با وجود انکار مسئولان اخذ آرای مردمی، شواهد حکایت از آن دارد که آرای مردمی جشنواره فیلم فجر توسط سامانه تحت مالکیت سرمایه گذار یکی از فیلمهای حاضر در بخش اصلی جشنواره اخذ میشود و در عین حال به شکل مشکوکی به جای شفافیت بیشتر، تعداد کل آرای مردمی نیز اعلام نمیشود؛ روندی که متاثر از سوءتدبیر آشکار در جشنواره است و قطعاً میتواند نتایج آرا را نزد فیلمسازان و افکارعمومی مخدوش نماید.
به گزارش «تابناک»؛ سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر در شرایطی به واپسین روزهای خود رسیده که حواشی غیرمنتظرهای این رویداد را در بر گرفته است؛ حواشی که مشخصاً به سوءمدیریت در این رویداد بازمیگردد. رای گیری از طریق اپلیکیشن، آن هم تنها یک ساعت پس از پایان هر سانس نمایش، به منزله از دست رفتن طیف وسیعی از آرای مردمی است، چرا که در درجه اول عموم مردم لزوماً مسلط به ثبت رای از طریق سامانه مورد نظر نیستند و در درجه دوم ممکن است در مسیر بازگشت به منزل فرصت ثبت رای را نداشته باشند و کار از کار بگذرد.
در درجه بعد، اساساً مردم با چه انگیزهای باید فرآیند پیچیدهای را طی کنند و در رای گیری برای انتخاب برترین فیلم شرکت کنند؟ طبیعتاً طیفی از مردمی که به تماشای فیلمها مینشینند مشتاقان سینما هستند و در رای گیری مشارکت میکنند اما برای سایر گروهها که لزوماً به قول معروف «عشقِ فیلم» نیستند چه تمهیدی اندیشیده شده است؟ پیچیدهتر کردن شرایط از روش انداختن رای در صندوق مقابل سالن سینما، به روش رای از طریق سامانههای هشتگی موبایلی، چه کمکی از افزایش مشارکت عمومی میکند؟
شاید مسئولان امر ادعا کنند که این روش باعث رای گیری سالمتر میشود که این ادعا نیز اشتباه است. اتفاقاً در این روش تقلب راحتتر است. در روش اخذ رای کاغذی، ریختن رای به صورت دستی قابل رصد بود اما در این روش شخصی میتواند با یک سری کد ملی، صدها سری بلیت خریده باشد و برای همه سری بلیتها یک یا چند شماره موبایل داده باشد و با آن شماره موبایلها به همه فیلمها رای منفی بدهد و به فیلم خودش بالاترین رای مثبت را بدهد! بنابراین تخلف و مهندسی را در روش جدید به مراتب سادهتر از قبل شده است.
با وجود آنکه مشاهدات عینی و گزارشهای دریافتی «تابناک» حکایت از آن دارد که شمار آرای ماخوذه نسبت به دوره قبل به مراتب کاهش یافته، علی آشتیانی پور مسئول بخش آرای مردمی سیوهفتمین جشنواره فیلم فجر در این ارتباط به «تابناک» گفت: «عدد رای دهندگان به نسبت تعداد شرکت کنندگان نسبت به آن دورهای که ما به صورت کارتی از مردم رای گیری میکردیم، خیلی بیشتر است. به تعداد سینماهای مردمی که بلیت فروخته شده و مردم حق رای دارند، به همان تعداد ما هر روز رای گیری میکنیم و کافی است شما کل آراء را در نظر بگیرید و خواهید دید که این رقمهایی که اشاره میکنند، رقمهای درستی نیست.»
او در پاسخ به این پرسش که در دورههای پیشین جشنواره، هر روز تعداد آرای ماخوذه همزمان با اعلام رده بندی فیلمها اعلام میشده، گفت: «کی این کار را ما میکردیم؟ حداقل چهار سال اخیر که من مسئولیتش را برعهده دارم، این کار نمیکردیم!» و در واقع آن گونه که آشتیانی پور گفته دستکم از سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر، حتی شمارش آرای کلی نیز اعلام نمیشده است!
این در حالی است که دست کم در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر که قاعدتاً مسئولیت آن بر عهده همین چهره بوده، هر روز تعداد آرای مردمی اعلام میشد و این روند تا روز پایانی تداوم داشت و در روز بیست و یکم بهمن بالغ بر 63 هزار رای مردمی با استفاده از مکانیزمهای تشویقی و همچنین از طریق رای گیری کاغذی اخذ شده بود. اینکه در مقابل اعلام تعداد آرای ماخوذه شاهد مقاومت هستیم، به این شائبه دامن میزند که تعداد آرای ماخوذه بسیار اندک است.
انتظار میرفت با روی کار آمدن حسین انتظامی که شعارش شفافیت است، آرای هر فیلم به تفکیک نیز اعلام شود اما حالا حتی مجموع آرای ماخوذه نیز تا روز نهم اعلام نشده است! شنیدههای «تابناک» حکایت از آن دارد که 32 تهیه کننده توافق کردهاند، آرای فیلمهای پایین جدول اعلام نشود اما چرا نباید تعداد آرای ده فیلم بالای جدول نیز اعلام شود و این روند پرابهام و پرحرف حدیث رای گیری در همه ادوار بالاخره پس از سالها به صورت شفاف دنبال شود؟ چرا افکارعمومی را غریبه فرض میکنیم و اطلاعات را در پستوها پنهان میکنیم؟
مسئله نگران کننده دیگر اینکه، روش رای گیری تازه از طریق سامانهای انجام میشود که متعلق به یکی از صاحبان فیلمهای حاضر در جشنواره است. سجاد علیجانی مالک سامانه «تیک» که رای گیری از طریقِ آن انجام میشود، همزمان سرمایه گذار فیلم «روزهای نارنجی» است و نامش در تیتراژ ذکر شده است. در واقع مدعی با داور یکی شده و این مسئلهای است که تاکنون از نگاه ناظران به دور مانده است!
علی آشتیانی پور مسئول بخش آرای مردمی سیوهفتمین جشنواره فیلم فجر درباره سامانه «تیک» که برای رای گیری از آن استفاده شده و اینکه آیا هزینهای بابت این امتیاز در اختیار گرفتنِ این امکان پرداخت شده؟، گفت: »اصلاً نمیدانم این چیست؟ ما از طریق همراه اول انجام میدهیم. من به دبیر جشنواره هم گفتم این را پیگیری کند. ما در واقع همان اپلیکیشنی که در تیزرمان در سالنها معرفی میکنیم، معتبر و قابل اعتماد است و مابقیاش از نظر ما هیچ ارتباط و ارزشی ندارد.»
این در حالی است که در وب سایت جشنواره مشخصاً تبلیغ سامانه تیک برای جمع آوری آرا میشود و نمیتوان چنین امر بدیهی را پنهان کرد که صاحب یک فیلم حاضر در بخش اصلی جشنواره فجر، مالک زیرساخت جمع آوری آرای مردمی است!
همزمان سکوت مدیریت سازمان سینمایی و حتی همراهی و تمجید از وضعیت غیرطبیعی جشنواره فیلم فجر، حتی سیاستهای شفافسازی جشنواره نظیر اعلام ریز هزینههای دوره پیشین جشنواره فیلم فجر، اسامی فیلمهای متقاضی حضور در جشنواره فیلم فجر، اسامی صاحبان کارت خبرنگاری جشنواره و موارد حساس دیگری نظیر تعداد کل و به تفکیک آرای مردمی به فراموشی سپرده شده که حاصلش چنین اتفاقات تلخی میشود.
چرا افکارعمومی نباید بدانند مدیران جشنواره فجر برای برگزاری چنین جشنواره پرنقصی، چقدر دستمزد گرفتهاند یا در پس پرده چند رای شمرده شده و فیلم برتر جشنواره فجر با چند رای انتخاب شده و یا چرا رای گیری را به صاحب یک فیلم واگذار کردهاند؟ آیا شفاف سازی به کما رفته و حسین انتظامی اراده لازم برای شفاف سازی را ندارد یا دستوراتش به دبیر جشنواره فیلم فجر برای شفاف سازی در این زمینهها، عملیاتی نشده است؟