مشاورز وزیر علوم و رئیس صندوق رفاه دانشجویان گفت: ارتقای خدمات‌رسانی توأم با کرامت انسانی به دانشجویان مأموریت اصلی صندوق رفاه است.
به گزارش آنا، ذوالفقار یزدان‌مهر از فروردین سال ۹۴ به سمت رئیس صندوق رفاه دانشجویان منصوب شده و دو سال بعد حکم وی تمدید شد و حدود چهار سال است که در این سمت مشغول به فعالیت است.
راهبری خوابگاه و تغذیه دانشجویی، ارائه ۲۱ نوع تسهیلات به دانشجویان مستعد و کم‌بضاعت و ارائه خدمات رفاهی به بیش از چهار میلیون دانشجو و دو هزار و ۷۰۰ واحد دانشگاهی، بخشی از وظایف این سازمان است. در ادامه، گفتگوی مشاور وزیر و رئیس صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پیرامون وظایف و اقدامات انجام شده توسط این سازمان را با خبرنگار آنا می‌خوانید.
آنا: سند راهبردی که توسط صندوق رفاه داشجویان تدوین شده به دنبال چه اهدافی است؟
یزدان‌مهر: در ابتدای سال ۹۴ یک آسیب‌شناسی از چهار دهه عملکرد صندوق رفاه داشتیم و در جهت تکمیل زحمات رؤسا و همکاران قبلی صندوق و برای جلوگیری از مدیریت سلیقه‌ای، سندی راهبردی تنظیم کرده و بر اساس آن در حوزه‌های مختلف، شروع به کارکردیم.
در کنار بحث انضباط مالی، روش‌مند کردن، شفاف‌سازی مسیر کار و چابک‌سازی سازمان، رویکرد مدیریتی خود را «مدیریت مشارکتی مبتنی بر دانایی با روحیه جهادی» قراردادیم تا بتوانیم به مأموریت خود یعنی «ارتقای خدمات‌رسانی توأم با کرامت انسانی به دانشجویان» دست‌یابیم.
یکی از موضوعات مهم تأمین و تقویت منابع یا در واقع مدیریت درآمد و حرکت به سمت خودکفایی بود که به آن نگاه ویژه‌ای داشته‌ایم و برای جلوگیری از انحرافات مالی برای فعالیت‌های درآمدزایی و اقتصادی، صندوق را به سمتی متناسب با ماهیت و مأموریت آموزش عالی سوق دادیم تا فعالیت‌ها در این چارچوب ساماندهی شود که همین هم باعث شد انحرافی در این چهار سال رخ ندهد.
وصول مطالبات معوق و افزایش درآمد اختصاصی صندوق رفاه دانشجویان
طی ۳۰ سال گذشته ۴۴۰ میلیارد تومان مطالبات سنوات باقی‌مانده بود که با برنامه‌ریزی و اعمال سیاست‌های تشویقی و تفاهم با فارغ‌التحصیلان، ۳۹۰ میلیارد تومان از مطالبات صندوق رفاه دانشجویان را وصول کرده‌ایم.
صندوق رفاه دانشجویی طی چهار سال گذشته حدود یک هزار و ۴۷۰ میلیارد تومان درآمد اختصاصی داشته است که با این درآمد توانسته‌ایم ارتقای خدمات‌رسانی توأم باکرامت انسانی به دانشجویان را انجام دهیم درحالی‌که درآمد اختصاصی چهار سال قبل حدود ۵۶۸ میلیارد تومان بود.
رشد ۱۱۱ درصدی اعتبارات عمومی صندوق رفاه دانشجویان
اعتبار صندوق رفاه در چهار سال اخیر بالغ‌بر ۷۶۰ میلیارد تومان بوده که نسبت به مدت مشابه، ۱۱۱ درصد رشد داشته است. اکنون صندوق رفاه دانشجویان بیشترین میزان رشد بودجه وزارت علوم تحقیقات و فناوری را داشته است و این نیز به علت حساسیتی است که در حوزه رفاه دانشجویی وجود دارد.
در ۹ ماهه اول سال ۹۷، ۷۲ درصد تخصیص بودجه داشته‌ایم که امیدواریم تا آخر سال، صد درصد این بودجه را از دولت دریافت کنیم. اعتبار صندوق رفاه دانشجویان در سال ۹۳، ۱۸۰ میلیارد تومان درآمد اختصاصی و ۱۴۰ میلیارد تومان اعتبار عمومی بود که ۷۷ درصد اعتبار عمومی یعنی حدود ۱۴۰ میلیارد تخصیص یافت اما در سال ۹۷ با هم‌افزایی صندوق رفاه دانشجویان با برخی از بانک‌ها، بودجه صندوق بالغ بر هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان ظرفیت‌سازی شده است.
تمرکز در نهادینه کردن جایگاه نهاد عمومی مردمی و خیّرین
طی چهار سال گذشته ۲۴۰ میلیارد تومان به‌‌‌وسیله نهادهای عمومی مردمی و خیّرین در صندوق رفاه دانشجویان ظرفیت‌سازی شده است؛ همچنین بنیاد مستضعفان نیز ۲۰ میلیارد تومان اعتبار قرض‌الحسنه از طریق بنیاد علوی به صندوق رفاه دانشجویان داده و در کل اعتبارات صندوق رفاه دانشجویان در چهار سال اخیر نسبت به مدت مشابه، ۱۵۰ درصد رشد داشته است.
کمبود ظرفیت سراهای دانشجویی
در برنامه پنجم توسعه قانون منع خوابگاهسازی وجود داشت که منجر به کمبود ۴۰۰ هزار متر فضای خوابگاهی معادل کمبود ۲۰۰ خوابگاه شد و باعث شد ۵۰ هزار دانشجو پشت در خوابگاه‌ها بمانند. برای رفع مشکل کمبود سراها و ایجاد ظرفیت موقت برای اسکان دانشجویان در ۴ سال اخیر، ۳۰ میلیارد تومان به دانشگاه‌ها پرداخت شد.
در برنامه ششم توسعه، منع خوابگاهسازی برداشته شد و با هم‌افزایی با سازمان برنامه‌وبودجه ۹۰ میلیارد تومان در دو سال اخیر برای این امر اختصاص داده شد که در این طرح با مشارکت بخش خصوصی و دریافت تسهیلات توسط آن‌ها از بانک عامل، سود تسهیلات دریافتی توسط صندوق تا سقف ۱۴ درصد پرداخت می‌شود. در صورت عدم تمایل بخش خصوصی، با توجه به تبصره ۹ قانون بودجه، دانشگاه‌ها می‌توانند خود اقدام به ساخت خوابگاه کنند و از یارانه صندوق بهره‌مند شوند.
آنا: در ساخت خوابگاه‌های دانشجویی برای مشارکت بخش خصوصی چه قراردادهایی وجود دارد؟
یزدان‌مهر: قراردادهای ساخت خوابگاه به سه صورت BOO، BOT، BLT شکل می‌گیرد. در قرارداد BOT بخش خصوصی با استفاده از تسهیلاتی که از بانک عامل دریافت می‌کند، خوابگاه را در زمین دانشگاه می‌سازد و طی زمانی که در قرارداد مشخص‌شده است، از خوابگاه با رعایت ضوابطی که صندوق رفاه دانشجویان مشخص کرده ۱۵ تا ۲۵ سال بهره‌برداری می‌کند؛ سپس خوابگاه به دانشگاه تحویل داده می‌شود.
بازدید ذوالفقار یزدان مهر رئیس صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم از خبرگزاری آناقراردادهای BOO نیز به این شکل است که فرد در زمین خود با استفاده از تسهیلات صندوق رفاه دانشجویان خوابگاه را می‌سازد و متعهد می‌شود به‌طور مثال ۷ تا ۱۰ سال دانشجویان را اسکان دهد و پس از زمان مقرر می‌تواند قرارداد خود را تمدید کند و در این نوع قرارداد مالکیت نهایتاً به بخش خصوصی واگذار می‌شود و البته با توافق با دانشگاه می‌تواند به اسکان دانشجو ادامه دهد.
در قرارداد BLT بخش خصوصی، با استفاده از تسهیلاتی که صندوق رفاه دانشجویان در اختیار وی می‌گذارد، خوابگاه را در زمین دانشگاه می‌سازد. و مدیریت آن نیز با دانشگاه است و با اجاره‌بهای دانشجویان اقساط تسهیلاتی که از صندوق رفاه دانشجویان اخذ کرده است را می‌پردازد. همچنین سود وام اخذشده دانشگاه را صندوق رفاه دانشجویان پرداخت می‌کند و دانشگاه طی مدت معین با توافق بخش خصوصی از محل اجاره‌بهای دریافت شده از دانشجویان، اقساط بانک را می‌پردازد و بعد از مدت توافق شده با نظر کارشناس مالکیت به دانشگاه منتقل می‌شود.
آنا: آیا ساخت خوابگاه برای بخش خصوصی توجیه اقتصادی دارد؟
یزدان‌مهر: بله؛ با یارانه‌ای که صندوق رفاه پرداخت می‌کند، تسهیلات دریافتی، تسهیلاتی ارزان‌قیمت است؛ همچنین سازنده با استفاده چندمنظوره از خوابگاه می‌تواند بهره‌برداری بهتری انجام دهد؛ به‌طور مثال در طبقه‌های پایینی خوابگاه، رستوران، استخر، ورزشگاه یا سایر امکانات دیگر تأسیس می‌کند و از سود آن‌ها منتفع می‌شود؛ همچنین در فصل‌های تابستان و عید نیز می‌توانند به مسافرین اسکان دهند.
آنا: تاکنون مجوز ساخت چند خوابگاه صادر شده است؟
یزدان‌مهر: امسال ۱۳ مجوز ساخت صادر شده است و در جلسه‌ای که سه‌شنبه ۲۶ دی‌ماه برگزار شد، برای ساخت بیست خوابگاه دیگر مجوز صادر شد و کمترین میزان فشار به اعتبار عمومی وارد می‌شود و در طول برنامه ششم توسعه، می‌بایست ۲۰۰ خوابگاه متأهلی و مجردی ساخته شود.
راهبری تغذیه و خوابگاه‌ها در صندوق رفاه دانشجویان
با آسیب‌شناسی‌هایی که در سال ۹۴ صورت گرفت، متوجه شدیم خوابگاه و تغذیه دانشجویان وضعیت مناسبی ندارد؛ در ابتدا نام «خوابگاه» را به «سرای دانشجویی» تغییر دادیم؛ زیرا اطلاق محل اسکان دانشجو به‌عنوان «خوابگاه» معنای دقیق و مفهوم درستی نداشت؛ چون بخش اعظمی از زندگی و تحصیل دانشجو در این مکان است و بر این اساس نام آن به «سرای دانشجویی» تغییر یافت؛ همچنین در راستای ارتقای کیفیت سراهای دانشجویی، طرح رتبه‌بندی و همچنین ارتقای سطح آن‌ها از سال ۹۴ در دستور کار قرار گرفت.
تا دو سال دیگر خوابگاه درجه سه و چهار نخواهیم داشت
در این طرح خوابگاه‌ها به پنج دسته رتبه‌بندی شدند. در سال ۹۴ تنها ۶ درصد از خوابگاه‌ها رتبه یک، ۲۳ درصد رتبه دو و ۳۱ درصد رتبه سه و ۳۱ درصد رتبه چهار و ۹ درصد رتبه پنج بودند که با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام شد، در سال ۹۵ کلیه خوابگاه‌های رتبه ۵ با مشارکت دانشگاه‌ها به سطوح بالاتر ارتقا پیدا کردند و در تابستان سال ۹۶ نیز خوابگاه‌های رتبه ۴ را به سطوح بالاتر ارتقا دادیم همچنین در تابستان امسال نیز تعداد زیادی از خوابگاه‌های رتبه سه و چهار به سطوح بالاتری ارتقا پیدا کردند و در سال آینده هیچ خوابگاهی با رتبه ۴ نخواهیم داشت و سال آینده نیز خوابگاه‌های رتبه ۳ به سطوح بالاتر ارتقا پیدا می‌کنند؛ در دو سال آینده تمامی خوابگاه‌ها به سطوح یک و دو ارتقا پیدا خواهند کرد.
اکنون نیز بسیاری از دانشگاه‌ها خوابگاه رتبه سه ندارند؛ به‌طور مثال دانشگاه علامه طباطبایی تمامی خوابگاه‌های آن دارای سطح یک و دو هستند؛ در این طرح ۵۸۷ خوابگاه دولتی ارتقا پیدا کردند و اگر این ارتقا در خوابگاه‌ها صورت نمی‌گرفت، ما اکنون شاهد ویرانه‌هایی در دانشگاه‌ها بودیم.
درباره دانشگاه فنی و حرفه‌ای، این دانشگاه از آموزش‌وپرورش به آموزش‌عالی منتقل‌شده و سراهای آن در وضعیت مطلوبی قرار نداشت و حدود ۵۸ خوابگاه دارای رتبه پنج بودند. از طرفی با توجه به اینکه این دانشگاه مهارت‌محور است و بیشترین دانشجوی کم‌بضاعت را دارد، ارتقای سطح سراهای آن در اولویت قرار گرفت اما متأسفانه این دانشگاه در سال‌های گذشته نتوانست برنامه‌هایی که برای رتبه‌بندی خوابگاه‌ها داشته‌ایم را اجرایی کند؛ البته در حال حاضر این دانشگاه با کمک صندوق رفاه دانشجویان در حال ارتقای سراهای دانشجویی خود است.
آنا: صندوق رفاه دانشچویان چگونه بر روی سراهای دانشجویی غیردولتی نظارت دارد؟
یزدان‌مهر: درگذشته ۳۲۰ خوابگاه غیردولتی داشتیم که نظارت هدفمندی بر آنان وجود نداشت. برای نظارت بر روی خوابگاه‌های غیردولتی، دستورالعمل تأسیس و اداره خوابگاه‌های غیردولتی، که از سال ۹۳ موردبررسی قرارگرفته بود، با امضای فرهادی، وزیر وقت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را در سال ۹۴ نهایی و صادر کردیم؛ همچنین، یک شورای نظارت و ارزیابی نیز در آن پیش‌بینی کردیم که در این شورا، معاون دانشجویی دانشگاه مادر استان، مدیر حراست دانشگاه مادر استان، نماینده اماکن، نماینده کمیسیون دانشجویی وزارت کشور و نماینده صندوق رفاه دانشجویی حضور دارند و نسبت به صدور مجوز اقدام می‌کنند.
در سراهای غیردولتی متناسب باکیفیت خوابگاه اجاره‌بهای آن مشخص می‌شود و اگر خلاف مقررات کاری صورت بگیرد، اداره اماکن آن خوابگاه را پلمپ می‌کند. باوجود سیاست‌های تشویقی که صندوق رفاه دانشجویی در نظر گرفته است، تعداد زیادی از خوابگاه‌های غیردولتی دارای مجوز شدند. همچنین در بودجه سال بعد پیشنهاد دادیم که تعرفه آب، برق و گاز این خوابگاه‌ها آموزشی حساب شود و در جلسه بعدی هیئت‌امنای صندوق نیز، اختصاص یارانه‌هایی جهت تعمیر و تجهیز خوابگاه‌های غیردولتی مطرح خواهد شد.
افزایش مبلغ وام‌ها و هدفمندسازی تسهیلات صندوق رفاه دانشجویی
صندوق رفاه دانشجویی برای دانشجویان ۲۱ نوع وام از جمله وام ضروری، شهریه، تحصیلی، نخبگان، ازدواج و عتبات در نظر گرفته است. از سال ۹۴ تاکنون وام‌های دانشجویی بین ۲۵ تا ۵۰۰ درصد افزایش داشته است؛ به‌طور مثال وام ضروری دکتری از ده میلیون ریال به ۳۰ میلیون ریال، وام ودیعه مسکن از ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به ۱۵ میلیون تومان در تهران، وام مسکن در کلان‌شهرها از ۶ میلیون تومان به ۱۲ میلیون تومان و در سایر شهرها از چهار میلیون و پانصد هزار تومان به ۹ میلیون تومان افزایش پیداکرده است. همچنین به دانشجویان متأهل و نخبه نیز ۲۵ میلیون تومان ودیعه مسکن متأهلی پرداخت می‌شود.
ازآنجاکه ۸۵ درصد دانشجویان شهریه پردازند و از طرفی وام شهریه در ردیف متفرقه بودجه قرارگرفته است و علی‌رغم اینکه در چهار سال اخیر فقط ۴۵ میلیارد تومان بابت وام شهریه در وجه صندوق رفاه دانشجویان پرداخت‌شده است، صندوق از محل منابع داخلی خود بیش از ۵۱۰ میلیارد تومان وام شهریه پرداخت کرده است.
در چهار سال اخیر به کلیه دانشجویان متقاضیان واجد شرایط، وام پرداخت‌شده است و پوشش وام‌های صندوق در سال‌های اخیر به غیر از وام شهریه، صددرصدی بوده است که در سال جاری به تمامی دانشجویانی که متقاضی وام شهریه بودند نیز، وام پرداخت شد و پوشش وام شهریه هم صد در صد شده است. البته هنوز مشکلاتی با بانک هست که در حال رفع آن هستیم.
صندوق رفاه دانشجویان برای دانشجویان دانشگاه‌های علمی-کاربردی و دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه غیرانتفاعی در دوره دکترا هشت نوبت وام و در هر نوبت مبلغ دو میلیون و پانصد هزار تومان، در مقطع کارشناسی ارشد، یک‌میلیون و ۱۵۰ هزار تومان و در مقطع کارشناسی ۵۰۰ هزار تومان وام در هر ترم در نظر گرفته است.
در فرآیند جدید وام شهریه، دانشجو ابتدا درخواست خود را به دانشگاه ارائه می‌دهد و پس از تأیید دانشگاه، اسم دانشجو در شعبه‌ای که توسط دانشجو انتخاب می‌شود ثبت‌شده و تنها با یک‌بار مراجعه دانشجو به بانک (در کل طول تحصیل) و تشکیل پرونده، وام خود را تا پایان سنوات مجاز دریافت می‌کند. لازم به ذکر است که برای وام‌های زیر ۱۰ میلیون تومان، یک ضامن رسمی یا قراردادی و ضامن معتبر با جواز کسب کفایت می‌کند.
بازپرداخت این وام‌ها از شش ماه پس از فارغ‌التحصیلی دانشجویی با کارمزد سه درصد آغاز می‌شود که این کارمزد نسبت به گذشته یک درصد کاهش داشته است؛ همچنین برای اخذ وام نیازی به ارائه چک توسط دانشجو نیست.
طبق قوانین صندوق رفاه دانشجویان، پرداخت وام دانشجویی تنها با ارائه ضامن رسمی یا پیمانی صورت می‌گرفت اما طبق تفاهم‌نامه‌ای که با بانک صورت گرفته، دریافت وام با ضامن قراردادی یا جواز کسب نیز میسر شده و در سال جاری اعتبار وام شهریه دانشجویان دانشگاه آزاد بالغ‌بر ۵۶ میلیارد تومان است.
بازدید ذوالفقار یزدان مهر رئیس صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم از خبرگزاری آنااختصاص اعتبار ویژه برای دانشجویان دوره دکتری
تا قبل از سال ۹۳ هیچ‌گونه وام ویژه دانشجویان دوره دکتری وجود نداشت و دانشجویان این دوره، از تسهیلات اعطایی همانند سایر دانشجویان بهره‌مند می‌شدند. در دولت تدبیر و امید باهدف افزایش کیفیت و ارتقای خدمات‌رسانی توأم باکرامت انسانی به این دانشجویان، وام ویژه دوره دکتری تصویب و اجرایی شد. در کنار برخورداری دانشجویان دکتری از ۲۱ نوع وام صندوق، وام ضروری ویژه دکتری نیز در سال ۹۶ مصوب و از ۱۰ میلیون ریال به ۳۰ میلیون ریال افزایش یافت. اعتبار وام ویژه دکتری از ۳۸ میلیارد ریال در سال ۹۳ به بیش از ۲۲۰۰ میلیارد ریال در سال ۹۷ با تأکید و حمایت غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری افزایش‌یافته است.
شایان‌ذکر است در سال ۹۴ حدود بیست میلیارد تومان، در سال ۹۵ حدود ۵۸ میلیارد تومان و در سال ۹۶ حدود ۱۶۶ میلیارد تومان وام ویژه دکتری پرداخت‌شده است که به‌صورت متوسط ماهانه ۷۰۰ هزار تومان به دانشجویان دکتری روزانه غیر بورسیه پرداخت می‌شود و دو سال پس از فارغ‌التحصیلی در ۶۰ قسط بازپرداخت می‌گردد.
تأسیس و راه‌اندازی صندوق‌های خیریه دانشگاهی
ازآنجاکه سیاست و رویکرد اصلی ما این است که «هیچ دانشجویی نباید به خاطر فقر مالی ترک تحصیل کند»، بر این اساس در دانشگاه‌ها ۷۷ صندوق خیریه ایجاد کردیم و درمجموع ۱۱۴ صندوق خیریه را نیز تقویت و حمایت می‌کنیم.
فرآیند این حمایت به این شکل است که صندوق رفاه دانشجویان با همکاری خیّرین که از استادان و کارمندان دانشگاه هستند، این صندوق‌های خیریّه را تأسیس می‌کنند و دانشجویان بی‌بضاعت می‌توانند از این صندوق‌ها وام یا کمک بلاعوض (یا وام شرافتی که در صورت عدم توان پرداخت این وام بلاعوض تلقی می‌شود) دریافت کنند. وام‌های این صندوق‌ها از ۵۰۰ هزار تومان تا یک‌میلیون تومان است که بدون ارائه هیچ ضمانتی دانشجو می‌تواند از آن استفاده کند و تا پایان نیمسال آن را بازپرداخت نماید و با شناسایی دانشجویان بی‌بضاعت، با رعایت کرامت انسانی، ژتون غذایی و حتی اجاره‌بهای خوابگاه آن‌ها از طریق صندوق مذکور پرداخت می‌شود.
آنا: آیا برای تغذیه دانشجویان نیز رتبه‌بندی صورت گرفته است؟
یزدان‌مهر: بله؛ آشپزخانه‌ها و سالن‌های غذاخوری دانشجویی نیز ازلحاظ تجهیزات و امکانات و همچنین فضای کالبدی و امکانات جانبی (انبار، سردخانه و....) رتبه‌بندی شده‌اند و ۱۱۵ آشپزخانه ازلحاظ تجهیزات دارای رتبه ۳ بودند که تابستان امسال با مشارکت دانشگاه‌ها تعدادی از این آشپزخانه‌ها ارتقا یافتند؛ همچنین طی سه سال آینده، تمامی آشپزخانه‌ها را ارتقا خواهیم داد.
آنا: در خصوص کارهای انجام‌شده برای تأمین اقلام اساسی توضیح دهید.
یزدان‌مهر: مشکل اساسی که امسال دانشگاه‌ها با آن مواجه شدند، بحث تأمین اقلام اساسی بود که به علت افزایش قیمت، پیمانکاران حاضر به عقد قرارداد نبودند اما با راهبری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و هم‌افزایی سازمان امور دانشجویان و کمیسیون دانشجویی وزارت کشور، نامه‌نگاری‌ها و پیگیری‌هایی که از طریق وزیر محترم جهاد کشاورزی و شرکت پشتیبانی دام و شرکت بازرگانی دولتی ایران صورت گرفت، توانستیم اقلام اساسی همانند گوشت، برنج، شکر، روغن و مرغ را باقیمت دولتی تأمین کنیم و گوشتی که قیمت آن در بازار کیلویی ۶۰ هزار تومان بود، باقیمت ۲۸۰۰۰ تومان در اختیار دانشگاه‌ها قراردادیم و بر این اساس تاکنون بیش از ۲۸۰۰ تن گوشت قرمز و ۴۵۰۰ تن برنج در دانشگاه‌ها توزیع‌شده است. در حال حاضر نیاز دانشگاه‌ها تأمین‌شده و هیچ دانشگاهی مشکلی از این بابت ندارد.
تأسیس ۵۵ رستوران مکمل در دانشگاه‌ها / اختصاص یارانه در رستوران‌های مکمل
همچنین در بحث تغذیه، رستوران‌های مکمل نیز تأسیس‌شده که استقبال بسیار خوبی از این رستوران‌ها صورت گرفته است؛ به‌عنوان‌مثال بیش از ۵۰ درصد از دانشجویان دانشگاه تبریز از رستوران‌های مکمل استفاده می‌کنند.
تاکنون در ۵۴ دانشگاه رستوران مکمل تأسیس‌شده است. این رستوران‌ها با مشارکت بخش خصوصی ساخته می‌شود که بر اساس قرارداد منعقدشده با دانشگاه بعد از مدت‌زمان معینی رستوران به دانشگاه واگذار می‌شود و یا دانشگاه خود رستوران مکمل می‌سازد و از آن بهره‌برداری می‌کند. این طرح به صورتی برنامه‌ریزی‌شده است که پیمانکاران سلف مرکزی و پیمانکاران رستوران مکمل مجزا باشند تا در راستای تنوع‌بخشی و افزایش کیفیت غذا، رقابت به وجود آید.
در رستوران‌های مکمل چندین نوع غذا ارائه می‌شود که دانشجو بر اساس ذائقه خود غذا را انتخاب می‌کند. همچنین به هر دانشجویی که از رستوران‌های مکمل استفاده می‌کنند، ۵ الی ۶ هزار تومان یارانه تعلق می‌گیرد.
آنا: چرا در همه دانشگاه‌ها رستوران‌های مکمل وجود ندارد؟
یزدان‌مهر: برای ساخت رستوران‌های مکمل در دانشگاه‌ها پیگیری‌های زیادی صورت گرفته است اما در دانشگاه‌هایی که تعداد دانشجویان کمی دارند، ساخت رستوران مکمل توجیه اقتصادی ندارد و برای این‌گونه دانشگاه‌ها درصدد سیاست‌های تشویقی جدیدتری هستیم که در جلسه آتی هیئت امنا مطرح و عملیاتی خواهد شد.
توزیع غذای رایگان در برخی رستوران‌های مکمل/ وام تغذیه دانشجویی
با توجه به اینکه به غذای دانشجویی در برخی از دانشگاه‌ها ۶ هزار تومان یارانه تعلق می‌گیرد، دانشجو دیگر برای صرف غذای ۶ هزار تومانی در رستوران مکمل مبلغی پرداخت نمی‌کند و عملاً در برخی دانشگاه‌ها غذای رایگان توزیع می‌شود که دانشگاه یزد دراین‌باره پیشرو است.
البته این بحث مطرح‌شده بود که رستوران‌های مکمل فاصله طبقاتی رابین دانشجویان به وجود می‌آورد درحالی‌که در رستوران‌های مکمل نیز غذای رایگان توزیع می‌شود و دانشجویانی که پول ژتون غذا را ندارند می‌توانند از غذای رایگان استفاده کنند. صندوق رفاه دانشجویی اعتبار وام‌های تغذیه را افزایش داده است. بر اساس شرایط این وام، کلیه هزینه‌های ژتون دانشجو از طرف صندوق رفاه دانشجویان پرداخت می‌شود و دانشجو پس از فارغ‌التحصیلی بازپرداخت این وام را بدون کارمزد و در ۶۰ ماه انجام می‌دهد؛ لذا همه دانشجویان امکان بهره‌مندی از غذای دانشجویی رادارند.
آزادسازی قیمت غذای دانشجویی
بر اساس برنامه پنجم توسعه سالانه باید بین ۲۰ الی ۲۵ درصد قیمت غذای دانشجویان افزایش پیدا می‌کرد و به سمت آزادسازی قیمت‌ها پیش می‌رفتیم. اما با توجه به وضعیت مالی دانشجویان و به جهت رعایت حال ایشان، این کار صورت نگرفت و بر اساس مصوبه هیئت‌امنای صندوق رفاه دانشجویان طی سال‌های ۹۵ و ۹۶ قیمت اجاره‌بهای خوابگاه‌ها و تغذیه دانشجویان را افزایش ندادیم و سال گذشته اجاره‌بهای خوابگاه و تغذیه دانشجویان تنها ۱۰ درصد افزایش یافت و امسال نیز با توجه به تصمیم هیئت‌امنا میزان افزایش قیمت، حداقلی خواهد بود.
بر اساس برنامه پنجم توسعه، هم‌اکنون باید ژتون غذای دانشجویان ۳۰۰۰ تومان می‌بود، درصورتی‌که هزینه تمام‌شده برای یک پرس غذای دانشجویی به‌طور متوسط ۱۱ هزار تومان است که تنها حدود ۱۵۴۰ تومان در غذای پرهزینه و حدود ۹۴۰ تومان در غذای کم‌هزینه از دانشجو دریافت می‌شود.
شایان ذکر است در سال جاری با توجه به افزایش قیمت‌ها و باوجود کمک‌های دولتی، هزینه تمام‌شده برای تولید غذای دانشجویی بیش از ۵۰ درصد افزایش داشته است که با پیگیری و ارسال گزارش‌های مختلف توسط صندوق و با حمایت و عنایت وزیر علوم و پیگیری مجتبی صدیقی رئیس سازمان امور دانشجویان، کمک مناسب و به‌موقع توسط سازمان برنامه‌وبودجه به دانشگاه‌ها تزریق شد.
تشکیل شبکه نظارت و کنترل تغذیه دانشجویی/ ارتقای سامانه تغذیه صندوق رفاه دانشجویان
با مصوبه هیئت رئیسه صندوق رفاه دانشجویان، شبکه نظارت و کنترل تغذیه دانشجویی راه‌اندازی خواهد شد و دانشگاه‌های مادر از آشپزخانه‌ها و سالن‌های غذاخوری دانشگاه‌های دولتی، آزاد و غیرانتفاعی بازدید کرده و ضمن نظارت، نسبت به ارزیابی دوره‌ای آن‌ها اقدام خواهند کرد که این ناظرین از متخصصین و خبره‌های تغذیه دانشجویی هستند.
در حال حاضر سامانه تغذیه صندوق رفاه دانشجویی در حال به‌روزرسانی است و تمامی سامانه‌های تغذیه دانشگاه‌ها به سامانه تغذیه صندوق رفاه متصل می‌شوند. یکی از کارهای دیگر انجام‌شده در خصوص تغذیه دانشجویان این است که سه کتاب در این حوزه تدوین‌شده است که این کتاب‌ها شاید کامل نباشند اما استانداردسازی و وحدت رویه را در حوزه تغذیه در دانشگاه‌ها در پی داشته است. در سال جاری ۲۲ میلیارد تومان برای یارانه تغذیه دانشگاه آزاد اسلامی نیز اعتبار اختصاص داده‌شده است که این دانشگاه در بین مراکز خود توزیع می‌کند.
صندوق رفاه دانشجویان در رویکرد جدید مدیریتی خود ارتقای خدمات‌رسانی توأم باکرامت انسانی به دانشجویان را مأموریت خود دانسته و با رویکرد مدیریت مشارکتی مبتنی بر دانایی و روحیه جهادی و تعامل مؤثر پرتحرک با دانشگاه‌ها و مدیران مناطق، توسعه نوین صندوق رفاه دانشجویان را بنا نهد که با لطف خدا این خدمات موردتوجه دانشجویان عزیز که بزرگ‌ترین سرمایه اجتماعی کشور هستند قرارگرفته است، لذا باید از تلاش همه رسانه‌ها و بخصوص خبرگزاری آنا که خبرگزاری اختصاصی دانشجویان است قدرشناسی کنم.
