آمریکای ترامپ تمام توان خود را برای فشار حداکثری بر ایران به کار گرفته و در همین راستا از ظرفیت تحریمی خود برای تسلیم ایران بهره گرفته است. با این حال، بر خلاف آمریکای دوران اوباما، ترامپ تاکنون نتوانسته یک اجماع جهانی علیه ایران ایجاد کند.
به گزارش «تابناک»؛ یکی از موانع اصلی پیش روی تیم سیاست خارجی و امنیت ملی دولت ترامپ برای ایجاد اجماع جهانی علیه ایران برجام بوده است؛ برجامی که به رغم خروج آمریکای ترامپ از آن همچنان باقی مانده و شاید ترامپ تصور می کرد با خروج از آن، برجام از بین می رود و زمینه برای ایجاد اجماع جهانی علیه ایران فراهم می شود. اجماعی که می توانست زمینه ساز یک فشار همه جانبه بین المللی و مذاکرات جدید باشد.
با این حال، پایبندی ایران به برجام و تلاش اروپا، چین و روسیه برای حفظ آن، مانع از آن شد که آمریکا به مانند دوران اوباما اجماعی همه جانبه علیه ایران به وجود آورد.
لذا باید گفت، خروج ایران از برجام یکی از مطلوب ترین سناریوهای موردنظر ترامپ در مواجه با ایران است. در همین زمینه، بسیاری از ناظران اقدامات اخیر آمریکا علیه ایران ـ از جمله تروریستی اعلام کردن سپاه و لغو معافیت های نفتی ـ را در راستای تحریک ایران به خروج از برجام ارزیابی می کنند.
در این رابطه، روزنامه بریتانیایی گاردین در مطلبی نوشت: اصلیترین هدف ترامپ، تحریک ایران به خروج از برجام است؛ اما ایران زرنگتر از آن است که در این تله بیفتد.
همچنین تارنمای آمریکایی المانیتور در مطلبی نوشت: تمدید نکردن معافیتها برای خریداران نفت ایران از سوی واشنگتن، با هدف فشار بر تهران برای خروج از توافق هسته ای با ۱+۵ تا پیش از اکتبر ۲۰۲۰، یعنی پایان تحریم تسلیحاتی ایران توسط سازمان ملل، است.
«لورا روزن» در مطلبی با نام «آمریکا معافیتهای تحریم نفتی را پایان میدهد تا تهران را مجبور به خروج از توافق هسته ای کند» افزود: دولت دونالد ترامپ در گامی تازه که از سوی متحدان کلیدی آن با هدف مجبور کردن تهران برای ترک توافق هسته ای قلمداد شد، اعلام کرد دیگر معافیت تحریمهای نفتی هشت کشور تمدید نمیشود.
اما متحدان اروپایی ترامپ این تازه ترین حرکت دولت ترامپ در چارچوب کارزار فشار حداکثری را اقدامی مبهم برای مجبور کردن تهران با هدف خروج از برجام میبینند.
یک دیپلمات اروپایی که خواست نامش فاش نشود، در این مورد گفت: «فکر میکنم هدف دولت ایالات متحده، ائتلاف جهانی علیه ایران است و برای انجام این کار، آنها قصد دارند ایران را مجبور به قصور در برجام کنند، اما این گونه تلاشها تاکنون کامل شکست خورده است».
بیشتر بخوانید
بر اساس گزارش مؤسسه پژوهشهای بین المللی صلح استکهلم (سیپری)، طبق مفاد برجام، تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران بین پنج تا هشت سال پس از تصویب برجام برداشته خواهند شد و اگر تأیید صلح آمیز بودن فعالیتهای هسته ای ایران از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی پیش از تاریخهای مذکور اعلام شود، لغو تحریمهای تسلیحاتی زودتر انجام خواهد شد.
«علی واعظ»، مدیر ایران در گروه بحران بین الملل گفت: دولت ترامپ احساس میکند زمان چندانی برای فروپاشی برجام تا پیش از اکتبر ۲۰۲۰ (مهرماه ۹۹) ندارد که بر این اساس و بنا به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد، ایران میتواند سلاحهای متعارف بخرد.
واعظ افزود: حس من این است که به طور کلی به دلیل این واقعیت که فشار حداکثری، کمترین نتایج را به دست آورده و زمان در حال از دست رفتن است؛ بنابراین، دولت ترامپ میخواهد همه قدرت خود را برای از میان بردن توافق هسته ای تا پیش از اکتبر ۲۰۲۰ که براساس آن تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران برداشته میشود، به کار گیرد.
«آرون دیوید میلر»، کارشناس مسائل خاورمیانه و معاون اندیشکده «وودرو ویلسون» در واشنگتن گفت: راهبرد دولت ترامپ در قبال ایران چیست؟ حتی اگر حکومت ایران تغییر کند یا ایران وادار شود نفوذ خود در منطقه را کاهش دهد، اقدام اخیر به هدف خود نخواهد رسید. و سرانجام این که شاید ایران را تحریک کرده و بهانه ای را به آمریکا برای به کار بستن اقدام نظامی بدهد؛ اما این تغییر توازن چه نفعی برای آمریکا دارد؟