موسوی مدیرکل دفتر مدیریت بحران و کاهش مخاطرات بخش کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی گفت: بیشترین میزان خسارتهای بخش کشاورزی مربوط به استانهای گلستان، خوزستان، لرستان و مازندران است. آمارها نشان میدهند ۳۰ درصد گندم کشور در این چهار استان سیل زده تولید میشود. رئیس بنیاد توانمندسازی گندمکاران در گفتگو با خبرنگار تابناک اقتصادی گفت: در حال حاضر پیش بینی میزان خسارت سیل به مزارع گندم امکان پذیر نیست.
به گزارش
تابناک اقتصادی؛ بارشهای سهمگین باران همچنان ادامه دارد و این نعمت الهی در برخی استانها به بلای طبیعی سیل تبدیل شده است. این بلای طبیعی ویرانگر علاوه بر اینکه خانه و کاشانه بسیاری از هم وطنانمان را ویران کرده است، در برخی استانها و شهرها موجب شده تا کسب و کار آنها نیز تعطیل شود. یکی از بخشهای اقتصادی که بیشترین آسیبها را از سیل اخیر دیده است، بخش کشاورزی میباشد. با توجه به اینکه فصل بهار در بسیاری از استانهای سیل زده کشور، فصل برداشت محصول میباشد در نتیجه ابعاد خسارت سیل به بخش کشاورزی از اهمیت ویژهای برخوردار خواهد بود.
سید محمد موسوی مدیرکل دفتر مدیریت بحران و کاهش مخاطرات بخش کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی طی مصاحبهای در مورخه ۱۷ فروردین ماه ۱۳۹۸ پیرامون میزان خسارتهای وارده سیل به بخش کشاورزی گفت: براساس آخرین گزارشهای رسیده به علت بارندگیها و سیلابهای اخیر تا ۱۷ فروردین ماه در مجموع ۶ هزار و ۱۶۶ میلیارد تومان به بخش کشاورزی در ۱۶ استان خسارت وارد شده است. وی افزود: سیل اخیر به ۴۶.۳ درصد بخش زراعی، ۱۲.۲ درصد بخش باغبانی، ۱۹ درصد بخش دام، طیور و آبزیان و ۲۲.۵ درصد بخش آب و خاک، امور زیربنایی و تأسیسات و شبکههای انتقال آب خسارت وارد کرده است. وی ۸۰ درصد خسارتها را مربوط به چهار استان دانست و اظهار داشت: بین ۱۶ استان سیل زده، بیشترین میزان خسارتهای بخش کشاورزی مربوط به استانهای گلستان، خوزستان، لرستان و مازندران است.
وضعیت نرخ بیکاری و اشتغال در بخش کشاورزی در این استانها چگونه است؟
طبق آخرین اطلاعات منتشر شده توسط مرکز آمار ایران پیرامون وضعیت بازار نیروی کار در کشور، نرخ بیکاری در چهار استان گلستان، خوزستان، لرستان و مازندران در فصل پاییز ۱۳۹۷ به ترتیب ۱۰.۷ درصد، ۱۴.۷ درصد، ۱۲.۸ درصد و ۸.۸ درصد بوده است.
مطابق با همین گزارش سهم اشتغال در بخشهای اقتصادی این چهار استان، به شرح جدول زیر بوده است؛ بنابراین سهم اشتغال در بخش کشاورزی در استانهای سیل زده گلستان، خوزستان، لرستان و مازندران به ترتیب ۲۴.۳ درصد، ۱۷.۶ درصد، ۲۳.۳ درصد و ۱۶.۷ درصد بوده است و این موضوع بیانگر آن است که با توجه به تخریب زمینهای کشاورزی توسط سیل، در سال جاری پیش بینی میشود نرخ بیکاری در این استانها به شدت افزایش یابد.
استان ها
|
سهم اشتغال در بخش
|
کشاورزی
|
صنعت
|
خدمات
|
گلستان
|
24.3
|
28.9
|
46.8
|
خوزستان
|
17.6
|
22.5
|
52.9
|
لرستان
|
23.3
|
28.8
|
47.9
|
مازندران
|
16.7
|
30.9
|
52.4
|
سیل به کدام محصول کشاورزی بیشتر خسارت وارد کرده است؟
مطابق با مصاحبه مدیرکل دفتر مدیریت بحران و کاهش مخاطرات بخش کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی خسارتهای ناشی از سیل در چهار استان مذکور به ۸۷۲ هزار هکتار اراضی زراعی شامل محصولات گندم، جو، کلزا و برنج و ۱۰۸ هزار هکتار اراضی باغی مرکبات و سیاه ریشه وارد شده است.
امیر یوسفی نائب رئیس اتاق بازرگانی گرگان طی مصاحبهای اعلام کرده است که گندم، جو و کلزا عمده محصولاتی بودهاند که در استان گلستان از سیل آسیب دیده اند. وی افزوده است: اردیبهشت ماه به بعد زمان برداشت محصولات بوده، اما حالا کل محصولات شان از بین رفته است وغیرقابل استفاده است.
فرامرز احمدی، نایب رئیس اتاق بازرگانی اهواز نیز طی مصاحبهای گفته است که عمده محصولات مزارعی که در سیل خسارت دیده اند، گندم و صیفی جات بوده، اما مهمترین محصولی که از بین رفته، گندم بوده است. وی ادامه داده است: از قضا امسال سال بسیار پرمحصولی برای کشاورزان بوده و در سالهای اخیر هرگز چنین محصولی نداشته اند، اما حالا تمام آن از بین رفته است.
همان گونه که ملاحظه میگردد، نقطه مشترک تمام این مصاحبهها این است که گندم شاید مهمترین محصول کشاورزی است که بیشتر از سیل آسیب دیده است.
میزان تولید گندم در این چهار استان چقدر بوده است؟
طبق آخرین سالنامه آماری منتشر شده توسط وزارت جهاد کشاورزی که مربوط به سال زراعی ۹۵-۹۶ میباشد میتوان گفت، در این سال زراعی میزان تولید گندم در کل کشور ۱۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تن بوده است. از این میزان تولید سهم استان خوزستان یک میلیون و ۸۸۱ هزار و ۹۳۲ تن، سهم استان گلستان یک میلیون و ۳۱۰ هزار و ۴ تن، سهم استان لرستان ۴۲۹ هزار و ۱۴۱ تن و سهم استان مازندران ۱۵۶ هزار و ۱۸ تن بوده است. در مجموع سهم این چهار استان از کل میزان تولید گندم در سال زراعی ۹۶-۹۵، حدود ۳۰ درصد بوده است.
پیش بینی وضعیت تولید گندم در سال جاری چگونه است؟
با توجه به اینکه اولاً این چهار استان سیل زده سهم بسزایی را در تولید گندم کشور داشته اند و ممکن است محصول گندم آنها در سیل از بین رفته باشد، ثانیاً با توجه به اینکه دولت در سال زراعی جاری، نرخ خرید تضمینی گندم را در زمان تعیین شده و به میزان آنچه مدنظر گندمکاران بود اعلام نکرد حالا پرسش اساسی این است که وضعیت تولید این کالای اساسی کشاورزی در سال جاری چگونه خواهد بود؟
علی قلی ایمانی رئیس بنیاد توانمند سازی گندمکاران در پاسخ به این پرسش به خبرنگار تابناک اقتصادی گفت: در شرایط کنونی به هیچ عنوان نمیشود پیش بینی نمود که وضعیت تولید گندم در سال زراعی جاری چگونه خواهد بود و اگر کسی هم در این زمینه اظهارنظر کند بیشتر بر مبنای حدس و گمان میباشد.
وی افزود: دلیل این عدم پیش بینی پذیری میزان تولید گندم در سال زراعی جاری نیز به این دلیل است که گندمهای خسارت دیده از سیل در این چهار استان زیر آب میباشند و کسی نمیتواند برآورد کند که چه میزان از اراضی خسارت دیده اند؟ و چقدر این خسارتها بر روی عملکرد و چقدر بر روی تولید گندم تاثیرگذار است؟ رئیس بنیاد توانمند سازی گندمکاران ادامه داد: در حال حاضر یک نکته دیگری نیز که وجود دارد این است که هم اکنون ما شاهد بارانهای مستمر در اکثر استانها به ویژه استانهای گندم خیز میباشیم و این میتواند امکان مبارزه شیمیایی با آفتها و بیماریها را کاهش دهد که خود میتواند باعث تشدید آفتها و بیماریها شود و تاثیر بر روی میزان تولید شود؛ لذا باید کمی صبر کرد تا اوضاع به شرایط عادی بازگردد و سپس بررسیهای میدانی صورت پذیرد و مشخص شود که چقدر از مزارع دچار آب ماندگی، آلودگی به آفتها و تخریب در اثر سیل شده اند و آنگاه اظهارنظرهای دقیق تری در این زمینه انجام داد.
ایمانی در انتهای صحبتهای خود گفت: نکته مثبت این بارندگیها نیز این است که این بارندگیها میتواند شرایط خوبی را در دیمه زارها ایجاد کند که ما فکر میکنیم بخشی از خسارتها احتمالاً از این طریق جبران شود.
به هر صورت باید گفت: هر چند که به گفته علیقلی ایمانی رئیس بنیاد توانمند سازی گندمکاران میزان خسارتهای سیل به مزارع گندم و تاثیر آن بر تولید گندم هنوز مشخص نیست، اما گویا دولت در سال جاری به خواسته خود که همانا واردات گندم بود خواهد رسید. شایان ذکر است دولت و برخی از مسئولین در سالهای گذشته با شیوههای مختلفی، چون اعلام دیرهنگام نرخ خرید تضمینی گندم، اعلام نرخ خرید تضمینی پایینتر از خواسته گندمکاران، پرداختهای دیرهنگام طلب گندمکاران و ... سعی نمودند تا تولید گندم داخلی را کاهش دهند تا از قِبَل این کاهش تولید واردات این محصول استراتژیک که به گمان آنها با کیفیتتر و ارزانتر از تولید داخل بود را جایگزین کنند.