شاید دونالد ترامپ تصور میکرد پس از خروج از برجام و احیای تحریمها علیه ایران، میتواند به راحتی ایران را به پذیرش شروط دوازده گانه آمریکا، کشاندن ایران پای میز مذاکره و خروج تهران از برجام وادار کند..
به گزارش «تابناک»؛ با این حال، جمهوری اسلامی ایران با در پیش گرفتن صبر راهبردی از خروج ناگهانی از برجام خودداری کرد و به جای آن کاهش تعهدات در برجام را در پیش گرفت.
در واقع، خروج ایران از برجام سناریوی مطلوب آمریکا قلمداد می شود که تاکنون با هدف اجماع علیه ایران دنبال شده است.
در همین رابطه، یک رسانه آمریکایی عنوان کرده که مقامات شورای امنیت ملی آمریکا در حال اعمال فشار بر دونالد ترامپ رئیس جمهورند تا کاری کنند ایران تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا از توافق هستهای ۲۰۱۵ خارج شود.
پایگاه اینترنتی مک کلاچی در گزارشی اختصاصی نوشت: این مقامات به ترامپ هشدار میدهند که سرپیچیهای ایران و توسعه فعالیتهای هستهای آن میتواند مشکلات سیاسی برای ستاد انتخاباتی او ایجاد کند.
در همین راستا، جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا و مشاورانش در حال بررسی اعمال تحریمهای تهاجمیتر هستند که محور توافق هستهای را هدف قرار دهد و بالقوه موجب فروپاشی کامل این توافق شود.
یک مقام دولت ترامپ به شرط افشا نشدن نامش به «نیوز آبزرور» گفته است: چشم انداز کاهش تعهدات برجامی ایران ( افزایش ذخائر اورانیوم و غنی سازی با غنای بالاتر) در حالی که برجام همچنان زنده است و ایران از مزایای آن استفاده میکند و همزمان درخواستهای ترامپ را برای مذاکره رد میکند، تصویر ترامپ را در انتخابات آتی مخدوش خواهد کرد و فرصتی در اختیار رقبای او قرار خواهد داد تا به شدت به سیاست (بینتیجه) ترامپ در قبال ایران را حمله کنند.
او میافزاید: آیا میتوان تصور کرد که ایران طی ماههای آتی و در جریان کارزار انتخابات 2020 آمریکا ماه به ماه از تعهدات برجامی خود بکاهد و توافق هستهای هم همچنان معتبر بماند؟
بر اساس این گزارش، تأثیر مخرب وضعیت کنونی بر ترامپ از هماکنون قابل مشاهده است و نامزدهای پرشمار حزب دموکرات همزمان با آغاز رقابت های انتخاباتی داخلی خود، طی روزهای اخیر به سیاست ترامپ در قبال ایران و خروج یکجانبه او از توافق هستهای حمله کرده و میگویند: ترامپ آمریکا را با این کار به لبه یک جنگ کشانده در حالی که وعده داده بود به توافق بهتری با ایران دست خواهد یافت، اما اکنون که از توافق بهتر خبری نیست، منطقه نیز در آستانه جنگ قرار گرفته و بدتر از همه با وجود خروج یکجانبه آمریکا از برجام، این توافق بینالمللی همچنان زنده است و دیگر شرکای امضا کننده این توافق، در تلاشند با وجود خروج آمریکا، آن را زنده نگه دارند.
در نخستین مناظره نامزدهای دموکرات در هفته گذشته در شهر میامی فلوریدا، 9 نامزد از 10 نامزد این حزب در رأیگیری درباره برجام، به بازگشت دوباره خود به این توافق رأی مثبت دادند.
در همین رابطه، باربارا اسلاوین، تحلیلگر شورای آتلانتیک نیز فرضیه صبر کردن ایران تا پایان انتخابات ۲۰۲۰ را مطرح کرد. خانم اسلاوین تاکنون 9 بار به ایران سفر کرده است. او هشدار داد که سیاست آشفته آمریکا باعث سردرگمی جامعه جهانی شده است، زیرا هیچ کس نمیداند که هدف نهایی دولت ترامپ از کمپین فشار علیه تهران چیست. او اشاره کرد که مقامات آمریکایی تقاضاهای مختلفی را مطرح کرده اند.
پال پیلار نیز با بیشتر صحبتهای اسلاوین موافقت و البته او اشاره کرد که ظاهرا افراد نزدیک به آقای ترامپ، اهداف متفاوتی نسبت به رئیس جمهور دارند. پیلار همچنین تصریح کرد که جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ برای مدتی طولانی به دنبال تغییر حکومت ایران بوده است.
کنت پولاک نیز در ادامه گفت: احتمال برقراری ارتباط بین دو کشور بسیار پایین خواهد بود. به گفته او ظاهرا دولت ایران منتظر انتخاب یک رئیس جمهور جدید در واشنگتن است.
پیلار از وعده دموکراتها برای بازگرداندن آمریکا به برجام استقبال کرد. اما او معتقد است که این به تنهایی کافی نیست. نمایندههای دموکرات در انتخابات ۲۰۲۰ باید صریح اعلام کنند که دیپلماسی تنها راه عبور از بحران کنونی است. بازگشت آمریکا به برجام میتواند نقطه شروع مناسبی برای این فرایند باشد.
شکست آمریکا در همراهی متحدان علیه ایران
نشریه «نیوزویک» در گزارشی از فعال شدن اینستکس به عنوان شکست امریکا در همراه کردن اروپاییها با خود درباره تحریم ایران یاد کرده است.
این نشریه می نویسد: اتحادیه اروپا رسما سازوکار مالی را برای تجارت محدود با ایران راهاندازی کرده تا همزمان از نقض تحریمهای امریکا نیز اجتناب ورزد. این تصمیم پس از آن گرفته شده که ایران تهدید کرد به زودی میزان غنیسازی اورانیوم خود را به سطحی فراتر از سطح قید شده در برجام افزایش خواهد داد. عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران اما به رغم آنکه این تصمیم اروپاییها را گامی مثبت و رو به جلو خوانده، آن را کافی ندانسته و معتقد است که انتظارات ایران را برآورده نمیسازد.
این نشریه مینویسد: تمرکز اولیه اینستکس بر تأمین اقلام ضروری در ایران از جمله دارو، دستگاههای پزشکی و کالاهای کشاورزی و مواد غذایی است. از زمان اعلام این طرح، اما وضعیت تنش میان ایران و امریکا بدتر و تحریمها علیه ایران تشدید شده و تنش میان دو کشور در خلیج فارس افزایش یافته است، به خصوص پس از حمله به تانکرها که امریکا طرف ایرانی را درباره آن مقصر میداند و نیز پس از سقوط پهپاد امریکایی توسط ایران.
اینستکس ایران را راضی نخواهد کرد
شبکه خبری «سی ان بی سی» اما در گزارشی با رویکردی متفاوت مینویسد: احتمالا اینستکس ایران را راضی نخواهد کرد.
این شبکه خبری امریکایی مینویسد: اینستکس آخرین تلاش طرفین باقی مانده در برجام برای حفظ توافق هستهای است که طبق آن غنیسازی اورانیوم ایران محدود میشود. با این حال، تلاشها برای راضی کردن ایران بسیار اندک هستند. اینستکس تنها دریافت کالاهای بشردوستانه را شامل میشود در حالی که ایران خواهان تجارت و صادرات نفت است که در این سازوکار مالی در نظر گرفته نشده است.
این شبکه خبری مینویسد: اروپاییها میدانند فروپاشی برجام به معنای آغاز جنگی فاجعهبار است. اکنون صادرات نفت ایران به دلیل تحریمهای امریکا به روزی کمتر از 500 هزار بشکه کاهش یافته است، حال آنکه این میزان پیش از تحریمهای امریکا 2 میلیون بشکه در روز بود. تمام موضوع بر سر نفت است؛ اما اروپاییها نمیتوانند به راحتی مسیر صادرات نفت ایران را تسهیل کنند. در نتیجه، ایران همچنان ناراضی از شرایط کنونی خواهد بود.