خوآن گوایدو، رئیس مجلس ملی ونزوئلا 23 ژانویه امسال به دنبال تظاهرات ضد دولتی در کاراکاس، خود را «رئیس‌جمهور موقت» این کشور اعلام کرد. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا نیز پس از سخنان گوایدو با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: خوآن گوآیدو، رئیس مجلس ملی ونزوئلا را به عنوان رئیس جمهور موقت این کشور به رسمیت می شناسم.
کشورهایی مانند آمریکا، کانادا، کلمبیا، برزیل، آرژانتین، شیلی، پرو و پاراگوئه «ریاست جمهوری موقت» گوایدو را به‌رسمیت شناخته‌اند. مکزیک، ترکیه، روسیه، چین، کوبا و بولیوی نیز از «دولت قانونی» نیکولاس مادورو حمایت کرده‌اند. گوایدو در 23 فوریه سال جاری در چارچوب اقدامات خود برای ورود «کمک‌های بشردوستانه» به ونزوئنلا به مرز این کشور با کلمبیا رقته و به آن سوی مرز عبور کرد. وی سپس از برزیل، پاراگوئه، آرژانتین و اکوادور بازدید و با مقامات رسمی این کشورها دیدار کرد.
آمریکا از یک سو به بهانه ارسال کمک‌های بشردوستانه از مرز کلمبیا به ونزوئلا تلاش می کند به بحران در این کشور مداخله کند، از سوی دیگر نیز ارتش ونزوئلا را به حمایت از خوان گوایدو فرا می خواند.
قطعی سراسری برق در ونزوئلا
بر اساس گزارش ها این چنجمین روز است که ۲۲ ایالت از ۲۳ ایالت ونزوئلا ساعتها از برق محروم بوده‌اند. بخش‌های زیادی از پایتخت ونزوئلا، کاراکاس، نیز در تاریکی فرو رفته بود. برق ونزوئلا عمدتا از طریق سد "گوری" تامین می‌شود.
قطع برق درکاراکاس باعث ایجاد هرج و مرج وسیعی شد. سیستم ایاب و ذهاب شهری در اثر قطع برق مختل شد. متروها و همچنین چراغ‌های راهنمایی شهر کاراکاس نیز از کار افتادند. حتی فرودگاه سیمون بولیوار واقع در پایتخت ونزوئلا نیز با مشکلات بسیاری روبه‌رو شده بود. بسیاری از مردم پایتخت ونزوئلا پس از قطع برق تلاش کرده بودند پیش از تاریک شدن کامل هوا، خود را به خانه‌هایشان برسانند.
پس از ساعتها قطعی برق در بیشتر شهرهای ونزوئلا، اعلام شد که برق کاراکاس، پایتخت و سایر شهرها دوباره وصل شده است. قطعی برق روز جمعه، طولانی‌ترین قطعی برق در این کشور در سه دهه گذشته بوده است. دولت ونزوئلا، مخالفانش را به خرابکاری در یک سد برق آبی متهم کرده است. قرار بود شنبه ۱۸ اسفندماه بار دیگر کاراکاس، پایتخت ونزوئلا، صحنه تظاهرات دو گروه باشد. مخالفان دولت نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهوری ونزوئلا گفتند دست به تظاهرات خواهند زد و هواداران دولت هم قرار بود دست به اقدام مشابهی بزنند. کارشناسان معتقدند قطعی برق می‌تواند در میزان مشارکت مردم در راهپیمایی‌های موافقان و مخالفان تاثیر بگذارد. در زمان قطعی برق، بیمارستان‌ها با مشکل مواجه بودند و گزارش شده یک بیمار در بیمارستان به‌دلیل خاموش شدن دستگاه تنفسی جان خود را از دست داد. «ویویان سکرا» و «برایان السورث»، در گزارش ۸ مارس برای رویترز می‌نویسند قطعی برق در روز جمعه موجب تشدید گرفتاری‌ها برای میلیون‌ها نفری شد که از ابر تورم و کمبود گسترده کالاهای اساسی رنج می‌برند.
این گزارشگران می‌نویسند برق عملا پنجشنبه عصر قطع شد. دلیل آن مشکل در نیروگاه برق آبی ونزوئلا بود اما دولت اعلام کرد که این کار از سوی «مخالفان ایدئولوژیک»ی صورت گرفته که به دنبال «خرابکاری» بودند. در مقابل، خوآن گوایدو، رئیس‌جمهور خودخوانده ونزوئلا هم در پیامی توییتری نوشت که «خرابکاری درحال ربودن پول‌های ملت است. خرابکاری درحال نابودی غذا و دارو است. خرابکاری درحال ربودن انتخابات است.» در هر حال، گفته شده که این خاموشی ۲۲ ایالت از ۲۳ ایالت ونزوئلا را درگیر کرد. نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهوری ونزوئلا در واکنش به این قطعی گسترده برق با محکوم کردن آمریکا در صفحه توییتر خود نوشت: «جنگ الکتریسیته که توسط امپریالسیم آمریکایی علیه مردم ونزوئلا اعلام و رهبری شده است، شکست خواهد خورد. هیچ چیز و هیچ‌کس نمی‌تواند مردم بولیوار و چاوز را شکست دهد. هم‌میهنان متحد شوید.» جریان برق حدود ساعت ۱۶:۵۰ به وقت محلی روز پنجشنبه در کاراکاس قطع شد و پس از آن تمامی محله‌های پایتخت و سرویس‌هایی همچون مترو و چراغ‌های راهنمایی و رانندگی نیز از کار افتادند. با پایان ساعات کاری هم هزاران تن از مردم مجبور شدند کیلومترها تا منازل خود پیاده‌روی کنند. این قطعی برق تمامی فعالیت‌های فرودگاه بین‌المللی سیمون بولیوار را نیز در بر گرفت. خطوط تلفن و اینترنت هم برای مدتی قطع شدند و شبکه توزیع آب به مناطق مسکونی که از طریق پمپ‌های الکتریکی صورت می‌گرفت، مختل شد.
تاسیسات «گوری» در ایالت بولیوار یکی از اصلی‌ترین تاسیسات الکتریکی در آمریکای لاتین است. خورخه رودریگز، وزیر ارتباطات ونزوئلا اعلام کرده است این خرابکاری قرار بود تا چندین روز به طول بینجامد، ولی جریان برق در ساعاتی بعد از خاموشی وصل شد. این تاریکی ابزاری به‌دست مخالفان مادورو داد تا بگویند سیاست‌های مادورو تاریکی به همراه دارد. در همین رابطه، مایک پمپئو، وزیر امورخارجه آمریکا با رد اتهامات وارده از سوی دولت مادورو اظهار کرد: «این خاموشی گسترده در ونزوئلا هیچ ارتباطی با آمریکا ندارد.» وزیر امورخارجه آمریکا در توییتی دیگر ادامه داد: «نبود غذا، نبود دارو. حالا نبود برق و در آینده هم نبود مادورو.» وی در توییتی دیگر نوشت: «این قطعی نه به‌خاطر آمریکا، نه کلمبیا، نه اکوادور، نه برزیل، نه اروپا و نه هیچ جای دیگری است. سیاست مادورو فقط تاریکی به همراه دارد.»
«سکرا- السورث» می‌نویسند کامیون‌های کمک‌رسانی ماه گذشته طعمه آتش شدند آنگاه که مادورو نیروهای ارتش در مرز کلمبیا را به‌کار گرفت تا مانع دستیابی اپوزیسیون به این کمک‌های غذایی و دارویی شود. چنین بود که نهاد مهاجرتی کلمبیا اعلام کرد، به ونزوئلایی‌هایی که مدت اعتبار گذرنامه آنها به پایان رسیده اجازه می‌دهد از مرز کشور خود گذشته و وارد کلمبیا شوند. بحران اقتصادی تمدید اسناد مسافرتی را برای شهروندان ونزوئلا دشوار کرده است.
بیش از ۲/ ۱ میلیون نفر از شهروندان ونزوئلا در گریز از کمبود گسترده دارو و مواد غذایی و بحران سیاسی پیچیده این کشور در سال‌های اخیر به کلمبیا مهاجرت کرده‌اند که فشار محدودیت‌های درمانی، اسکان و رفاهی را بر این کشور آمریکای جنوبی بیشتر کرده است. کریستین کروگر، رئیس نهاد مهاجرتی کلمبیا، در این باره اظهار کرد: «تمدید گذرنامه در ونزوئلا به‌دلیل هزینه سنگین تمدید این اسناد، کمبود مواد اولیه ساخت آن و دیگر اقدامات طرف ونزوئلایی برای سرکوب خروج ونزوئلایی‌ها از کشور تقریبا غیرممکن است.» گزارشگران رویترز می‌افزایند چین و روسیه که حامی مادورو هستند در بیانیه‌ای به کشورهای غربی در مورد خطرات اعمال تحریم و مداخله در ونزوئلا هشدار دادند.
«وانگ‌یی»، وزیرخارجه سابق و مشاور فعلی دولت چین، در همین رابطه گفت: «مداخله خارجی و تحریم تنها شرایط را وخیم‌تر می‌کند. درس‌های کافی از تاریخ وجود دارد و مسیر قدیمی فجایع را نباید دنبال کرد.» آنچه بر وخامت اوضاع در این کشور خواهد افزود گزارش بانک جهانی است که روز جمعه اعلام کرد دولت مادورو باید به شرکت ConocoPhillips بیش از ۸ میلیارد دلار به‌خاطر ربودن نفت و گاز کشور به‌عنوان بخشی از برنامه ملی‌سازی بپردازد.
پدیده قطع برق در ونزوئلا
پدیده قطع برق در ونزوئلا پدیده جدیدی نیست. اما هیچ‌گاه تا کنون قطع برق در کشور چنین گسترده و طولانی نبوده است. لوییز موتا، وزیر انرژی ونزوئلا پس از قطع برق مدعی شد که علت قطع برق، خرابکاری در مخزن سد "گوری" بوده است.
مخزن سد "گوری" بزرگترین نیروگاه برق آبی در کل جهان است. بخش اعظم برق ونزوئلا از طریق این سد تامین می‌شود. بر اساس آمار منتشر شده، حدود ۷۰ درصد برق کل ونزوئلا توسط این سد تولید می‌شود. خورخه رودریگز، وزیر اطلاعات ونزوئلا اعلام کرد حملات سایبری هکرهای آمریکایی باعث قطع برق در این کشور شده است.
خورخه رودریگز گفت حمله سایبری هکرهای امریکایی به سیستم خودکار کنترل کار نیروگاه آبی "الگوری"، بزرگترین نیروگاه ونزوئلا صورت گرفت. وی همچنین خاطرنشان ساخت این نیروگاه آبی کار خود را پس از آن متوقف کرد که مقامات ونزوئلا از حملات هکرهای آمریکایی با خبر شدند و در نهایت بخش بزرگی از کشور در خاموشی فرو رفت.
نیکلاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا نیروهای طرفدار آمریکا را قطع برق مقصر دانست و از جمله خوان گوایدو، رهبر مخالفان و حامیانش را به دست داشتن دراین کار متهم کرد. از سوی دیگر گوایدو اعلام کرد هرج ومرج در کشور و ناکارآمدی سیاست مادورو باعث قطع برق شده است. سندیکای کارکنان صنعت برق ونزوئلا یکی از دلایل قطع برق در این کشور را فرسودگی زیرساخت صنعت برق اعلام کرده است.
آمریکا در واپسین روزهای ماه ژانویه، شرکت ملی نفت ونزوئلا را مشمول مجازات‌های تحریمی نمود. هدف از تحریم نفتی این شرکت اعمال فشار بیشتر بر رئیس جمهور ونزوئلا، نیکلاس مادورو اعلام شده است. از آن پس، ذخایر بنزین کشور به طور مستمر کاهش یافته است.
ناظران با توجه به اهمیت تجارت نفت برای تامین ارز مورد نیاز ونزوئلا نسبت به ادامه تحریم‌ها و تاثیرات آنها بر زندگی مردم این کشور ابراز نگرانی کرده‌اند. مردم ونزوئلا از کمبود مواد خوراکی و دارویی و همچنین افزایش بهای کالاها رنج می‌برند. در سایه جنگ قدرت بین نیکلاس مادورو و خوان گوایدو، رئيس جمهور خود خوانده ونزوئلا بحران تامین مایحتاج مردم تشدید شده است.
مادورو با بهره گرفتن از حمایت ارتش مانع از ورود کمک‌های بشردوستانه به این کشور می‌شود و ارسال این کمک‌ها را مقدمه‌ای برای دخالت نظامی آمریکا در امور داخلی آن کشور می‌داند.
پشتیبانی هایکو ماس از گوایدو
در این بین، هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان بار دیگر بر همبستگی کشورهای عضو اتحادیه اروپا در پشتیبانی از خوان گوایدو تاکید کرده است. ماس گفته است که در نشست پیشین وزیران امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا موضوع تشدید تحریم‌ها علیه دولت مادورو مطرح شده است.
وزیر امور خارجه آلمان در گفت‌وگو با خبرنگار شبکه دو تلویزیون آلمان گفت: «ما از راه حل مسالمت‌آمیز برای بحران ونزوئلا حمایت می‌کنیم. هدف ما تداوم و افزایش فشار بین‌المللی بر رژیم مادورو است.» هایکو ماس گفت که این فشارهای بین‌المللی باید برگزاری انتخابات آزاد را به مادورو تحمیل کند.
در واکنش به این ماجرا خورخه آریزا، وزیر امور خارجه ونزوئلا با انتشار پیامی در صحفه توئیتر خود اعلام کرد که دانیل کرینر، سفیر آلمان در کاراکاس به دلیل مداخله وی در امور داخلی ونزوئلا به عنوان «عنصر نامطلوب» شناخته شده و از او خاوسته شد تا 48 ساعت آینده خاک این کشور را ترک کند.
در اطلاعیه رسمی دولت ونزوئلا که آقای آریزا به همراه این پیام توئیتری خود منتشر کرد، آمده است: آقای کرینر مانند یک شخصیت سیاسی هماهنگ با توطئه های افراطگرایان عمل می کند. رفتارهای این سفیر آلمان با اصول حاکم بر روابط بین‌المللی تناقض دارد و در هر فرصت اقدام به مداخله در امور داخلی ونزوئلا می کند که این گونه اقدامات از حیث ما هرگز پذیرفتنی نیست.
در این اطلاعیه همچنین ضمن تاکید بر اینکه ونزوئلا یک کشور مستقل است، گفته شد: درهای ونزوئلا برای گفتگو با مقامات کشورهای اروپایی باز است.
