نماینده سراوان در مجلس شورای اسلامی که پیشتر در پی انتشار یک فیلم، با انتشار یک ویدئو و قرائت یک بیانیه، سبب ساز شکل گیری موج بزرگی از واکنش‌ها و کنکاش برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی در سوابق علمی خود شده بود، با صدور بیانیه‌ای دیگر، به برخی شباهت مطرح شده در خصوص خود پاسخ گفت.
به گزارش «تابناک»، محمد باسط درازهی در این بیانیه که در پی نسبت دادن «سرقت علمی» به خود منتشر کرده (
متن کامل این بیانیه را می‌توانید اینجا بخوانید)، به نکات مختلفی اشاره کرده که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
* اینجانب و سایر اساتید همکار هیچ گونه نقشی در تهیه و تنظیم آن مقاله نداشته و نویسنده [ی]مسئول، «دانشجو» می‌باشد که بنده از منابع مقاله و تهیه و تدوین مطالب بی اطلاع بوده‌ام.
* اگر چنانچه خطا و اشتباهاتی صورت گرفته، می‌بایست دبیرخانه مسابقات کشور چین [که مقاله درازهی و همکاران بار نخست به آن‌ها ارائه شده]به چنین موردی رسیدگی می‌کردند.
* رشته تخصصی بنده ارتباطی با مقاله مورد نظر نداشته و فقط کار ترجمه مطالب از عهده بنده بر آمده است.
* طبق تصوری که برخی از دانشجویان دارند و قوانین شرکت در مسابقات آنان به اجبار اقدام به درج نام اساتید و همکاران در مقاله خود به عنوان نویسنده میکنند تا اساتید به عنوان کمک و همراه بتوانند در مسابقات همراه آنان باشند.
* برای پذیرش مقاله در هر ژورنال و استفاده و ارائه می‌بایست در حیطه تخصصی خود به این کار اقدام نموده تا بتوان از مزایای آن استفاده کرد و مقاله مذکور طبق قوانین کشورمان دارای ارزش و اعتبار علمی یا ISI نمی‌باشد تا بتوان از آن رزومه‌سازی و بهره‌برداری کرد.
* این خطای غیرعمد پیش آمده توسط دانشجوی مربوطه ... متاسفانه در اثر نداشتن همکار متخصص، ... نبود وقت کافی در تهیه مقاله، بی تجربگی و اولین تجربه ایشان برای شرکت در مسابقات خارجی بروز [کرده که]چنین خطا‌هایی دور از انتظار هم نبوده و گرفتن چنین ایراداتی از دانشجویان می‌بایست درست و منطقی و در جای خود صورت می‌گرفت، نه بعد از گذشت پنج سال و در جهت بهره‌برداری سیاسی و تخریب.
* وظیفه ما در مواجهه با این موارد این است که دانشجو را به درستی راهنمایی کنیم نه تخریب و دروغ فرافکنی و پیش داوری قبل از بررسی دقیق علل وقوع این اشتباه توسط نهاد‌های مربوطه.
* بنده در هیچ همایش داخلی دیگری اجازه نشر این مقاله را ندادم و اگر جایی منتشر شده این کار توسط دبیرخانه همایش و غیر قانونی و بدون اجازه بنده صورت گرفته است.
تامل در این بیانیه به چند نکته کلی می‌رسد؛ نخست آنکه درازهی منکر نقش خود در مقاله مذکور شده و خطای رخ داده را ناشی از خطای یک دانشجو خوانده است، سپس تاکید کرده که دانشجوی یاد شده مرتکب خطای «غیرعمد» شده و شیوه برخورد با وی را مورد انتقاد قرار می‌دهد و افزون بر این موارد، به نکاتی اشاره می‌کند که به نوعی آسیب‌های کار پژوهشی در کشورمان هستند و می‌بایست آسیب شناسی شوند.
مواردی که مهم ترینشان، رفع اتهام این نماینده مجلس از خود در ماجرای مقاله علمی است. رفع اتهامی که درازهی تاکید دارد مسئولیت آن متوجه دانشجو است و درازهی تنها مترجم آن بوده است. این در حالی است که شواهد و قرائن حکایت از آن دارد که مقاله یاد شده، عینا کپی شده از دو مقاله خارجی است و نه تنها نشانه‌ای از ترجمه در آن به چشم نمی‌خورد، که حتی حاوی اشکالات فاحش نگارشی است! (
مانند مواردی که در اینجا به آن‌ها اشاره شده)
البته درازهی در ادامه بیانیه‌اش تاکید کرده که مقاله یاد شده حائز شرایط مورد نیاز برای تعلق گرفتن امتیازی به وی به عنوان استاد دانشگاه آزاد سراوان نبوده است و با این یادآوری، تلویحا تاکید کرده که مشمول مفاد مندرج در «قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی» (
برای اطلاع از مفاد این قانون به اینجا بروید) نیست.
اظهارنظری که البته مرجع اجرا و اعمال این قانون می‌بایست در خصوص آن اظهار نظر کنند، اما درازهی که خود عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی است، ترجیح داده در خصوص آن سخن بگوید، همان گونه که ترجیح داده در خصوص سهم دانشجو در این تقلب نسبت داده شده هم اظهار نظر نماید.
به عبارت بهتر، درازهی نه تنها خود را مبری از قصور خوانده و مسئولیت اتفاقات رخ داده را متوجه دانشجویش خوانده، که تاکید دارد این دانشجو نیز مرتکب قصوری «غیرعمدی» شده و به نوعی رای به برائت وی از شمول مجازات‌های مندرج در قانون مقابله با تقلب در آثار علمی داده است، چراکه به باور وی، نقص‌های ساختاری در نظام آموزش علمی کشورمان موجب شده که این اشکال به وجود آید!
کدام نقص ها؟ پاسخ درازهی در این خصوص به چند نکته متفاوت اشاره دارد که یکی از آن‌ها را این گونه توضیح داده است: «نداشتن همکار متخصص، عدم وجود رشته مربوطه در دانشگاه، فاقد بودجه لازم برای شرکت در مسابقات، نبود وقت کافی در تهیه مقاله، بی‌تجربگی و اولین تجربه ایشان برای شرکت در مسابقات خارجی.»
اشکالاتی که هیچ کدام نافی مسئولیت‌های این دانشجو و همکارانش نیست و نهایتا در خصوص بودجه یا فقدان آموزش الزامات تهیه مقاله و شرکت دادن آن‌ها در مسابقات بین المللی بیرون از حدود مسئولیت‌های دانشجو قابل طرح هستند که در این موارد نیز بخشی از اشکالات متوجه درازهی و همکارانش در دانشگاه و همچنین این نماینده و همکارانش در مجلس شورای اسلامی است!
علاوه بر این اشکال، یک نکته جالب توجه دیگر در بیانیه این نماینده مجلس، انتشار این مقاله در همایش‌های دیگر بدون کسب اجازه از وی است. همایش‌هایی که البته می‌دانیم در کشورمان برگزار شده‌اند و اذعان نماینده مجلس به رقم خوردن تخلفاتی این چنین راهبردی و کلیدی در بطن شان، حکایت از آن دارد که تقلب و تخلف در حوزه علم در کشورمان تا چه اندازه وسیع و خارج از کنترل شده است.
تخلف‌ها و تقلب‌هایی که انتظار می‌رود مسئولان امر برای مقابله با آن‌ها تدابیر ویژه و فوری اتخاذ کنند، نه اینکه از وقوعشان آگاه باشند و دست روی دست بگذارند. مسئولانی که درازهی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی یکی از آنهاست، اما ظاهرا ترجیح داده به جای تلاش برای رفع این دست مشکلات، از کنارشان به سادگی عبور نماید و حتی زمانی که آسیب‌های ناشی از آن دامن خودش را نیز گرفت، واکنشی نشان ندهد.
واکنشی که اگر از دید کاربران شبکه های اجتماعی و عموم مردم نامناسب تلقی شده و موج جدیدی از انتقاد از عملکرد این نماینده مجلس را موجب شود، جای تعجب نخواهد داشت، به ویژه اگر بدانیم پیشتر نیز یکبار رخ داده و مسبوق یه سابقه است.
عجب 
