محمدباقر قالیباف در سخنانی در مشهد با انتقاد از شیوه مدیریتی دولت در اداره کشور، راهکارهایی را از جانب خود برای حل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور مطرح کرد.
به گزارش «تابناک» به نقل از ایسنا محمدباقر قالیباف در همایشی با عنوان بررسی مسائل، چالش‌ها و فرصت‌ها در دهه پنجم انقلاب که در تالار اجتماعات روزنامه قدس برگزار شد، اظهار کرد: هر انقلابی طبیعتاً وقتی به قدرت می‌رسد بدون شک باید ساختاری را طراحی کند که قدرتی که به دست گرفته را حفظ کند. همچنین افزایش تولید قدرت هم داشته باشد. امروز تردیدی نداریم که جریان سرمایه‌داری در مقابل دین ما ایستاده است پس ما هم در مقابل دنیای آنها باید بایستیم.
وی با بیان اینکه امروز وظیفه همه ما کارآمدی دین در اداره جامعه است، افزود: اگر در اینجا نتوانیم کارنامه قابل قبولی به مردم و سایر کشورهای اسلامی عرضه کنیم هیچ کار انجام نداده‌ایم و اگر حرف بزنیم اثر سوء هم دارد. منظور از کارآمدی این است که هم خوب کار کنیم هم کار خوب کنیم.
دچار ناکارآمدی اشباع شده در امور هستیم
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام یادآور شد: امروز در کشور با مشکلات بیکاری، فساد، رانت، تورم و... مواجهیم. آیا این مشکلات علت هستند یا معلول؟ من معتقدم این نارسایی‌ها معلول هستند و هیچ‌کدام علت نیستند. علت اصلی ضعف مدیریت و کارآمدی در نظام جمهوری اسلامی است. ما در این بخش دچار یک چالش بزرگ هستیم زیرا منابع انسانی و مادی ما بسیار هستند. امروز در حقیقت یک ناکارآمدی اشباع شده در امور داریم. امروز مهمترین نیاز بنیادی ما در حقیقت این مدیریت و اداره کشور در این بخش‌هاست.
بعد چهل سال هنوز در حوزه آزادی‌های اجتماعی تکلیف خود را روشن نکردیم
قالیباف در مورد تعریف کارآمدی از نظر مردم و مسئولین گفت: در نظام جمهوری اسلامی ما متفاوت از بقیه حرکت‌ها در دنیا هستیم و منطبق بر سنت الهی حرکت می‌کنیم. ممکن است این حرکت ما دقیقا مقابل حرکت دیگران باشد. یکی از اشکالات اساسی در کشور این است که دچار ناکارآمدی مخصوصا درسطح میانی شدیم. اولین جایی که در حوزه کارآمدی باید به آن بپردازیم سطح کارآمدی میانی است. باید بحث مردم در زمینه آزادی، عدالت و.. روشن شود. بعد چهل سال هنوز در حوزه آزادی‌های اجتماعی تکلیف خود را روشن نکردیم. مثلا درمورد حضور بانوان در محیط‌های مختلف سلایق و نگاه‌های متفاوت وجود دارد.
وی افزود: در حوزه کارآمدی بحث ساختاری، رفتاری و کارکردی داریم. در حوزه ساختاری متاسفانه کارکرد ما در بخش دولت‌سازی خوب نبوده و در قوه مجریه روز به روز این ساختار بزرگتر شده و به مردم گفته شما بنشینید، ما همه کار برای شما انجام می‌دهیم. این موضوع خلاف نظر امام و حرکت انقلاب است. امام فرمودند دولت مجاز است تنها کارهایی را انجام دهد که مردم نمی‌تواند انجام دهند. ما در دولت همه کارها را خودمان به‌دست گرفته‌ایم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطر نشان کرد: امروز بیش از ۸۰ درصد اقتصاد کشور دولتی است. این اقتصاد مبتنی بر فعالیت، کار و تولید نیست، بلکه مبتنی بر فروش نفت و خام فروشی و از این رانت استفاده کردن است و دولت به بدترین شکل ممکن این اموال عمومی که متعلق به مردم است را از آنها می‌گیرد، در صندوق خودش می‌ریزد و با منت و ناعادلانه آن را در اختیار مردم می‌گذارد.
بیش از ۹۵ درصد بودجه فقط هزینه دولت است
قالیباف بیان کرد: بیش از ۹۵ درصد بودجه فقط هزینه دولت است و در بخش توسعه‌ای پولی نمی‌بینیم. تازه به این بخش توسعه‌ای هم از طریق اوراق قرضه می‌خواهند حداقلی را بدهند؛ آن هم از ۴۷۰ هزار میلیارد تومان. باید تفکیک کار ملی و محلی یا به تعبیری دیگر تفکیک کار تصدی‌گری و تولی‌گری صورت بگیرد. هر کاری که جنبه تولی‌گری و حاکمیتی دارد باید در اختیار دولت باشد و هرکاری که جنبه تصدی‌گری دارد به طور کامل به مردم واگذار شود. تا این اقدام انجام نشود، رابطه‌ای که در حوزه کارآمدی مدنظر است اتفاق نخواهد افتاد. اگر خود مردم در میدان کار قرار بگیرند، شایسته سالاری اتفاق می‌افتد و فساد به حداقل می‌رسد و نوع نگاه در حقیقت عوض می‌شود.
در حوزه فرهنگی کار پیمانکاری انجام می‌دهیم
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام یادآور شد: هرچه از انقلاب فاصله گرفتیم و جلو آمدیم در حوزه مدیریت در کشور مرتب به سمت نوع تفکراتی که با مبانی انقلاب متفاوت است رفتیم. اوج این کار و و پایه آن از سال ۷۰ گذاشته شد، این روند ادامه پیدا کرد و تا امروز آسیب‌های آن را در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی فرهنگی می‌بینیم. ولی در حوزه دفاع و امنیت این اتفاق نیفتاده و کارنامه قابل دفاعی داریم، زیرا اساس این نگرش تا امروز در آنجا باقی مانده است. این نگاه در حوزه‌های سیاست، اقتصاد و فرهنگ نیست. ما در حوزه فرهنگی کار دل انجام نمی‌دهیم کار پیمانکاری انجام می‌دهیم. می‌گویند پول بدهید تا ما برایتان انسان بسازیم درحالی که انسان با پول ساخته نمی‌شود. تربیت نیرو در میدان کار انجام می‌شود. تربیت نیروی فرهنگی در عین عملیات فرهنگی انجام می‌شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش در پاسخ به پرسشی درخصوص عملکرد آیت‌الله هاشمی تصریح کرد: همه انسان‌ها نقاط قوت و ضعفی دارند. انصاف این است وقتی سابقه افراد را بررسی می‌کنیم تمام جوانب کارها را درنظر بگیریم، مهمترین انتقادم نسبت به ایشان که قبلا هم گفته‌ام این است که مهمترین اشکالی که از دولت ایشان شکل گرفت مخصوصا در دولت دوم این بود که نگرشی که پایه‌گذاری شد، براساس آن نگرش‌هایی که در انقلاب اسلامی داشتیم این نقطه در همان آغاز شروع شد، نقطه انحراف اولیه آن کوچک بود اما هرچه زمان گذشت وسعت پیدا کرد. امروز چالش جدی‌مان این است که دیگر منطبق با فرهنگ دهه ۶۰ و باورهای انقلاب در حوزه اقتصاد نیستیم.
قالیباف افزود: در حوزه سازندگی و کارهای زیرساختی مثل راه، جاده و... اقدامات خوبی انجام دادند اما در انقلاب اسلامی هدف غایی ما سد و راه نیست. در واقع سطح عملیاتی و میدانی باید بستری را برای سطح میانی آماده کند که همه سطح میانی و عملیاتی فرصت را برای بندگی انسان‌ها در پیشگاه خدا فراهم کند.
هیچگاه به‌دنبال گرفتن پست نبوده‌ام
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا مهمترین مشکل دولت رانت و فساد اعضای دولت نیست و اینکه چقدر به سمت لایه‌های مردم نهاد حرکت کرده‌اید؟ گفت: اخیرا حضرت آقا یک بیانی داشتند و فرمودند اینکه واقعا کسی در جمهوری اسلامی به‌دنبال گرفتن پست و مسئولیت باشد، امر نکوهیده است. ممکن است حرفی که در اینجا می‌زنم را دوستان نپذیرند اما من آنچه در دلم هست را باید بیان کنم. من واقعاً هیچگاه به دنبال اینکه پستی بگیرم و بایستم نبودم. همیشه به دنبال این بودم که یک دقیقه برای مردم و انقلاب آرامش نداشته باشم. یعنی دنبال امورات شخصی خود نروم. درحال حاضر هیچ مسئولیت اجرایی رسمی ندارم ولی باز از صبح می‌زنم بیرون تا آخر شب. یک فعالیت جهادی داریم که در حال انجام آن هستیم. نه بودجه دولتی و نه کار دولتی داریم. با مردم کار می‌کنیم، مهم این است هرجا هستیم ناامید نشویم ننشینیم و بگوییم، نمی شود. نمی‌شود نداریم، انقلاب به ما یاد داد که نمی‌شود نداریم.
قالیباف ادامه داد: کاری که الان انجام می‌دهم به شکل گذشته و مثل دهه ۶۰ است. در مسجد کار می‌کنیم. ساختمان اداری، آبدارچی و... نداریم. هرجا کار کردم سعی کردم جوان‌گرایی اساس کار من باشد باید ساختارمند کار کنیم و جوانان و مردم را پای کار بیاوریم.
اگر در دولت بودم اولین کاری که انجام می‌دادم کوچک‌سازی دولت بود
وی خاطرنشان کرد: یکی از نقدهایی که به قوه مجریه دارم این است که عموما دوستانی که در مسند قرار می‌گیرند یا تجربه کار اجرایی ندارند یا اگر تجربه کار اجرایی دارند کارنامه قابل قبولی ندارند. اگر در دولت قرار می‌گرفتم اولین کارم این بود که دولت را به سرعت کوچک‌سازی می‌کردم. آن را برون سپاری می‌کردم؛ نه برون‌سپاری که مخالف با نگرش‌های اسلام باشد بلکه به سبکی که منطبق با نگرش های اسلامی باشد.
قالیباف ادامه داد: الان گفته می‌شود آموزش و پرورش را خصوصی سازی کنیم اما اگر این موضوع به سبک خصوصی‌سازی بخش اقتصادی باشد که امروز این فاجعه را درست کرده که وا مصیبتاست. دولت حداقل سه برابر اداره مردم در آموزش و پرورش هزینه می‌کند، این طوری هم که نمی‌شود ادامه داد، پس مردم چگونه اداره کنند که آن هزینه را کاهش دهند و نگرش اسلامی هم وجود داشته باشد؟ ما برای این موضوع الگو داریم. نمونه‌های این حرف‌ها را اجرا کرده‌ایم که جای بحث آنها اینجا نیست.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام یادآور شد: اگر یک مسئول در نظام اسلامی در دولت قرار گرفت که ولو با پول حلال و خمس داده و عرق جبین ۵۰۰ میلیارد جمع کرده باشد، این فرد در جمهوری اسلامی نمی‌تواند وزیر باشد.
در حال تدوین الگوی مدیریت جهادی هستیم
وی در خصوص الگوی مدیریتی مطلوب خود گفت: الگوی مدیریتی مد نظر من الگوی مدیریتی جهادی است. این الگو منطبق بر نگرش‌هایی است که باید در انقلاب اسلامی دنبال کنیم. این الگو را تئوریزه کردیم.
قالیباف با اشاره به اینکه بسیاری از مردم از ما شغل می‌خواهند، عنوان کرد: من شغل ندارم اما کار دارم که به دیگران بدهم. افراد کار را شغل و شغل را هم استخدام در بخش دولتی می‌دانند. ما را اینگونه تربیت کردند که اول شغلی دولتی پیدا کنیم و بعد که در انجا حاضری خود را زدیم، سپس برویم سراغ کار دیگری. این موضوع فاجعه آمیز است، من به هرکس به من مراجعه کند کار می‌دهم.
دوگانگی در حاکمیت را قبول ندارم
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درخصوص تعدد منابع قدرت در ساختار کشور یادآور شد: ما تفکیک قوا داریم. پس حداقل سه قوه داریم. هر قوه‌ای بر اساس قانون قدرتی دارد و وظیفه خود را انجام می‌دهد. عده‌ای می‌گویند در کشور دوگانگی در حاکمیت وجود دارد، این حرف را هم قبول ندارم. افرادی که این حرف‌ها را می‌زنند خودشان در این زمینه دچار اشکال هستند. پول یکی از جاهایی است که قدرت دارد. الان در کشور چندین خزانه داریم. یک خزانه رسمی است که ۱۴.۵ درصد قبل اینکه به خزانه بریزند به شرکت نفت می‌دهند. یعنی از اصل فروش برمیدارند. ۱۴.۵ درصد هم شرکت گاز برمیدارد. یک حسابی هم از برنامه سوم تحت عنوان حساب ذخیره ارزی داشتیم که خارج از بحث خزانه است. صندوق ارزی توسعه ملی هم ایجاد شده، یک خزانه هم مربوط به یارانه هاست. آنهایی که این حرف‌ها را می‌زنند اول بروند خزانه کشور را یکی کنند؛ به این معنا که صندوق ذخیره ارزی وجود داشته باشد، نه این همه خزانه. این خزانه‌های دیگر حیات خلوت‌هایی است که فسادها از آنجا شکل می‌گیرد.
وی با بیان اینکه قانون را باید فصل‌الخطاب و مبنا بگیریم، اظهار کرد: کسی که مسئول است در نقش اپوزیسیون نمی‌تواند حرف بزند. آنها باید پاسخگو باشند، باید در امر به معروف و نهی از منکر در حوزه مختلف مطالبه گری کنیم. این موارد را مورد بحث قرار دهیم نخبگان باید این کارها انجام دهند که تبدیل به فرهنگ شود. در حرف‌های ما بیشتر طلبکاری وجود دارد تا مطالبه گری.
ممکن است الان هلند باشم
قالیباف درخصوص حاشیه‌هایی که درمورد فعالیت اقتصادی فرزند کوچکش ایجاد شده، عنوان کرد: اینها شایعاتی است که ضد انقلاب و ایادی داخلی آنها اینجا دنبال می‌کنند. وقتی من حرفی می‌زنم کسی که می‌خواهد حرف من را رد کند باید یک سند بیاورد. ازدواج سبیه ما ساده‌ترین نوع مراسم بوده، بعد عکس‌های عروسی یک نفر دیگر را گفتند مال ما بوده است. امروز عقد پسر من بوده که بسیار هم ساده انجام شده. در جایی که زورشان نمیرسد و حرفی ندارند چنین اقداماتی انجام می‌دهند. من در مراسم سالگرد شهید همدانی درحال سخنرانی بودم که گفته بودند فرار کرده و رفته‌ام، ممکن است الان هم هلند باشم.
فروپاشی ذهنی مردم نسبت به انقلاب از فشار اقتصادی خطرناک‌تر است
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه بنده جزو افرادی هستم که در بعضی موضوعات صراحت لهجه دارم، تصریح کرد: ۴۰۳ میلیون شماره حساب سپرده در کشور داریم. بابت آنها بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان در سال سود تعلق می‌گیرد. ۸۰ درصد این ۳۰۰ هزار میلیارد تومان متعلق به ۲ درصد از ۴۰۳ میلیون حساب است. اینها متاسفانه بر اساس قانون از مالیات هم معاف هستند. وقتی من این حرف‌ها را می‌زنم طبیعی است در مورد من چنین حرف‌هایی زده شود. امروز کاری که ضدانقلاب با آبادی داخلی‌اش با ما انجام می دهد که خطرناک‌تر از فشار اقتصادی است، آن هم فروپاشی ذهنی مردم نسبت به باورهای نظام و انقلاب است که نسبت به تمام افراد آن را دنبال می‌کنند.
چالش اول و آخر ما در کشور مدیریت است
وی با اشاره به اینکه چالش اول و آخر ما در کشور مدیریت است، اظهار کرد: روزی که درآمدمان ۱۲۰ میلیارد دلار در سال شد، رشد اقتصادی منفی شد. وقتی درآمدمان به ۲۰ میلیارد رسید در بخشی مثل صنعت رشد اقتصادی دو رقمی شد. وقتی دولت پول نداشت، دخالت نکرد و مردم کار را به‌دست گرفتند چنین اتفاقی افتاد، اما وقتی ۱۲۰ میلیارد تومان پول پیدا شد، دولت مردم را خارج کرد و این نابسامانی درست شد.
قالیباف افزود: با این تحریم، مشکلات و سختی‌هایی که وجود دارد آنقدر این کشور ظرفیت دارد که ظرف ۴-۵ سال می‌تواند در ریلی قرار بگیرد که در همین حوزه اقتصاد که امروز از جانب آن فشار می‌بینیم به یک آرامشی برسیم که همه اعتمادشان به اقتصاد در کشور برگردد. اگر این سرمایه اجتماعی در مدت ۴-۵ سال برگردد، واقعا جهشی بزرگ در اقتصاد اتفاق می‌افتد. البته اینگونه نیست که منتظر باشیم و دقیقا بعد از ۵ سال رشد اقتصادی را ببینیم بلکه به مرور که این دوره چندساله شروع می‌شود، این رشد هم باید اتفاق بیفتد تا در نهایت بعد از چند سال شاهد آن رشد باشیم. اگر در چندماه اول بخشی از این رشد اتاق نیفتد معلوم است تا پایان ۵ سال خبری نخواهد شد.
وی گفت: دوستان از تهدیدات دشمن نگران نباشند. ما چنین ظرفیت‌هایی را داریم. آنچه امروز ما را واقعا دچار مشکل کرده ضعف مدیریت و بی توجهی و باور نداشتن به مردم و توان داخلی خودمان است. شغل نیست ولی کار هست. هرکس به سهم خود باید کار کند و منتظر دیگران نباشد.
