از جنگ اعراب و اسرائیل در ماه ژوئن ۱۹۶۷ بیش از چهل سال می‌گذرد و در این سال‌ها، منطقه شاهد طرح صلح‌های متعدد و مذاکرات سازش بی‌شماری بوده است.
به گزارش «تابناک»؛ برخی از این تلاش‌ها در سطح دوجانبه نتایجی داشته است، از جمله مذاکرات بین اسرائیل و مصر و اسرائیل با اردن، ولی تلاش‌ها برای حل ریشه اصلی مناقشات و اختلافات موجود، یعنی مناقشه اسرائیل و فلسطینیان تا کنون به نتیجه نرسیده و شکست خورده است.
در همین راستا، با روی کار آمدن دونالد ترامپ، بار دیگر، طرح جدیدی با نام «معامله قرن» با هدف پایان دادن به مناقشه فلسطین و اسرائیل مطرح شد که هرازچندگاهی جزئیاتی از آن منتشر می شود؛ طرحی که به باور بسیاری از ناظران به مانند طرح های پیشین و بنا به دلایل مشخص شکست خواهد خورد.
طرح معامله قرن چیست؟
چندی پیش، روزنامه عبری زبان «یسرائیل هیوم» با استناد به یک سند وزارت خارجه رژیم صهیونیستی، جزئیات کامل طرح صلح آمریکا برای فلسطین و اسرائیل موسوم به معامله قرن را فاش کرد.
این روزنامه نوشت: یک سند داخلی که از وزارت خارجه به بیرون درز پیدا کرده و هیچ طرفی تا کنون مسئولیت افشای بندهای این سند را بر عهده نگرفته، دارای جزئیات کامل طرح صلح آمریکا برای خاورمیانه است.
طبق نوشته این روزنامه، بندهای اصلی این طرح به شرح زیر است؛
۱ـ توافق
توافقنامه سه جانبه‌ای میان رژیم صهیونیستی، سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) و جنبش حماس امضا خواهد شد که طبق آن کشور فلسطین به نام فلسطین جدید» در اراضی کرانه باختری و نوار غزه تشکیل می‌شود و شهرک‌های این مناطق نیز به اسرائیل داده خواهند شد.
۲ـ تخلیه زمین
کانون‌های شهرک سازی کماکان تحت تسلط اسرائیل خواهند ماند و شهرک‌های جدا افتاده نیز به آن‌ها ملحق خواهند شد و مساحت کانون‌های شهرکی تا رسیدن به شهرک‌های جداافتاده گسترش می‌یابد.
۳ـ قدس
طبق این سند قدس تقسیم نخواهد شد و میان رژیم صهیونیستی و کشور فلسطین جدید مشترک می‌ماند. ساکنان عرب از این شهر انتقال پیدا می‌کنند تا جزء اهالی فلسطین جدید شوند.
شهرداری قدس نیز که زیر نظر رژیم صهیونیستی است، مسئول تمام اراضی قدس به استثنای بخش آموزش خواهد شد، چراکه بخش آموزش به عهده فلسطین جدید است و فلسطین جدید به شهرداری قدس مالیات ویژه مربوط به املاک و آب پرداخت می‌کند.
طبق این بند، به یهودیان و اعراب نیز اجازه داده نخواهد شد که خانه همدیگر را خریداری کنند و مناطق اضافی به قدس ملحق نخواهند شد تا اماکن مقدس به همین شکل امروزی خود بمانند.
۴ـ غزه
مصر با هدف ایجاد کارخانه، فرودگاه و اماکنی برای مبادلات تجاری و کشاورزی اراضی را به فلسطین می‌دهد، اما به فلسطینیان اجازه داده نخواهد شد تا در این اراضی ساکن شوند. یک اتوبان نیز بین غزه و کرانه باختری احداث خواهد شد.
۵ـ کشور‌های تأیید کننده و حامی
روزنامه یسرائیل هیوم مدعی شده است که آمریکا، اتحادیه اروپا، و کشور‌های عرب حوزه خلیج فارس برای کمک به اجرای این توافقنامه و حمایت اقتصادی آن موافقت کرده‌اند.
۶ـ - درصد مشارکت میان کشو‌های حامی
ـ آمریکا ۲۰ درصد
ـ اتحادیه اروپا ۱۰ درصد
ـ کشور‌های تولید کننده نفت حوزه خلیج فارس ۷۰ درصد
۷ـ ارتش
طبق این طرح به فلسطین جدید اجازه داده نخواهد شد که ارتش و سلاح قوی داشته باشد و تنها سلاحی که می‌تواند داشته باشد، سلاح پلیس است.
توافقنامه‌ای در این باره بین رژیم صهیونیستی و فلسطین امضا خواهد شد که طبق آن اسرائیل از فلسطین جدید در مقابل هرگونه تجاوز خارجی دفاع می‌کند، اما این دفاع مشروط به پرداخت هزینه آن به این رژیم است و مذاکره بین رژیم صهیونیستی و کشور‌های عرب "میانه رو" درباره مبلغی که اعراب به ارتش این رژیم به عنوان هزینه حفاظت (از فلسطین جدید) خواهند پرداخت، انجام خواهد شد.
۸ـ جدول زمانی و مراحل اجرا
هنگام امضای این توافقنامه
۱ـ حماس کامل خلع سلاح شده و تسلیحات آن به مصر تحویل داده خواهد شد.
۲ـ مرز‌های نوار غزه برای تجارت جهانی از طریق گذرگاه‌های اسرائیلی و مصری باز و همچنین بازار غزه با کرانه باختری گشوده و همچنین این اقدام از طریق دریا انجام می‌شود.
۳ـ یک سال پس از امضای توافق، انتخابات دموکراتیک در کشور فلسطین جدید برگزار می‌شود و هر شهروند فلسطینی می‌تواند برای این انتخابات کاندیدا شود.
۴ـ یک سال پس از برگزاری انتخابات، تمامی اسیران تدریجی و در سه سال آزاد خواهند شد.
۵ـ در طول پنج سال، بندر دریایی و فرودگاهی برای فلسطین جدید احداث خواهد شد و تا آن زمان، فلسطینیها از فرودگاه‌ها و بنادر اسرائیل استفاده خواهند کرد.
۶ـ مرز‌های میان فلسطین جدید و سرزمین‌های اشغالی برای عبور و مرور شهروندان و کالا‌ها باز خواهند ماند. همانطور که هم اکنون با کشور‌های دوست این گونه است.
۷ـ یک پل معلق با ارتفاع ۳۰ متر از سطح زمین احداث و کرانه باختری و نوار غزه را به هم وصل می‌کند و مأموریت احداث آن به شرکتی از چین داده می‌شود.
۹ـ منطقه غور اردن
_وادی اردن همانند امروز در دست اسرائیل خواهد ماند.
موانع اجرای طرح
نوار غزه: مهمترین مانع تحقق معامله قرن حماس و مقاومت غزه است. از سال گذشته تلاش‌های بسیاری برای اعمال تحریم‌ها و فشار‌هایی همراه با پیشنهادههای وسوسه‌انگیز به حماس برای تن دادن به سازش بزرگ انجام شده است.
بخش اول این طرح روی نوار غزه متمرکز است و از این منطقه آغاز می‌شود. نشریه اسرائیل هیوم به نقل از برخی مقامات عربی که نامشان را فاش نکرد، مدعی شد این طرح قصد دارد بحران انسانی و وضعیت وخیم در نوار غزه را بهبود بخشد. تحولات ماه‌های اخیر در نوار غزه از راهپیمایی‌های بازگشت و بالون‌های آتشین تا پاسخ‌های قاطع موشکی به حملات جنگنده‌های صهیونیستی نشان می‌دهد مقاومت فلسطین در نوار غزه با درک اهمیت شرایط کنونی با جدیت به دنبال ایستادگی در مقابل معامله قرن است.
حق بازگشت آوارگان: بر اساس شواهد موجود و موارد انتشار یافته از معامله قرن در این طرح مسأله آوارگان احتمالا با «وطن جایگزین» در خارج از فلسطین اشغالی جایگزین و «حق بازگشت» آوارگان فلسطینی به کشورشان برای همیشه لغو می‌شود.
این در حالی است که مسأله حق بازگشت به سرزمین مادری برای همه فلسطینیها مسأله‌ای حیاتی به شمار می‌رود که چشم پوشی بر آن به مثابه چشم پوشی از ماهیت فلسطینی است.
به همین دلیل نادیده گرفته شدن «حق بازگشت» و طرح «وطن جایگزین» را می‌توان یکی از مهمترین موانع تحقق طرح معامله قرن دانست؛ و حتی طیف متمایل به سازش نیز امکان چشم پوشی از سرزمین مادری خود را ندارد، چون در این صورت عملا از ماهیت خود دست کشیده است.
برپایی راهپیمایی‌های حق بازگشت از سوی فلسطینیها در ماه‌های گذشته، نشان می‌دهد مسأله حق بازگشت در بین فلسطینیها مورد وفاق کلی است.
حل عادلانه مسائل آوارگان، موضوعی است که حتی در قطعنامه‌های متعدد سازمان ملل نیز بر آن تأکید شده است.
محور مقاومت: ایران و حزب‌الله لبنان در کنار مقاومت نوار غزه، با درک شرایط کنونی قطعاً اقداماتی برای ناکامی معامله قرن انجام خواهند داد. حضور نیرو‌های مقاومت و ضد صهیونیستی در نزدیکی مرز‌های منطقه اشغالی جولان و عدم اطمینان تل‌آویو از مرز لبنان بابت حضور حزب‌الله، موجب شده است، رژیم صهیونیستی برای ماجراجویی در نوار غزه به منظور تحقق معامله قرن بسیار دچار تردید باشد.
عدم همراهی افکار عمومی جهان عرب و اسلام: اقدامات برخی کشور‌های عربی و اسلامی، چون سوریه، عراق، تونس و … علیه معامله قرن می‌تواند فضای سنگینی را علیه کشور‌های سازش‌گر و دخیل در این مسأله مانند سعودی، اردن و مصر در جهان عرب ایجاد نماید و هدف آنان برای عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی را با مشکل روبه رو سازد. عدم همراهی افکار عمومی و فضای اجتماعی جهان عرب و اسلام می‌تواند به یک مانع اصلی در تحقق معامله قرن تبدیل شود.
مشکلات داخلی نتانیاهو: یکی دیگر از موانع تحقق معامله قرن، مشکلات داخلی نتانیاهو است. نتانیاهو اکنون به اتهامات فراوان قضایی و مالی متهم است. این پرونده‌ها فشار‌های سیاسی و حقوقی را بر نتانیاهو بسیار افزایش داده است. برکناری نتانیاهو و عدم همراهی افکار عمومی ساکنان سرزمین‌های اشغالی با این طرح نتانیاهو می‌تواند آرزوی صهیونیست‌ها را با چالش روبه رو کند. ممکن است گفته شود طرح معامله قرن از سوی ترامپ و اصرار آمریکا در حال اجرایی شدن است، اما همان‌گونه که در بالاتر گفته شد، بخشی از جامعه صهیونیستی به این طرح ترامپ خوش‌بین نیستند، لذا کاهش محبوبیت نتانیاهو یا برکناری وی می‌تواند منجر به تغییر نخست وزیر شود. این تغییر در صورتی که منجر به حضور طیف چپ‌گرا در صدر قدرت شود، قطعاً منجر به کاهش جدیت و تمایل اجرای طرح قرن منجر خواهد شد.
عدم همراهی اروپا و روسیه: طرح آمریکایی‌ها بدون هماهنگی و همراهی کشور‌های اروپایی و روس‌ها تدوین و اجرایی شده است. مقدمه این طرح یعنی انتقال سفارت آمریکا به قدس اشغالی نشان داد اروپا و روسیه از این مسأله بسیار نگرانند و به شدت با آن مخالفت می‌کنند. معامله قرن بدون مشورت قبلی با جامعه جهانی تهیه شده و مغایرت این طرح با راه حل اروپایی‌ها و قطعنامه‌های شورای امنیت، یک مانع نه چندان قوی برای تحقق آن است.
به بهانه تلاش‌های جدید واشنگتن برای پیشبرد طرح معامله قرن، فرایند صلح خاورمیانه، روند این مذاکرات را طی سال‌های اخیر را مرور می‌کنیم؛
-طرح صلح راجرز و طرح ابتکاری سادات ۱۹۷۰-۱۹۷۲
-کنفرانس مادرید ۱۹۹۱
-پیمان اسلو ۱۹۹۳
- توافق‌نامه‌های ۱۹۹۶ تا ۱۹۹۹ شامل توافقنامه هبرونو یادداشت تفاهم رودخانه وای
- یادداشت شرم الشیخ اول
- مذاکرات کمپ دیوید
- پیشنهاد کلینتون و مذاکرات طابا
- اجلاس بیروت و طرح صلح عربی
-نقشه راه برای صلح
-پیمان غیر رسمی ژنو
- اجلاس شرم الشیخ دوم
- مذاکرات سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹
-کنفرانس آناپولیس
-مذاکرات مستقیم ۲۰۱۰
-مذاکرات ۲۰۱۳
بیشتر این طرح‌ها و مذاکرات به دلیل نادیده گرفتن حقوق فلسطینیها با شکست مواجه شده اند؛ بنابراین، به نظر می‌رسد، معامله قرن نیز محکوم به شکست است، چون حقوق فلسطینیها را به رسمیت نمی‌شناسد.
اگر خودشان با کشور جدید و شرایط معامله موافقند ما چرا خودمون رو درگیر کنیم؟ 
به شما نمیدونم ولی به اسلام و مسلمانها ربط داره