روند نرخ تورم در سال ۱۳۹۸ چگونه خواهد بود؟

گزارش مرکز آمار ایران در مورد نرخ تورم نشان می دهد که در فرودین ماه 1398 نرخ تورم با رشدی 3.7 درصدی نسبت به اسفند ماه 1397 به 30.6 درصد رسیده است. همچنین این گزارش نشان می دهد که  نرخ تورم خوراکی ها به 43.5 درصد افزایش یافته است. پیش بینی کارشناسان و گزارش های بین المللی در مورد نرخ تورم در سال جاری روند خوبی را از این نرخ نشان نمی دهند.

به گزارش تابناک اقتصادی، با آغاز به کار دولت یازدهم، مسئولین اقتصادی دولت تمام تلاش خود را برای کاهش نرخ تورم به کار گرفتند چرا که نرخ تورم اولا سیاسی ترین شاخص اقتصادی محسوب می شد و ثانیا افزایش این نرخ راه را بر سایر اصلاحات اقتصادی می بست. تیم اقتصادی دولت توانست در ابتدا رشد نرخ تورم را کنترل کند و سپس این نرخ تورم را در مسیر کاهشی قرار دهد. به هر حال با آغاز به کار دولت دوازدهم اندکی اوضاع نرخ تورم و رشد آن تغییر کرد و در مسیر صعودی قرار گرفت. این موضوع بر خلاف آنچه بود که در مورخه 7 آذر ماه 1396 رئیس جمهور حسن روحانی آن را وعده داده بود. در این تاریخ رئیس جمهور که برای گزارش عملکرد صد روزه دولت دوازدهم به صدا و سیما رفته بود پیرامون نرخ تورم و هدف دولت در این زمینه، عنوان نمود: ما در دولت یازدهم قول دادیم تورم را تک ‌رقمی کنیم که همین برنامه را ادامه می ‌دهیم. هدف ما باقی ‌ماندن تورم تک ‌رقمی است.

آنچه از گزارش ها پیداست دولت تدبیر و امید نتوانسته است نرخ تورم را در ماه های اخیر کنترل کند و این نرخ همچنان به روند صعودی خود ادامه می دهد. نرخ تورم عبارت است از افزایش سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات مشخص در یک بازه زمانی مشخص. مرکز آمار برای محاسبه نرخ تورم، سبدی از کالاها و خدمات را در نظر می گیرد که در این سبد 475 قلم کالا و خدمت وجود دارد. همچنین همان گونه که گفته شد برای محاسبه نرخ تورم، بازه زمانی مشخصی در نظر گرفته می شود که طول این بازه عموماً نرخ تورم را به سه نوع مختلف تقسیم می کند: نرخ تورم سالانه، نرخ تورم نقطه به نقطه و نرخ تورم ماهانه.

طبق آخرین گزارش مرکز آمار ایران، در فرودین ماه 1398 نرخ تورم با رشدی 3.7 درصدی نسبت به اسفند ماه 1397 به 30.6 درصد رسیده است.  نرخ تورم نقطه‌ به ‌نقطه نیز وارد محدوده ۵۰ درصدی شده و به 51.4 درصد رسیده است. این در حالی است که تورم نقطه به نقطه در اسفند ماه 1397 حدود 47.5 درصد گزارش شده بود. این گزارش نشان می دهد که تورم ماهانه فروردین‌ ماه معادل با ۴ درصد بوده است. همچنین نرخ تورم ماهانه در اسفند ماه 1397 3.9 درصد گزارش شده بود. در این دو ماه نرخ تورم ماهانه به شکل قابل‌توجهی افزایش یافته، این در حالی است که از آبان ‌ماه 1397 تا بهمن ‌ماه 1397 نرخ تورم ماهانه عموما در سطح ۲ درصد نوسان می‌ کرد و این انتظار وجود داشت که روند نرخ تورم نزولی شود، اما آمارهای جدید نشان می ‌دهد که طی دو ماه اخیر، باز هم نرخ تورم ماهانه تغییر مسیر داده و به سطح بالاتری رسیده است.

بررسی ‌ها نشان می‌ دهد یکی از گروه ‌هایی که افزایش قابل ‌توجهی را ثبت کرده و روند متفاوتی نسبت به سایر گروه‌ ها دارد، خوراکی ‌ها است.  در فروردین ماه 1398 نرخ تورم خوراکی ها 43.5 درصد گزارش شده است. همچنین نرخ تورم ماهانه گروه خوراکی ها در فروردین 1398 حدود 9.3 درصد و نرخ تورم نقطه به نقطه نیز 85.2 درصد گزارش شده است. بررسی‌ های دقیق‌ تر نشان می ‌دهد که بالا رفتن تورم میوه ‌ها و سبزی ‌ها، یکی از دلایل افزایش نرخ تورم این گروه است. در فروردین ‌ماه سال‌ جاری در مقایسه با ماه گذشته میوه ‌ها حدود ۲۱ درصد و سبزیجات به میزان 30.3 درصد افزایش قیمت را تجربه کرده اند.

با این وضعیت پیش بینی ها در مورد نرخ تورم در سال 1398 چه می گوید؟

بانک جهاني نرخ تورم ايران برای سال 2019 - 2018 را حدود 23.8 درصد و صندوق بین المللي پول حدود 29.6 درصد پیش بیني كرده است. همچنین وحید شقاقی شهری کارشناس مسائل اقتصادی و عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی، طی مصاحبه ای با خبرنگار تابناک اقتصادی در مورد پیش بینی خود از نرخ تورم در سال 1398 گفت: برای نرخ تورم در سال 98 می توان دو سناریو را متصور بود. اولین سناریو این است که به دلیل آن که هنوز ارز 4200 تومانی محل مناقشه می باشد و برخی معتقدندکه این ارز باید آزاد اعلام شود و دولت ما به ازای آن یارانه بدهد، بنابراین اگر دولت بتواند موضوع ارز 4200 تومانی را به درستی تعیین تکلیف بکند و نظام توزیع، نظام نظارت و نظام تولیدی را به درستی سامان بدهد آن گاه تورم ما بیش از 20 درصد برای سال 98 متصور نخواهد بود. سناریو دوم این است که اگر همچنان روند سال 97 ادامه داشته باشد یعنی همچنان مشکلات نظام نظارت، توزیع و تولید ادامه داشته باشد و مشکلات ارز 4200 تومانی حل نشود آن گاه تورم ما برای سال 98، احتمال افزایش 35 تا 40 درصدی را دارد.

به هر صورت پیش بینی ها از نرخ تورم در سال جاری روند خوبی را نشان نمی دهد که بهتر است دولت هر چه زودتر برای جلوگیری از کاهش هر چه بیشتر قدرت خرید مردم، چاره ای برای این موضوع بیاندیشد.