در دوره های مختلف ریاست جمهوری، جریانات سیاسی به ویژه در دوره های دوم و پس از آنکه دولت ها را ناموفق در رسیدن به اهداف پیش بینی شده دیده اند، تلاش خود را برای عبور از رئیس جمهور و دولت مورد حمایتشان آغاز و برای تحقق این مسأله برنامه هایی هم اجرا کرده اند که نمونه آن را می توان در دولت اصلاحات و دولت مهرورزی دید؛ اما این بار گویا قرار است روش دیگری به اجرا گذاشته شود.
به گزارش «تابناک»؛ پس از آنکه دولت «حسن روحانی» در سال اول دوره دومش به دلیل خروج آمریکا از برجام، عدم هماهنگی کامل با بخش های مختلف در کشور، بروز مشکلات اقتصادی و ناتوانی در جلوگیری از افزایش قیمت ها و مسائلی از این دست در بین افکار عمومی به شدت مورد سؤال و انتقاد قرار گرفت، بخش هایی از جریان اصلاح طلبی به بهانه عدم بهره گیری کامل از نیروهای این طیف تلاش کردند حساب خود را از قوه مجریه و دولت تدبیر و امید جدا کنند.
از آنجا که به دلیل حمایت بی چون و چرای اصلاح طلبان و به ویژه رئوس این جریان از دولت روحانی در سال های 92 و 96 طبیعتا عبور از روحانی و دولت او کار خیلی ساده ای نبوده و نیست، این راهکار پیشتر در دو دولت قبلی هم خیلی کارساز نیفتاده است. بنابراین اصلاح طلبان تلاش های دیگری برای جدا کردن حساب خود از دولت تدبیر و امید آغاز کردند که آخرین آن را یکی از وزیران دولت اصلاحات به نقل از سید محمد خاتمی مطرح کرده است.
رئیس دولت اصلاحات در جمع نمایندگان مجلس شورای اسلامی و فراکسیون امید درباره تأثیرپذیری خودش در انتخابات پیش روی مجلس شورای اسلامی و ریاستجمهوری مطالبی گفته بود که سبب بروز تحلیلهای گوناگونی در فضای سیاسی کشور شد. رئیس دولت اصلاحات در این دیدار گفته بود، «اعتماد مردم به حرفهایش بسیار کم شده است و دیگر نباید از او انتظار داشته باشند که مردم را به رأی دادن منتخبی خاص دعوت کند.»
رئیس جمهور اسبق ایران در این دیدار با انتقاد از وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور گفته بود، «دیگر خیلی سخت است که به مردم بگوییم بیایید رأی بدهید.» وی در دیدار با اعضای فراکسیون امید، از نمایندگان اصلاح طلب مجلس پرسید: «فکر میکنید در انتخابات آینده مردم به حرف ما پای صندوق میآیند؟» خاتمی به پرسش خود اینگونه پاسخ داد: «بعید میدانم، مگر اینکه در یک سال آینده تحولی رخ دهد».
«علی صوفی» وزیر تعاون دولت اصلاحات در همین رابطه و پیرامون تحلیل هایی که از سخنان رئیس دولت اصلاحات در رسانه های مختلف برداشت شده است و اینکه نظر وی درباره مشکلات موجود و عملکرد دولت در مقابل آن چیست، عنوان کرده است: «خاتمی معتقد است اگر دولت موانعی در کار خود حس میکند، باید این مشکلات را به جدیت پیگیری کند یا آن را با مردم در میان بگذارد. اگر این موارد به نیروهای بالادستی مربوط است یا قوای دیگر باید رئیسجمهور تعیین تکلیف کند. اگر نمیتواند موانع را برطرف کند کنار بکشد.»
بیشتر بخوانید
وی در پاسخ به این که «یعنی خاتمی به روحانی گفته اگر نمیتواند، از ریاستجمهوری استعفا دهد؟» تأکید کرده است: « بله. من شنیده ام که خاتمی به روحانی گفته اگر نمیتواند، از ریاستجمهوری استعفا دهد و شرایط خود را مطرح کند و اگر امکانپذیر نیست، اجازه گرفته و کنارهگیری کند.»
مطرح شدن این موضوع در کنار تقاضاهای مشابهی که بعضا این روزها از سوی جمعی از اصلاح طلبان عنوان می شود، بیانگر این است که خیلی از آنها به این نتیجه رسیده اند که دیگر عبور از رئیس جمهور مورد حمایت یک جریان سیاسی از سوی آن طیف خیلی جوابگو نیست و لذا با توجه به عملکرد روحانی و دولتش در مواجهه با مشکلات و انتقادات فراوان مردم لازم است این جریان سیاسی یک استراتژی مشخص در این رابطه اتخاذ کند.
به نظر می رسد، این استراتژی این بار با «کلیدواژه استعفا و کناره گیری» رئیس جمهور و دولتش از سوی اصلاح طلبان دنبال شود و طرح نظر سید محمد خاتمی در این خصوص هم می تواند آغازگر این مسأله باشد، چون در سال آینده انتخابات مجلس یازدهم را در پیش خواهیم داشت و جریان اصلاحات حتما برنامه های خود را برای حضور هرچه بهتر و اقناع افکار عمومی به رأی دادن به این جریان خواهد داشت.
پیشتر و به دنبال افزایش مشکلات اقتصادی، برخی اصولگرایان خواهان کناره گیری و استعفای حسن روحانی و دولتش بودند، حالا برخی اصلاح طلبان که در رأس آن ـ بنا به گفته وزیر تعاون دولت اصلاحات ـ «سید محمد خاتمی» قرار دارد، خواهان آن هستند که اگر دولت نمی تواند به دلیل ناهماهنگی ها و مشکلات کار را پیش ببرد، استعفا کند؛ هرچند اصل حرف این دو جریان یکی است، هر یک از آنها با نیات مختلفی آن را مطرح کرده اند.