چرا آمریکا از شروط و مواضع خود در برابر ایران عقب نشینی کرد؟

زمانی که دونالد ترامپ در آمریکا روی کار آمد و مقاماتی نظیر جان بولتون و مایک پمپئو که به دیدگاه های ضد ایرانی مشهور هستند، اطراف وی قرار گرفتند، شاهد فشار حداکثری بر ایران بوده ایم و آن ها همواره پیش شرط هایی برای مذاکره با ایران را مطرح کرده اند.

به گزارش تابناک، با این حال،پس از پشت سرگذاشتن تنشی خطرناک میان تهران و واشنگتن در چند ماه اخیر، در چند هفته گذشته شاهد نرم شدن موضع مقامات آمریکایی در برابر ایران بوده ایم. به نحوی که ترامپ چندی پیش اعلام کرد که تنها از ایران می خواهد سلاح هسته ای نداشته باشد و پمپئو هم روز یکشنبه با عقب نشینی از شروط 12 گانه خود، اعلام کرد که برای مذاکره بدون پیش شرط با ایران آمادگی دارد.

«مایک پامپئو» وزیر امور خارجه آمریکا در نشست خبری مشترک با «ایگنازیو کاسیس» وزیر امور خارجه سوئیس در «برن» تأکید کرد که واشنگتن برای مذاکره بدون پیش‌شرط با ایران آمادگی دارد.

پامپئو در آغاز این کنفرانس خبری در توجیه تحریم‌های آمریکا علیه ایران مدعی شد که مشکلات ایران نه به واسطه تحریم‌های آمریکا بلکه به واسطه رژیم 40 ساله جمهوری اسلامی بوده است.

وزیر خارجه آمریکا در حالی از آمادگی واشنگتن برای مذاکره بدون پیش‌شرط با ایران صحبت کرد، که در ادامه همچنان بر تلاش‌های آمریکا در خصوص آنچه که تغییر رفتار ایران خواند، تأکید کرد.

پامپئو تصریح کرد که واشنگتن همچنان به تلاش‌های خود برای تغییر اساسی فعالیت‌های بدخواهانه ایران و سپاه پاسداران ادامه خواهد داد.

سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به اظهارات امروز مایک پامپئو وزیر امور خارجه آمریکا مبنی بر آمادگی بدون پیش شرط ایالات متحده برای مذاکره با ایران گفت: برای جمهوری اسلامی ایران بازی با کلمات و بیان اهداف پنهانی در قالب کلمات جدید ملاک عمل نیست؛ بلکه تغییر رویکرد کلی و رفتار عملی ایالات متحده آمریکا در قبال ملت ایران ملاک است که تاکید آقای پامپئو مبنی بر تداوم کارزار فشار حداکثری بر ایران نشان دهنده تداوم رویکرد نادرست قبلی است که لازم است اصلاح شود.

آنچه واضح است اینکه آمریکا از مواضع خود در برابر ایران یک عقب نشینی آشکار داشته است. حال این پرسش مطرح می شود که چرا آمریکایی ها از مواضع خود در برابر ایران عقب نشینی کرده اند؟

در همین رابطه رضا نصری کارشناس سیاست خارجی و حقوق بین الملل نوشته است: تعدیل موضع آمریکا چهار عامل دارد:

-موفقیت‌های منطقه‌ای ایران

-مهار نسبی تاثیر تحریم‌ها (نسبت به آنچه آمریکا انتظار داشت)

-انزوای تدریجی «تیم B» (که ⁧ ظریف ⁩ در ایجاد آن نقش برجسته‌ای داشت)؛

-و برتری سیاسی، حقوقی و اخلاقی ⁧ ایران ⁩ در صحنه بین‌المللی.

‏از نظر نصری، حفظ و تداوم هر چهار عامل فوق برای کاهش فشارهای آمریکا ضروری است.

بدون تردید بی نتیجه ماندن تلاش های آمریکا برای عقب راندن از مواضع منطقه ایش یکی از عواملی است که منجر به تعدیل مواضع آمریکا در برابر ایران شده است.

از طرفی، سیاست گذاران آمریکایی به صورت جدی به دنبال گسترش تحریم ها و در ادامه ایجاد شورش در ایران بود. مسئله ای که در راستای اثرگذاری بر ایران از درون بود اما با موفقیت همراه نشد.

از طرف دیگر، عدم همراهی اروپا، روسیه، چین و جامعه جهانی با سیاست های آمریکا علیه ایران را نیز بایستی یکی از فاکتورهای اصلی عقب نشینی آمریکا از مواضع خود در برابر ایران شد. کما اینکه، نزدیک ترین متحدان آمریکا هم حاضر به همراهی با آمریکا علیه ایران نشدند.

پامپئو اردیبهشت سال گذشته دوازده شرط برای ایران مطرح کرد که اگر توافق جدیدی صورت بگیرد ایران باید این موارد را رعایت کند:

اول ایران باید گزارش کاملی از ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای خود به آژانس انرژی بین المللی اتمی ارائه کند و چنین اقداماتی را به طور دائم و کامل کنار بگذارد.

دوم ایران باید غنی سازی اورانیوم را به طور کامل کنار بگذارد و به دنبال بازفرواری پلوتونیوم نرود که شامل بستن راکت آب سنگین می‌شود.

سوم ایران باید به آژانس انرژی اتمی دسترسی کامل برای بازرسی از تمامی سایت‌های کشور را بدهد.

چهارم ایران باید برنامه‌های موشک‌های بالستیک خود را متوقف کند و توسعه و آزمایش موشک‌های با قبالیت حمل کلاهک هسته‌ای را نیز متوقف کند.

پنجم ایران باید تمام شهروندان آمریکایی و متحدانش که در ایران یا زندانی هستند یا مفقود الاثر هستند را آزاد کند.

ششم ایران باید حمایت از گروه‌های حزب الله، جهاد اسلامی و حماس را متوقف کند.

هفتم ایران باید حاکمیت عراق را به رسمیت بشناسد و اجازه خلع سلاح، شبه نظامیان شیعه را بدهد.

هشتم ایران باید حمایت از حوثی‌های شیعه در یمن را متوقف کند و به سمت یک مصالحه سیاسی در یمن برود.

نهم ایران باید تمام نیرو‌های نظامی خود از سوریه را خارج کند.

دهم ایران باید دست از حمایت از طالبان و گروه‌های تروریستی در افغانستان بردارد.

یازدهم ایران باید به حمایت سپاه قدس از گروه‌های تروریستی و شرکای شبه نظامی خود پایان بدهد.

دوازدهم ایران باید رفتار‌های تهدید کننده علیه همسایگان خود را کاهش بدهد، چرا که بسیاری از آن‌ها متحدان آمریکا هستند. این مساله شامل تهدیدات ایران برای نابودی اسرائیل و شلیک موشک به خاک عربستان و امارات متحده عربی نیز می‌شود.