چه نام‌هایی را در شناسنامه می‌توان تغییر داد؟

تمامی شهروندان ایرانی این امکان را دارند که با مراجعه به مراکز سازمان ثبت احوال اقدام به تغییر نام و نام‌خانوادگی خود کنند.

به گزارش «تابناک» به نقل از میزان، متوسط زمان ارائه خدمت در زمینه تغییر نام و نام‌خانوادگی یک هفته است که فرد با ۲ مرتبه مراجعه حضوری در وقت اداری می‌تواند درخواست خود را به طور کامل انجام دهد.

برابر ماده ۲۰ قانون ثبت احوال کشور قوانینی درخصوص تغییر نام و نام‌خانوادگی وجود دارد که فرد با داشتن و درنظر گرفتن قانون و شرایط مشخص شده می‌تواند درخواست تغییر نام و نام فامیل را بدهد.

قوانین تغییر نام و نام‌خانوادگی:

انتخاب نام با اعلام کننده است، برای نام گذاری یک نام ساده یا مرکب (حسین، محمد مهدی، و مانند آن) که عرفاً یک نام محسوب می‌شود انتخاب خواهد شد.

انتخاب نامهائی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌گردد و همچنین عناوین و القاب و نام‌های زننده و مستهجن یا نامتناسب با جنس ممنوع است.

تشخیص نام‌های ممنوع با شورایعالی ثبت احوال می‌باشد و این شورا نمونه‌های آن را تعیین و به سازمان اعلام می‌کند.

انتخاب نام در مورد اقلیت‌های دینی شناخته شده در قانون اساسی تابع زبان و فرهنگ دینی آنان است.

ذکر سیادت در اسناد سجلی ساداتی که سیادت آنان در اسناد سجلی پدر و یا جد پدری مندرج باشد و یا سیادت آنان با دلائل شرعی ثابت گردد الزامی است، مگر کسانیکه خود را سید ندانند و یا عدم سیادت آنان شرعاً احراز شود.

نام‌های قابل تغییر بشرح ذیل می‌باشد:

بموجب ماده ۲۰ قانون ثبت احوال و تبصره‌های آن انتخاب نام‌های زیر ممنوع و دارندگان آن‌ها می‌توانند با رعایت مقررات مربوطه نسبت به تغییر آن اقدام نمایند.

۱ - نام‌هایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌گردد. مانند: " عبدالات، عبدالعزی "

(لات و عزی نام دو بت در مکه معظمه دوران قبل از اسلام است)

۲ - اسامی مرکبی که عرفا" یک نام محسوب نمی‌شوند (اسامی مرکب ناموزون)

مانند: " سعید بهزاد، شهره فاطمه، حسین معروف به کامبیز و. "

۳ - عناوین - اعم از عناوین لشکری و یا کشوری و یا ترکیبی از اسم و عنوان. مانند: " سروان، سرتیپ، دکتر، شهردار و یا سروان محمد و و شهردار علی "

۴ - القاب - اعم از ساده و مرکب. مانند: " ملک الدوله، خان، یا شوکت الملک، حاجیه سلطان و سلطانعلی "

۵ - اسامی زننده و مستهجن - زننده و مستهجن آندسته از نامهائی است که بر حسب زمان، مکان یا مورد بدلایل و جهات زیر برای دارنده آن زننده و مستهجن باشد و مراتب به تأیید شورایعالی برسد.

۵ - ۱ - نامهائیکه معرف صفات مذموم و مغایر با ارزش‌های والای انسانی است.

مانند: گرگ، قوچی و... "

۵ - ۲ - نامهائیکه با عرف و فرهنگ غالب و مقدسات مذهبی مردم مغایر باشد.

مانند " لات، خونریز، چنگیز و ... "

۵ - ۳ - نامهائیکه موجبات اشاعه و ترویج فرهنگ بیگانه گردد.

مانند: " وانوشکا، ژاکاردو، شاهدوست و... "

۵ - ۴ – نام‌هایی که موجب تحقیر اشخاص بوده و یا معنای لغوی آن در جامعه قابل پذیرش نباشد.

مانند: " صد تومانی، گت آقا، کنیز، گدا و ... "

۶ - اسامی نامتناسب با جنس.

مانند: ماشاءاله برای اناث و یا انتخاب نام اشرف و یا اکرم برای افراد ذکور

۷ - حذف کلمات زائد و غیر ضروری در نام اشخاص.

مانند: " قلی، غلام، گرگ، ذولف و قوچ "

۸ - تصحیح اشتباهات املائی در نام اشخاص که بدلیل عدم آشنائی مامور با لهجه‌ها و الفاظ و معانی محلی و یا ناشی از تلفظ اظهار کننده پیش آمده.

مانند: " زهراب به سهراب و یا منیجه به منیژه و یا ... "

۹ - هم نام بودن فرزند با پدر و یا مادر در یک خانواده.

۱۰ - هم نام بودن برادران و یا خواهران در یک خانواده.

۱۱ - تغییر نام‌ها از صورت عربی به شکل فارسی از قبیل رحمن به رحمان، اسمعیل به اسماعیل، اسحق به اسحاق و ...

۱۲ - تغییر نام کسانیکه با تأیید مراجع ذیصلاح به دین مبین اسلام مشرف می‌شوند.

۱۳ - تغییر نام کسانیکه نام آن‌ها اسامی ایام هفته باشد

۱۴ - تغییر نام کسانیکه تغییر جنسیت داده و دادگاه صالحه حکم به تغییر نوع جنس در اسناد سجلی و شناسنامه آنان صادر نموده است.

پیشوند " عبد " خاص اسامی و صفات ذات پروردگار است و در سایر موارد متقاضی می‌تواند تقاضای حذف آنرا بنماید.

اشخاص زیر می‌توانند با مراجعه به ادارات ثبت احوال نسبت به درخواست تغییر نام اقدام نمایند:

۱ - اشخاص ۱۸ سال به بالا.

۲ - افراد کمتر از ۱۸ سال که دارای حکم رشد باشند.

۳- پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود جهت فرزندان کمتر از ۱۸ سال.

۴- سرپرست قانونی (قیم، امین، وصی) برای افراد صغیر و محجور با ارائه مدارک مستند که سمت او احراز شده باشد.

مدارک مورد نیاز:

۱ - ارائه اصل شناسنامه و دو برگ تصویر آن.

۲ - تکمیل فرم درخواست تغییر نام. (فرم شماره ۵)

۳ - پرداخت هزینه متعلقه طبق تعرفه جاری.

نحوه مراجعه:

۱ - برای تغییر نام کلیه ادارات ثبت احوال سراسر کشور آمادگی دریافت مدارک یاد شده را در ساعات و ایام اداری دارند.

ضمنا تنظیم و تسلیم درخواست تغییر نام در غیر از محل صدور شناسنامه بلامانع است که در این گونه موارد پس از پذیرش درخواست و ارسال آن به اداره ذیربط (محل صدور شناسنامه) و طرح در هیات حل اختلاف (فرم شماره ۶) اقدام لازم معمول و نتیجه جهت اطلاع متقاضی به اداره ارسال کننده اعلام خواهد شد.

۲ - نظر به اینکه درخواست تغییر نام می‌بایست در هیات حل اختلاف اداره ذیربط (محل صدور شناسنامه) مطرح و نسبت به آن با رعایت قوانین و مقررات مربوطه اتخاذ تصمیم گردد. فلذا موافقت با تغییر نام مورد درخواست موکول به رای صادره از سوی هیات حل اختلاف خواهد بود.

۳ - پس از وصول رای هیات حل اختلاف بشرح ذیل اقدام خواهد شد.

الف: در صورتی که رای صادره بر له (موافق) خواسته درخواست کننده صادر شده باشد پس از رؤیت متقاضی و تقاضای اجراء نسبت به تعویض شناسنامه با نام جدید اقدام خواهد شد.

ب: چنانچه رای صادره بر علیه (مخالف) خواسته درخواست کننده صادر شده باشد متقاضی پس از رؤیت آن در صورت تمایل می‌تواند باستناد ماده ۴ قانون ثبت احوال ظرف مهلت مقرر (۱۰ روز از تاریخ ابلاغ) نسبت به تصمیم متخذه به دادگاه محل اقامت خود مراجعه و اعتراض نماید.