به رغم آنکه حدود بیست سال از مصوبه راهاندازی مرکز آموزش عالی توسط بخش خصوصی میگذرد، اما این مصوبه توسط مسئولان یک وزارت خانه تقریبا نادیده گرفته شده است؛ وضعیتی که میشود با تامل در سخنان این روزهای مسئولان آن وزارت خانه نیز به چرایی اش پی برد.
به گزارش «تابناک»، دو سه هفته پیش، زمانی که خبر رسید جمعی از دانشجویان علوم پزشکی شیراز در اعتراض به تشکیل دانشگاه علوم پزشکی توسط بخش خصوصی دست به تجمع زده و مسئولان دانشگاه آنقدر با ایشان همراهی نشان دادهاند که اعتراضشان را به گوش عالیترین مقام وزارت خانه رساندهاند، بسیاری از تعجب انگشت به دهان ماندند.
تعجبی که ناشی از بی سابقه بودن این حجم از همراهی با دانشجویان معترض بود. دانشجویانی که گاه اعتراضات برای برخی شان بسیار گران تمام میشود تا جایی که ممکن است از تحصیل هم باز بمانند، اما در این مورد خاص، مسئولان دانشگاه در میان شان حضور یافتند، تاکید کردند که صدای اعتراض ایشان را شنیده اند و از آن مهم تر، سرپرست وزارت بهداشت را به قید فوریت در جریان ماوقع قرار داده و از وی وعده رسیدگی گرفتهاند.
اتفاقی که خیلی زود موجب افزایش تعجب همگان شد چراکه خبر رسید سرپرست وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به معاون آموزشی وزارت خانه دستور داده تا این اعتراضات را بررسی کرده و نتیجه را به اطلاع وی برساند. دستوری که ظاهرا مسئولان این وزارت خانه مترصد شکل گیری اعتراضی بودند تا صادرش کنند!
وضعیتی که حکایت از مخالفت مسئولان وزارت خانه با شکل گیری موسسات آموزش عالی بخش خصوصی در حوزه علوم پزشکی دارد. آموزشی که از قدیم زیر مجموعه وزارت علوم قرار نگرفته و به وزارت بهداشت سپرده شده تا همه چیز پیرامون آن متفاوت از آموزش عالی در حوزه غیرپزشکی شود؛ حتی اجرای مصوبات در آن.
اتفاقی که نمونه بارز برای نشان دادن آن، همین مصوبه راه اندازی موسسات آموزش عالی توسط بخش خصوصی است که حدود ۲۰ سال پیش به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده و در وزارت علوم به قوت و جدیت پیگیری شده، اما در وزارت بهداشت نادیده گرفته شده و از آن فراتر، سرکوب شده تا حتی زمزمه پرداختن به آن هم با مخالفت برخی مواجه شده و به صدور دستورهای فوری و فوتی برای توقف کار منجر شود.
این در حالی است که طی این بیست سال در وزارت علوم مجوز ۶۰۰ الی ۷۰۰ مرکز آموزش عالی غیرانتفاعی صادر شده که در حال حاضر حدود نیمی از آنها فعال هستند. آمار و ارقامی که نشان میدهد وزارت علوم، مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی را لازم الاجرا تلقی کرده و در دستور کار قرار داده، اما وزارت بهداشت آن را لازم الاجرا ندانسته و در نتیجه، اجرایش نکرده است.
وضعیتی که دکترمحمدرضا فراهانی، معاون دانشجویی و فرهنگی وزارت بهداشت در تشریح چرایی اش به مهر میگوید: راه اندازی مراکز آموزش عالی توسط بخش خصوصی، مصوبه وزارتین علوم و بهداشت نیست، بلکه یک منشاء قانونی دارد و وزارتخانهها باید دستورالعمل آن را تنظیم کنند. البته سرمایه گذاری در حوزه آموزش عالی پزشکی، توجیه اقتصادی ندارد چراکه اگر کسی بخواهد دانشکده پزشکی راه اندازی و دستورالعمل را رعایت کند، میبایست یک بیمارستان ۵۰۰ تختخوابی راه اندازی کند.
شرایط و ضوابطی سخت گیرانه که ظاهرا در دستورالعمل تهیه شده در وزارت بهداشت برای اجرای مصوبه یاد شده در نظر گرفته شده است و قطعا جای تعدیل و ساده سازی هم دارد، کما اینکه میبینیم طی این دو دهه از تصویب مصوبه فوق، دو دانشگاه خصوصی در علوم پزشکی یکی در مشهد و دیگری در آمل شکل گرفته و فعالیت شان تداوم یافته است، که نشان از گردش مثبت اقتصادی آنها دارد.
مثالهایی که نشان میدهد دو دو تا چهارتای مسئولان وزارت بهداشت برای به صرفه نبودن حضور بخش خصوصی در آموزش عالی در علوم پزشکی، احتمالا فراتر از بهانه تراشی نباشد. بهانه تراشی برای مخالفت با اجرای مصوبهای که مدتهاست در وزارت علوم اجرایی شده، اما در وزارت بهداشت ترجیح بر آن است که اجرایی نشود؛ شاید از این رو که بازار کار فارغ التحصیلان فعلی علوم پزشکی را تهدید میکند!
موضوعی که پیشتر در اعتراض دانشجویان علوم پزشکی شیراز هم شنیده شده است، در حالی که کمترین فایده دایر کردن این دانشگاههای خصوصی، ایجاد رقابت است. رقابتی که اکنون وجود ندارد و به باور برخی، عامل افت کیفیت در آموزش علوم پزشکی در کشور و درجا زدن آن است. رقابتی که به جای شکل گیری میان دانشجویان و فارغ التحصیلات علوم پزشکی، میان متقاضیان ورود به این رشتهها در کنکور شکل گرفته و آثار مخرب آن بی نیاز از تفسیر و تشریح به نظر میرسد.