«رها» تنها یکی از قربانیان کودک همسری است، اما داستان زندگی او و رسانه‌ای شدن ظلمی که به این دختر یازده ساله ایلامی شده، می‌تواند نقش موثری در رفع یا کاهش این آسیب اجتماعی داشته باشد. زیان جسمی و روحی که ازدواج در سنین پایین به دختران وارد می‌کند و تاثیر مخربی که بر خانواده‌ها و جوامع مبتنی بر کودک همسری دارد عیان‌تر از آن است که نیاز به گفتن داشته باشد. فعالان حوزه زنان حداقل سال‌ها است که به طرق مختلف در این باره گفته اند و خواستار تصویب قوانین حمایتی در این زمینه شده اند. زنان مجلس دهم نیز برای تحقق این مطالبه جدی کم نگذاشتند، اما موانع پیش رویشان سخت‌تر از آن بود که در مرحله نخست به موفقیت برسند. برای همین هم طرح مقابله با کودک همسری که بنا داشت ازدواج دخترکان کمتر از ۱۳ سال را غیرقانونی اعلام کند رای نیاورد و در کمیسیون قضایی رد شد. آقایان مخالف با این طرح، ممانعت از ازدواج دختران زیر ۱۳ سال را مغایر با مبانی شرعی دانسته بودند. طیبه سیاووشی نماینده اصلاح طلب تهران که یکی از پیگیران این طرح است پیشتر گفته بود که در گفتگو‌های اولیه با شورای نگهبان نیز در این باره به نتیجه نرسیده اند و این یعنی قانونی شدن این مهم راه طولانی در پیش دارد. سیاووشی، اما تاکید کرده بود که عدم موافقت با این طرح موجب نمی‌شود که دست از کار بکشند.
به گزارش
« آزادی » آنچه در هفته‌های قبل گذشت نشان داد که از قضا مخالفان این طرح نیز سر کوتاه آمدن ندارند و به این سادگی‌ها راه را باز نمی‌کنند. مصداق این مدعا ویدئو جنجالی است که در حمایت از ازدواج زودهنگام ساخته شد. ویدئویی که با استفاده از دو بازیگر جوان منظور طراحان «مقابله با کودک همسری» را به بیراهه کشاند و اینطور القا کرد که موافقان طرح قصد مانع تراشی برای ازدواج جوانان را دارند! اظهارات برخی چهره‌های سیاسی همچون حسن رحیم پور ازغدی را نیز نمی‌توان نادیده گرفت. این تئوریسین اصولگرا با استناد به اینکه اسلام شرط سنی برای ازدواج مشخص نکرده است تلویجا ایجاد قانون برای جلوگیری از ازدواج دختران زیر ۱۳ سال را مغایر با اسلام خواند.
با وجود همه این مخالفت‌ها و تلاش‌ها برای محکوم کردن طرح مذکور، جامعه مدنی از این اقدام نمایندگان مجلس به شدت استقبال کرد. رسانه‌ای شدن ماجرای دختر یازده ساله ایلامی و توجه قابل تامل فضای مجازی به این موضوع خود گواه این استقبال است. طبق آخرین خبر از این پرونده مرد ۴۴ ساله‌ای که رها را مجبور به ازدواج کرده بود، دستگیر شده است و دخترک واقعا رها خواهد شد. علنی شدن این ماجرا، اما برای «رها»های دیگر نیز سودمند خواهند بود. شاید سر و صدایی که این ماجرا به پا کرد خواب را از سر مخالفان مقابله با کودک همسری بپراند و آن‌ها را اندکی به تامل وادارد. قاعدتا رسانه‌ای شدن موارد مشابه می‌تواند قدرت چانه زنی موافقان طرح را بیشتر کند.
الان وقت آن است که از آقایان مخالف به خصوص در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس بپرسند که نظرشان در مورد ازدواج «رها» چیست؟ محمد کاظمی نماینده ملایر می‌گوید در این باره «نظر خاصی ندارم».
کاظمی از جمله مخالفان طرح نبوده، اما یکی از اعضای همان کمیسیونی است که را طرح مقابله با کودک همسری را سد کرد. او در گفتگو با «آزادی» گفت: «من روزی که در این باره تصمیم گیری شد در جلسه کمیسیون حضور نداشتم و به نظرم اکنون باید منتظر تصمیم گیری در صحن علنی ماند».
وی در پاسخ به این پرسش که آیا مشاهده اتفاقات تلخ شبیه این در تغییر نظر مخالفان طرح اثرگذار است یا خیر، گفت: «حتما اثرگذار است. به نظر من البته این موضوع بیشتر از آنکه بحث قانونی باشد، بحث کارشناسی است. یعنی باید ببینیم که کارشناسان امر در مورد مسائل جسمی و روانی یا توانایی‌های اداره زندگی فرد زیر ۱۳ سال چه نظری می‌دهند و بر اساس آن تصمیم گرفت. لازم است که یک گروه کارشناسی در این باره بررسی کند و اگر همه تشخیص دادند که ازدواج در این سن مشکلی ندارد از نظر من هم مشکلی ندارد».
کاظمی با تاکید بر اینکه «این مساله نیازی به تصویب قانون ندارد» گفت که شورای نگهبان باید نظر نهایی خود را در این باره اعلام کند.
طیبه سیاووشی، اما امید چندانی ندارد که این موضوع به این زودی‌ها به صحن علنی برسد. او در گفتگو با «آزادی» در مورد پیگیری‌هایی که اخیر انجام داده اند، گفت: «از آنجا که طرح در کمیسیون حقوقی و قضایی رای نیاورد، درخواست گزارش رد طرح را ارائه کردیم. هفته گذشته برای این کار ۱۵ امضا از طراحان جمع کردم و در دستور کار قرار گرفت، اما با توجه به اینکه این مساله زمان می‌برد، درخواست دیدار با آقای لاریجانی را هم مطرح کرده ایم».
وی افزود: «نامه‌ای نیز از لحاظ اهمیت مساله برای آقای دکتر لاریجانی زدیم تا در دستور کار هیات رئیسه قرار بگیرد و در صحن علنی قرار بگیرد. درخواست دیدار با دکتر لاریجانی را مطرح کردیم تا از طرف فراکسیون زنان با ایشان در مورد این مساله صحبت کنیم. بنا داریم که اگر نیازی به تغییر و اصلاح وجود دارد، انجام دهیم تا طرح به صحن برسد.»
این نماینده تهران در مورد تاثیر گذاری ماجرای دختر ایلامی نیز گفت: «این مسائل باعث فضاسازی فرهنگی که مستلزم آموزش در این خصوص است، می‌شود. به هرحال این یک بچه کلاس چهارمی بوده که دچار این مشکل شده است. خوشبختانه از دوستانی که از ایلام تماس گرفتند هم شنیدم که علی رغم وجود این فرهنگ در ایلام خوشبختانه در این مورد خاص برخورد خوبی شده است.»
وی تاکید کرد: «ما تلاش خود را می‌کنیم، اما توجه داشته باشید که از همین تضارب آرا جامعه به نتیجه مطلوب می‌رسد. به هرحال قانون وضع کنیم، اما مساله پذیرش از سوی جامعه به وسیله همین فضاسازی و آموزش‌های لازم انجام خواهد شد. امیدواریم در مجلس دهم موفق به اصلاح قانونی شویم، اما اگر نشود هم در دوره بعد این تلاش‌ها را ادامه خواهیم داد».
