به تازگی دولت دوم تدبیر و امید به نیمه راه خود رسید و وارد سومین سال فعالیت خود شد. در این مدت اقتصاد ایران با فراز و نشیبهای بسیاری از جمله تحریمهای آمریکا همراه بوده است. آمارها نشان میدهند عملکرد دولت دوم تدبیر و امید در زمینه اقتصاد در دوره دوم خود تاکنون ضعیف بوده است و حتی نرخ تورم که برای تک رقمی شدن آن در دوره اول تلاشهایی شد این دوره به بیش از ۳۰ درصد رسیده است. در این مطلب کارنامه اقتصادی دولت دوم تدبیر و امید در نیمه راه مورد بررسی قرار گرفته است.
به گزارش
تابناک اقتصادی، دو سال پیش در چنین روزهایی بود که حسن روحانی در رقابت با سایر نامزدهای ریاست جمهوری با کسب ۲۳ میلیون و ۵۴۹ هزار و ۶۱۶ رای یک بار دیگر به مدت چهار سال به عنوان رئیس جمهور ایران انتخاب و رهسپار پاستور شد.
در مدت دو سال گذشته اقتصاد ایران با فراز و نشیبهای بسیاری همراه بوده است از جمله اینکه در اردیبهشت ماه سال گذشته آمریکا از برجام خارج شد و تحریمها این کشور علیه ایران، ظرف مدت ۹۰ روزه و ۱۸۰ روزه بازگشتند. با تمام این فراز و نشیبها در دو سال گذشته به هر حال بررسی وضعیت اقتصاد ایران در این مدت خالی از لطف نیست. در ادامه با بررسی سه نرخ اصلی در اقتصاد به این پرسش پاسخ داده شده است که آیا در دوره دوم دولت تدبیر و امید، وضعیت اقتصاد بهتر شده است و یا بدتر؟
قبل از پاسخ به پرسش باید گفت که معمولاً در اقتصاد سه نرخ برای به دست آوردن مختصات و وضعیت اقتصادی یک کشور مهمتر از باقی نرخها میباشند. آن سه نرخ عبارتند از: نرخ تورم که سیاسیترین نرخ اقتصادی محسوب میشود، نرخ بیکاری و نرخ رشد اقتصادی.
بررسی را از نرخ تورم آغاز میکنیم. نرخی که تک رقمی کردن آن در دوره اول دولت تدبیر و امید از افتخارات این دولت محسوب میشد. حتی این نرخ آنقدر برای دولت تدبیر و امید مهم بود که در مورخه ۷ آذر ماه ۱۳۹۷ حسن روحانی با حضور در قاب تلویزیون جهت ارائه گزارش عملکرد صد روزه دولت گفت: ما در دولت یازدهم قول دادیم تورم را تک رقمی کنیم که همین برنامه را ادامه میدهیم. هدف ما باقی ماندن تورم تک رقمی است.
آمارهای مرکز آمار نشان میدهند که نرخ تورم در فروردین ماه ۱۳۹۶ یعنی درست یک ماه قبل از انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری ۷ درصد بوده است. این نرخ در آخرین گزارش مرکز آمار ایران که مربوط به فروردین ماه ۱۳۹۸ میباشد ۳۰.۶ درصد گزارش شده است. مقایسه آمارها نشان میدهند که دولت دوم تدبیر و امید برخلاف وعدههای داده شده نتوانسته است نرخ تورم را کنترل نماید. حتی برخی از پیش بینیهای صندوق بین المللی پول حکایت از آن دارد که نرخ تورم در ماههای آینده شاید به ۵۰ درصد هم برسد.
در زمینه نرخ رشد اقتصادی که به نوعی نشان دهنده سرعت پیشرفت یک کشور میباشد میتوان گفت: باز هم اقتصاد ایران در مدت دو سال گذشته، پسرفت داشته است. آخرین آماری که در زمینه نرخ رشد اقتصادی توسط مرکز آمار ایران منتشر شده است نشان میدهد که نرخ رشد اقتصادی در نه ماهه اول سال ۱۳۹۷ با نفت و بدون نفت به ترتیب منفی ۳.۸ درصد و منفی ۱.۹ درصد بوده است. برای آنکه معیار جهت سنجش برابر باشد، نرخ رشد اقتصادی نه ماهه اول سال ۱۳۹۵ را در نظر گرفته ایم. در نه ماهه اول سال ۱۳۹۵ نرخ رشد اقتصادی با نفت و بدون نفت به ترتیب ۵ درصد و ۷.۲ درصد گزارش شده است.
در مورد نرخ بیکاری، اما اوضاع کمی بهتر بوده است و دولت توانسته این نرخ را در مدت دو سال تا حدودی کاهش دهد. گزارشها نشان میدهند که نرخ بیکاری جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر در زمستان ۱۳۹۵، ۱۲.۵ درصد بوده است که این نرخ طبق آخرین گزارش مرکز آمار ایران در این زمینه در زمستان ۱۳۹۷ به ۱۲.۱ درصد کاهش یافته است. البته نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله در این مدت بدون تغییر بوده است. در حالی که نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله در زمستان ۱۳۹۵ حدود ۲۵.۵ درصد گزارش شده است این رقم عیناً در گزارشهای زمستان ۱۳۹۷ نیز تکرار شده است.
به هر صورت آنچه مشخص است دولت تدبیر و امید در نیمه راه دومین دوره خود تاکنون عملکرد خوبی را از خود بجای نگذاشته است و چشم انداز برای دو سال باقیمانده با توجه به شرایط پیش آمده برای کشور امیدوارکننده نیست.