هر چند که مرکز آمار ایران نرخ تورم اردیبهشت ماه سال جاری را ۳۴.۲ درصد و نرخ تورم نقطه به نقطه را ۵۲.۱ درصد اعلام کرده است، اما مردم عموماً نرخ تورم را بیشتر با افزایش قیمت اقلام خوراکی مورد سنجش قرار میدهند. بررسیها نشان میدهند که در یک سال گذشته، قیمت ده قلم کالای خوراکی بیش از ۱۰۰ درصد رشد کرده است. به عنوان نمونه تنها در یک سال گذشته قیمت هر کیلوگرم پیاز ۳۰۶ درصد رشد داشته است.
به گزارش
تابناک اقتصادی، کلید شروع رشد قیمت کالاها تقریباً از اواخر تابستان سال ۱۳۹۶ زده شد و در اواسط بهار ۱۳۹۷ و با خروج آمریکا از برجام این افزایش قیمتها به اوج خود رسید. این افزایش قیمتها در حالی رخ داد که حقوق و درآمدهای مردم هم پای آن رشد نمیکرد و در نتیجه قدرت خرید مردم رفته رفته کاهش پیدا کرد. گذشته از آن که مرکز آمار ایران نرخ تورم ۱۲ ماهه منتهی به اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ حدود ۳۴.۲ درصد اعلام کرده است و همچنین نرخ تورم نقطه به نقطه اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ به ۵۲.۱ درصد رسیده است، مردم بیشتر نرخ تورم را با افزایش قیمت خوراکیها مورد سنجش قرار میدهند؛ بنابراین بررسی افزایش قیمت خوراکیها تا حدودی میتواند بیانگر تصورات مردم از نرخ تورم باشد.
به تازگی مرکز آمار ایران، گزارش متوسط قیمت اقلام خوراکی در اردیبهشت ماه سال جاری را منتشر کرده است. بر اساس نتایج به دست آمده، بیشترین افزایش قیمت کالاها در اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ نسبت به ماه گذشته، مربوط به اقلام قند با ۲۵.۶ درصد افزایش، شکر با ۲۵ درصد افزایش و برنج ایرانی درجه یک با ۱۸.۵ درصد افزایش بوده است. در این ماه اقلام پیاز با ۳۳.۴ درصد کاهش، خیار با ۱۸.۱ درصد کاهش و مرغ ماشینی با ۱۷.۸ درصد کاهش نسبت به ماه قبل، بیشترین کاهش قیمت را داشته اند.
فارغ از افزایش قیمتهای ماهانه کالاها، اگر بازه مورد بررسی را سالانه در نظر بگیریم مشاهده خواهد شد که قیمت برخی کالاهای خوراکی در یک سال گذشته بیش از ۱۰۰ درصد افزایش یافته است. نمودار زیر نشان میدهد که قیمت کدام کالاهای خوراکی بیش از ۱۰۰ درصد بوده است. همان گونه که ملاحظه میشود قیمت پیاز با رشد ۳۰۶ درصدی در یک سال گذشته رکوردار افزایش قیمت در بین کالاهای خوراکی است و پس از آن قیمت رب گوجه فرنگی با ۲۴۶.۶ درصد و قیمت سیب زمینی با ۲۴۱.۳ درصد افزایش در رتبههای بعدی بدین لحاظ قرار دارند.
آمارها نشان میدهند که قیمت برخی کالاها نیز در یک سال گذشته بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد رشد داشته اند. در نمودار زیر این کالاها را مشاهده میکنید. قیمت موز با افزایشی ۹۸.۸ درصدی در یک سال گذشته صدرنشین این نمودار است. اگر قیمت موز اندکی دیگر افزایش پیدا کند این کالای خوراکی نیز به باشگاه کالاهای خوراکی با نرخ تورم بیش از صددرصد خواهد پیوست. بعد از قیمت موز، قیمت پرتقال محصول داخل قرار دارد که در یک سال گذشته ۸۶ درصد رشد داشته است و در رتبه سوم بدین لحاظ شیر پاستوریزه است که قیمت آن در یک سال گذشته افزایش ۶۷.۸ درصدی یافته است.
در نمودار سوم هم کالاهای خوراکی را ملاحظه میکنید که قیمت آنها در یک سال گذشته کمتر از ۵۰ درصد رشد داشته است. شاید نکته حائز اهمیت در این نمودار رشد قیمت تخم مرغ است که در یک سال گذشته زیر ۱۰ درصد بوده است. احتمالاً بخاطر کاهش تقاضای فصلی، قیمت تخم مرغ کاهش یافته است. البته در اوایل اردیبهشت ماه سال جاری و پس از سه ماه ممنوعیت صادرات این قلم خوراکی، صادرات آن آزاد شد، اما همان گونه که ملاحظه میشود این موضوع نیز نتوانست روند کاهشی قیمت تخم مرغ را متوقف کند.
افزایش قیمت کالاهای خوراکی میتواند سفره مردم را کوچک و کوچکتر کند و تعداد بیشتری از جمعیت را به زیر خط فقر مطلق پرتاب کند.