به نظر می رسد، تحولات سودان ابعاد و زوایای پنهانی دارد و کامل پشت پرده تحولات این کشور روشن نشده است.
به گزارش «تابناک»؛ بسیاری از ناظران بین المللی، تحولات این کشور را غیرعادی و حاصل پروژه از پیش برنامه ریزی شده می دانند. عده ای دیگر نیز تحولات سودان را از چشم اندازی پروسه محور و حاصل دینامیزم های درونی این کشور قلمداد می کنند.
با گذشت زمان، تحولات سودان کمی قابل فهم تر می شود و ابعاد و زوایای آن آشکارتر. در این میان، آنچه روز به روز آشکاتر می شود، نقش عربستان سعودی و امارات متحده عربی در شکل دهی به تحولات این کشور و مدیریت آن است.
در همین زمینه، روزنامه رأی الیوم نوشت: تحولات سودان به قدری سریع صورت می گیرد که دنباله گیری و تحلیل آنها دشوار شده است. در عرض یک روز «عوض بن عوف» وزیر دفاع سودان ـ که ریاست شورای انتقالی این کشور را پس از کنار زدن «عمر البشیر» رئیس جمهور سابق به دست گرفته بود ـ استعفا کرد و «عبدالفتاح برهان» بازرس کل نیروهای مسلح، ریاست شورای انتقالی را بر عهده گرفت.
این روزنامه می افزاید: اینکه کنار زدن عمر البشیر خواست مردمی سودان بوده و نه کودتای مؤسسات نظامی، درست است و تردیدی در آن نیست؛ اما تحول ناگهانی که باعث شد، بن عوف کنار برود و پست ریاست شورای انتقالی را به برهان واگذارد، پرسش برانگیز است؛ اینکه آیا این مسأله به تحریم های آمریکا به این دلیل که وزیر دفاع و معاون عمر البشیر بوده بازمی گردد یا به دلایل دیگری در صحنه تحولات سودان، مسأله ای است که باید در آنها دقت کرد؟
پرسش مطرح دیگر که نمی توان آن را از نظر دور داشت، درباره استقبال حزب امت سودان به ریاست صادق المهدی بزرگترین حزب مخالف دولت البشیر برای همکاری با تیم برهان و شورای انتقالی نظامی است که تشکیل دولت مردمی و تشکیل دولت در عرض چهار ماه به جای دو سال و کنار گذاشتن رئیس دستگاه اطلاعات از آن را وعده داده، خواهد بود.
بیشتر بخوانید
این روزنامه فرامنطقه ای پیش بینی می کند، از تحولات سودان رنگ و بوی دخالت آمریکا و متحدان آن در حاشیه خلیج فارس شنیده می شود، به خصوص عربستان می تواند پشت پرده این تغییرات سریع باشد.
عربستان و امارات روز یکشنبه از شورای انتقالی نظامی سودان به ریاست ژنرال عبدالفتاح البرهان حمایت و پشتیبانی خود را از برنامه های شورای انتقالی اعلام کردند.
رأی الیوم اضافه کرد: عبدالفتاح برهان، فرمانده نیروهای زمینی، ژنرال های نزدیک به عمر البشیر از جمله کسانی است که ارسال نیروهای سودانی به خاک یمن در قالب ائتلاف عربی به رهبری عربستان و امارات را تأیید می کند.
تأیید شورای انتقالی سودان از سوی آمریکا پس از کناره گیری بن عوف و جانشینی عبدالفتاح برهان به این معناست که دولت آینده سودان، مورد تأیید آمریکا خواهد بود و چه بسا از دایره تحریم های واشنگتن در آینده خارج شود و باید دید آیا به ناتوی عربی که در آستانه تشکیل است، خواهد پیوست؟!
رأی الیوم نوشت، برخی جناح های سودانی بیم وجود دست های پشت پرده به وسیله مؤسسات نظامی در تحولات سودان را دارند. به همین دلیل تجمع اصناف سودان خواستار تداوم اعتراض ها برای تشکیل دولت مردمی و بازگشت نظامیان به پادگان ها شده و اعلام کرده که کودتاچیان شایستگی ایجاد تغییرات را ندارند.
این روزنامه می افزاید: موضع رئیس شورای نظامی جدید سودان درباره جنگ یمن و مشارکت نیروهای این کشور در این جنگ به زودی به همه پیش گویی ها و پرسش ها پاسخ خواهد داد و هویت سیاسی و ایدئولوژیک شورای نظامی جدید سودان را مشخص می کند.
حمایت صریح سعودی و امارات از کودتاچیان
همان طور که گفته شد، یک روز پس از تعیین «عبدالفتاح البرهان» به عنوان رئیسجدید شورای انتقالی نظامی سودان و در حالی که تظاهرات همچنان علیه این شورا در جریان است، ریاض و ابوظبی حمایت کامل خود را از عبدالفتاح البرهان و شورای نظامی اعلام کردند. در بیانیه دیوان پادشاهی سعودی با تاریخی خواندن روابط دو کشور آمده: «ریاض تحولات سودان و بیانیه شورای انتقالی نظامی را پیگیری و حمایت خود را از اقدامات این شورا اعلام میکند.»
وزارت خارجه امارات متحده عربی نیز بلافاصله پس از سعودی وارد عمل شد و با تاریخی خواندن تحولات سودان، تعیین عبدالفتاح البرهان به عنوان رئیسشورای انتقالی نظامی را تبریک گفت و تأکید کرد، به قدرت مردم و ارتش سودان برای عبور از تهدیدات اعتماد کامل دارد.
این حمایتها تقریبا دیگر تردیدی باقی نگذاشته که تحولات سودان از جانب عربستان سعودی و امارات متحده عربی پی ریزی و دنبال میشود، که در این میان نمی توان از نقش آمریکا و و رژیم اسرائیل غافل شد.
برخی کارشناسان بر این باورند مثلث آمریکا، سعودی و رژیم صهیونیستی خوابهایی برای کشورهای آفریقایی مثل لیبی و سودان و حتی الجزایر دیدهاند.
در این میان، نکته دیگری که لازم است بدان اشاره کرد این که با توجه به اختلافات اخیر مصر با محور سعودی و خروج این کشور از ائتلاف ضد ایرانی تحت حمایت ریاض، سعودی ها و اماراتی ها نمی خواهند نفوذ خود در آفریقا را با محدود کردن آن به مصر از دست بدهند و به دنبال نفوذ در سایر کشورهای آفریقایی مسلمان از طریق دستکاری در تحولات این کشورها هستند.
بنابراین به نظر می رسد به رغم نزدیکی البشیر به عربستان، نمی توان گفت تحولات این کشور به ضرر محور ریاض و یا در راستای سیاست های محور مقاومت باشد.