورد انتقاد قرار گرفته و از آن سو گافهایی داشته که ممکن است راه را بر استیضاح وی در سنا باز کند. پرونده روابط پیشاانتخاباتی او با روسها همین حالا نیز برای او خطرساز است.
نتایج نظرسنجی عمومی در مورد ترامپ و ویژگیهایش بیشترین موافقت با گزاره «او پای باورهایش میایستد» بوده و کمترین موافقت با «او به خود مسلط است» بیان شده است.
جدا از این مسائل، امکان هک نتایج انتخابات نیز به یک دغدغه برای مردم تبدیل شده است. در انتخابات گذشته هک شدن رایانههای کمیته ملی حزب دموکرات منجر به انتشار ایمیلهایی شد که نشان میداد سران این حزب فارغ از نظر مردم در انتخاباتِ اولیه میخواهند هیلاری کلینتون را به عنوان نامزد حزب معرفی کنند. برنی سندرز نامزد دیگری که هواداران بسیاری داشت، به رغم انتشار ایمیلها خود از هیلاری کلینتون حمایت کرد و اجازه نداد شکاف در حزب دموکرات بیش از پیش تعمیق یابد.
با این حال، همچنان نظرسنجیها نشان میدهد ۵۵% از مردم هک شدن نتایج انتخابات را اصلاً بعید نمیدانند و ۶۷% نیز هکرهای احتمالی را با «روسیه یا یک دولت خارجیِ دیگر» مرتبط میدانند. به خاطر همین نگرانیها بود که از چند ماه پیش رایزنیهای جدی میان مسئولان عالی رتبه آمریکایی با مسکو افزایش یافت تا اطمینان حاصل کند روسیه نسبت به پیامدهای خطرناکِ مداخله احتمالی در نتایج انتخابات، آگاه است. در آخرین تلاش کمتر از دو هفته پیش جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ به مسکو رفت و دیداری علنی با پوتین برگزار کرد.
انتخابات فرمانداریها نیز از زاویهای دارای اهمیت است. در سال ۲۰۲۱ تقسیمبندی جدیدی از حوزههای انتخابیه برای انتخابات مجلس نمایندگان در هر ایالت انجام میشود، بنابر این تقریباً تمام فرماندارهایی که در انتخاباتِ ششم نوامبر پیروز میشوند، میتوانند در آن سال با حق وتوی خود نسبت به مجالس ایالتی بر تقسیمبندی جدید حوزههای انتخابیه تأثیرگذار باشند. این تقسیمبندیها غیرمستقیم میتواند احتمال ورود نامزدهای یک حزب را به مجلس تحت تأثیر قرار دهد.
پیش بینی ها
در این انتخابات، تکلیف همه 435 کرسی مجلس نمایندگان آمریکا نیز تعیین میشود. این رقابتها در 39 ایالت از 50 ایالت آمریکا برگزار میشود. در حال حاضر، جمهوری خواهان 240 کرسی در اختیار دارند و 196 کرسی نیز برای دموکرات هاست. نظرسنجی ها و دیدگاه تحلیلگران حاکی از این است که در این دوره از انتخابات، جمهوری خواهان بیش از دهها کرسی را از دست خواهند داد. دموکرات ها برای اینکه اکثریت را در مجلس نمایندگان به دست آورند، تنها به 24 کرسی نیاز دارند؛ البته در صورتی که میزان مشارکت مردم آمریکا در انتخابات بیش از 60 درصد باشد.
آخرین نظرسنجی ها حاکی از این است که در نهایت 205 کرسی برای دموکرات ها و 199 کرسی برای جمهوری خواهان خواهد بود؛ اما در سنا احتمالا 47 کرسی برای جمهوری خواهان و 45 کرسی برای دموکرات ها خواهد بود.
بررسی تاریخی حاکی از این است که در 21 بار انتخابات میاندوره ای که از سال 1934 تاکنون برگزار شده، حزب وابسته به رئیس جمهور فقط سه بار در مجلس نمایندگان و پنج بار در سنا به اکثریت دست یافته است.
نمودار نتایج احتمالی انتخابات سنا در ایالتهای آمریکا بر اساس دادههای پایگاه RealClearPolitics که بیزینس اینسایدر منتشر کرده است، نشان میدهد دستکم در ۵ ایالت پیشبینی نتیجه به دلیل رقابت شدید، غیرممکن است. پایگاه واکس ۵ ایالت دیگر را نیز به آن اضافه میکند.
پایگاه تحلیلی واکس انتخابات سنا در ده ایالت را بسیار رقابتی و نزدیک توصیف کرده است: آریزونا، ایندیانا، نوادا، میسوری، فلوریدا، مونتانا، تگزاس، تنسی، ویرجینیا غربی و داکوتای شمالی. دیلان اسکات در جمعبندی از این رقابتها نوشته است احتمالاً جمهوریخواهان اکثریت خود را در سنا تحکیم میکنند؛ اما همین که سخن از رقابت شدید در ده ایالت به میان آورده، یعنی نتایج چندان قابل پیشبینی نیست.
در انتخابات فرمانداریها نیز تنها در برخی ایالات، میتوان با قطعیت از پیروزی یکی از نامزدها سخن گفت. بروس رانر، نامزد جمهوریخواه در ایلینویز محبوبیتش را از دست داده و در نظرسنجیها پریزکز نامزد دموکرات حدود ۱۶ درصد از او پیشی گرفته است. در میشیگان نامزد دموکرات گرِچن ویتمِر نیز ۸ درصد از رقیب جمهوریخواهش بیشتر رأی دارد اما در اکثر ایالتها وضع به این روشنی نیست.
پایگاه واکس از رقابت شدید در فرمانداریهای نوادا، جورجیا، کنزاس، ویسکانسین، اوهایو، داکوتای جنوبی، آیووا، اورگان، فلوریدا، مِین، نیومکزیکو، کنکتیکات و آلاسکا خبر داده است. ترامپ و اوباما برای تبلیغ نامزد حزب خود به تعدادی از این ایالتها سفر کردهاند.
عوامل موثر در انتخابات کنگره
عامل ترامپ: انتخابات میاندورهای آمریکا حدود یک ماه دیگر در حالی برگزار میشود که محبوبیت ترامپ به پایینترین حد خود یعنی 40 درصد رسیده است. این میزان محبوبیت برای یک رئیس جمهوری آمریکا در آستانه انتخابات میاندورهای از نظر تاریخی بیسابقه بوده است. به عنوان مثال میزان محبوبیت باراک اوباما، رئیس جمهوری سابق آمریکا در آستانه انتخابات میان دورهای سال 2010، 45 درصد بود و در همان سال دموکراتها بیشترین کرسی ها را در تاریخ آمریکا در کنگره از دست دادند.
مداخله خارجی: نتایج نظرسنجی رادیو ملی آمریکا حاکی از این است که هر سه آمریکایی یک تن از آنها بر این باورند که یک کشور خارجی در انتخابات آمریکا مداخله خواهد کرد. به این ترتیب به نظر می رسد، نگرانی از احتمال مداخله خارجی به ویژه روسیه در این انتخابات بیش از گذشته شده است. ترامپ در یک سخنرانی چین را به تلاش برای تاثیرگذاری در انتخابات میاندوره ای آمریکا از طریق تعرفه ها متهم کرد. نگرانی از مداخله خارجی در انتخابات آمریکا به حدی است که ترامپ برای مقابله با آن یک فرمان اجرایی 13848 با عنوان اعمال تحریم علیه مداخله خارجی در انتخابات آمریکا را صادر کرد.
براساس این فرمان، هر شرکت یا فرد خارجی که نهادهای اطلاعاتی آمریکا تأیید کنند، در انتخابات آمریکا مداخله داشته است، مشمول تحریم های آمریکا خواهند بود. در این فرمان اجرایی به چین، ایران، روسیه و کره شمالی هشدار داده شده است.
احتمال کم بودن مشارکت در انتخابات: میزان مشارکت مردم آمریکا در انتخابات، یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر نتایج انتخابات میان دوره ای خواهد بود. هر چه مشارکت بیشتر باشد، شانس کسب کرسی های بیشتر توسط دموکرات ها بیشتر است. به طور کلی میزان مشارکت در انتخابات میاندورهای بسیار کمتر از انتخابات سراسری است. میزان مشارکت تقریبی مردم آمریکا در انتخابات حدود 60 درصد است، در حالی که میزان مشارکت در انتخابات میان دوره ای حدود 40 درصد است. در انتخابات میان دوره ای سال 2014، میزان مشارکت مردم آمریکا در انتخابات 35.9 درصد بوده است که پایین ترین میزان مشارکت از زمان جنگ جهانی دوم بود.
عوامل متعددی بر میزان مشارکت مردم در انتخابات تأثیر میگذارد که می توان به میزان محبوبیت نامزدهای انتخابات، مطلوبیت عملکرد رئیس جمهور و وضعیت اقتصادی اشاره کرد. (فیلم تأثیر مشارکت در انتخابات آمریکا[6]) دموکراتها امیدوارند عملکرد نامطلوب ترامپ، انگیزه ای برای جوانان، زنان و اقلیت های نژادی برای مشارکت در انتخابات باشد. مسئله امنیت انتخابات، احتمال شمرده نشدن آرا و اطلاعات غلط از دیگر نگرانیهای مردم آمریکا درباره انتخابات پیش روست.