فتاوای آیت الله العظمی گلپایگانی (قدس سره)
ارث بردن از غايب
سؤال 31 - زيد اهل وساكن يكى از دهات دور افتاده مرزى آذربايجان شرقى بى سواد محض چهل و سه سال پيش در زمان جنگ جهانى دوم از روستاى محل اقامت خود در حالى كه نزديك به سى و پنج سال از عمرش گذشته بود خارج و غائب و مفقود الأثر گرديده و از همان تاريخ در طول اين مدت قريب به نيم قرن هيچ گونه خبرى از حيات و ممات وى بدست نيامده ورثه شرعى و قانونى او اخيرا به استناد بينه شرعى از دادگاه صالح به منظور تملك ما ترك غائب درخواست صدور حكم موت فرضى وى را نموده‌اند محكمه براى احراز هويت زيد رونوشت شناسنامه او را مىخواهد در اداره آمار و ثبت احوال محل هيچ گونه سابقه سجلى براى زيد وجود ندارد و فقدان سابقه سجلى كاشف از اين است كه نامبرده فاقد شناسنامه بوده با اين توصيف تكليف محكمه و تكليف ورثه شرعا چيست؟
جواب: در فرض سئوال بنا بر مشهور تا علم يا بينه شرعيه بر موت شخص مفقود الأثر حاصل نشود مفقود الأثر محكوم به حيات است و اموال او بايد حفظ شود و كسى حق تقسيم آن را بعنوان ارث ندارد لكن اقوى اين است كه مىتوانند با اجازه حاكم شرع چهار سال تفحص نمايند و چنانچه بعد از چهار سال خبرى از او بدست نيامد اموال او را بين ورثه تقسيم نمايند لكن قول اول احوط است
