چند ماه پس از ورود مستقیم آمریکا به تحولات ونزوئلا در راستای براندازی دولت نیکلاس مادورو و در پی ناکامی اقدامات و حمایتهای سیاسی واشنگتن از مخالفان، اکنون گزینه توسل به نیروهای نظامی جهت انجام کودتا در این کشور آمریکای لاتین در دستور کار کاخ سفید قرار گرفته است. همزمان، گزارشهایی درباره اقدامات جدیتر آمریکا در راستای مداخله نظامی در ونزوئلا نیز منتشر شده است.
به گزارش «آزادی» ، در حالی که رئیسجمهور خودخوانده ونزوئلا امروز با انتشار ویدئویی خواستار شورش مسلحانه در این کشور شده بود، دولت ونزوئلا از دفع کودتایی کوچک خبر داد. این در حالی است که مقامات ارشد آمریکایی، از جمله وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی این کشور، صراحتاً حمایت خود را از شورش مسلحانه در ونزوئلا اعلام کردهاند.
در این راستا و در اقدامی که مشخصاً نشانههای کودتا در آن به چشم میخورد، خوان گوایدو رهبر مخالفان و رئیسجمهور خودخوانده ونزوئلا صبح امروز با انتشار ویدئویی در فضای مجازی از مردم ونزوئلا خواست تا به شورش مسلحانه ملحق شوند. وی در این فیلم ویدئویی از ارتش ونزوئلا خواسته بود تا به بخشی از آنچه که «قیام ملی صلحآمیز» این کشور خوانده بود، تبدیل شوند.
گزارشها حاکی از آن است که تصاویر این ویدئو در نزدیکی پایگاه هوایی کاراکاس ضبط شده بود و مخالفان سعی داشتند که این پایگاه هوایی را به تصرف خود در آورند اما ظاهراً با مداخله نیروهای امنیتی ونزوئلا موفق نشدند. گوایدو در این ویدئو مدعی شده که حمایت نظامیان ونزوئلا برای «آغاز مرحله نخست» در فرایند «پایان دادن به ریاستجمهوری مادورو» را بدست آورده است.
رهبر مخالفان ونزوئلا همچنین ادعا کرده بود با «یگانهای مهم ارتش» ونزوئلا دیدار کرده و «نخستین مرحله از عملیات آزادی در حال آغاز است». وی از مردم ونزوئلا خواسته بود تا به خیابانها بیایند و به «بسیج» ارتش علیه دولت کمک کنند.
با این وجود، دولت ونزوئلا اندکی پس از انتشار این ویدئو در بیانیهای اعلام کرد که یک کودتای کوچک در این کشور دفع شده است و در ادامه، اقدام گوایدو برای راهاندازی کودتای نظامی در این کشور را محکوم کرد. ولادیمیر پادرینو لوپز وزیر دفاع ونزوئلا تأکید کرد: «نیروهای مسلح جمهوری بولیواری ونزوئلا در دفاع از قانون اساسی ونزوئلا و مقامات مشروع این کشور ثابت قدم خواهد ماند».
وی افزود: «تمام یگانهای نظامی مستقر در هشت منطقه مشخص شده در پایگاهها و حوزههای استحفاظی خود وضعیت عادی گزارش کردهاند و تمام این مراکز تحت فرماندهی فرماندهان فعلی خود هستند». وزیر دفاع ونزوئلا علاوه بر این با تأکید بر اینکه نیروهای نظامی ونزوئلا همچنان در حمایت از «نیکلاس مادورو» رئیسجمهور این کشور ایستادهاند، گفت که ارتش ونزوئلا «این جنبش کودتا را که هدف آن ایجاد کشوری آکنده از خشونت است، نمیپذیرد».
با این وجود، مشاور امنیت ملی آمریکا در پیامی خواستار حمایت نیروهای مسلح ونزوئلا از کودتای مخالفان علیه دولت قانونی این کشور شد. جان بولتون با انتشار پیامی در توئیتر در این زمینه نوشت: « نیروهای مسلح باید از قانون اساسی و مردم ونزوئلا حمایت کنند. آنها باید در کنار مجمع ملی و موسسات قانونی درمقابل غارت دموکراسی بایستند. ایالات متحده در کنار مردم ونزوئلا ایستاده است».
پس از بولتون، وزیر امور خارجه آمریکا نیز در پیامی در توئیتر تأکید کرد که واشنگتن از تلاش رهبر مخالفان ونزوئلا برای کودتا در این کشور حمایت میکند. وی در این زمینه مدعی شد: «امروز رئیسجمهور خوان گوایدو آغاز عملیات آزادی را اعلام کرد. دولت آمریکا کاملاً از خواسته مردم ونزوئلا برای آزادی و دموکراسی حمایت میکند. نمیتوان دموکراسی را شکست داد».
این تحولات در شرایطی رخ میدهد که اخیراً، گزارشهایی درباره برخی اقدامات نظامی مستقیمتر از سوی آمریکا در حمایت از مخالفین مادورو نیز منتشر شده است. به عنوان مثال، خبرگزاری «رویترز» امروز در گزارشی اختصاصی از تحرکات موسس «بلک واتر» و دیدارهای محرمانه او در آمریکا و اروپا برای ایجاد یک «ارتش اجارهای» به منظور سرنگونی دولت ونزوئلا خبر داد.
بر اساس این گزارش، اریک پرینس موسس شرکت خصوصی امنیتی «بلک واتر» که از حامیان سرسخت دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا محسوب میشود، در دیدارهای خصوصی خود در آمریکا و اروپا طرحی را برای ایجاد «ارتش اجارهای ۵۰۰۰ نفره» در ونزوئلا به منظور مبارزه در حمایت از گوایدو ارائه کرده است.
بنا بر گفته یک منبع مطلع، موسس بلک واتر در نظر دارد که سربازان اجارهای مدنظرش از کشورهایی چون پرو، اکوادور، کلمبیا و کشورهای اسپانیاییزبان باشد، چرا که زبان مشترک آنها با ونزوئلا از نظر سیاسی «خوشایندتر» از استفاده از نیروهای آمریکایی است.
به این ترتیب، به نظر میرسد ایالات متحده در ادامه تلاشهای خود برای براندازی دولت ونزوئلا، سناریویی خشونتآمیزتر و در عین حال، هنوز نه کاملاً مستقیم را در این کشور در پیش گرفته است. به عبارت دیگر، در شرایطی که طی ماههای اخیر، بحثهایی درباره احتمال مداخله نظامی مستقیم آمریکا در ونزوئلا مطرح شده بود، واشنگتن فعلاً ترجیح میدهد ضمن خودداری از توسل به این گزینه – که میتواند سبب کاهش حمایت داخلی از گوایدو شود – از یک سو به تجهیز و تقویت و همچنین حمایت نظامی از گوایدو و طرفدارانش ادامه داده و از سوی دیگر، با استفاده از ساز و کارهای غیرمستقیم مثل به کارگیری «بلک واتر»، اقدامات مسلحانه علیه دولت مادورو را تشدید کند.
گفتنی است به دنبال مراسم سوگند مادورو برای شروع دومین دوره ریاستجمهوری خود در ماه ژانویه (دی ماه)، خوان گوایدو با حمایت آمریکا و برخی از کشورهای دیگر در آمریکای لاتین، خود را رئیسجمهور موقت ونزوئلا خواند. اشنگتن نیز از همان ابتدا از گوایدو حمایت کرده و همچنین تحریمها علیه ونزوئلا را تشدید کرده است.
خزانهداری آمریکا در ماههای گذشته چندین دور تحریم علیه بخش نفت و مقامهای ونزوئلا اعمال کرده است. دولت آمریکا همچنین در اقدامی مغایر با عرف بینالملل، میلیاردها دلار از داراییهای نفتی ونزوئلا را مصادر کرده است. برخی گزارشها حاکی از آن هستند تحریمها علیه ونزوئلا تا کنون بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور ضربه زده است.