بازار آزاد ارز، سامانه نیما و بازار متشکل ارزی، سه‌گانه‌ای هستند که در روز‌های اخیر، با توجه به روند کاهشی بهای ارز، مورد توجه فعالان و کارشناسان اقتصادی قرار گرفته است؛ از یک سو روند افزایشی چند ماهه اخیر نرخ ارز نیمایی و از سویی دیگر روند کاهشی بهای ارز در بازار آزاد، موجب شده برای اولین بار در یک سال اخیر، نرخ نیما و نرخ آزاد به یکدیگر برسند.
محمد لاهوتی، عضو کمیته ارزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در گفت‌وگو با
خبرنگار تابناک اقتصادی با بیان اینکه رسیدن نرخ بازار آزاد به نرخ سامانه نیما از اهداف جدی بانک مرکزی و سیاست گذاری ارزی کشور بوده است، اظهار داشت: اینکه در بازار چندین نرخ داشته باشیم، مورد تأیید هیچ فعال اقتصادی نیست و بانک مرکزی هم به عنوان متولی و سیاست گذار پولی و ارزی کشور به دنبال این موضوع است.
لاهوتی در خصوص علل افزایش نرخ ارز در سامانه نیما به تابناک اقتصادی گفت: در شروع فعالیت سامانه نیما، عرضه کننده اصلی و عمده، شرکت‌های پتروشیمی بودند و این شرکت‌ها خوراک کالای مورد نیاز خود را با یک نرخ ترجیحی دریافت می‌کردند در نتیجه با دولت و بانک مرکزی توافق کرده بودند در یک نرخ توافقی ارز خود را عرضه کنند؛ بنابراین، این نرخ باعث شده بود که عملاً در بازار سه نرخ اتفاق بیفتد؛ یک نرخ ۴۲۰۰ تومانی، یک نرخ نیمایی و یک نرخ هم بازار آزاد.
اما سرانجام پس از گذشت چند ماه، بانک مرکزی متوجه شد، به هر حال این نرخ سوم تعیین کننده قیمت‌ها در بازار است و این نرخ ترجیحی که ارز ان عرضه می‌شود، عملاً در اختیار مصرف کننده قرار نمی‌گیرد و لذا با افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها به میانگین نرخ نیما، اجازه افزایش قیمت و فروش نرخ توافقی به پتروشیمی‌ها داده شد و از آن طرف هم با توجه به بهبود منابع ارزی کشور و فعالیت‌های بیشتر بانک مرکزی در عرصه ارزی کشور، باعث شد که نرخ بازار آزاد هم کاهش پیدا کند و در نتیجه نرخ نیما و آزاد، در یک نقطه به هم برسند که این خواست فعالان بخش خصوصی بود.
نکته مهم‌تر اینکه با تمهیداتی که بانک مرکزی پیش بینی کرده بود و اجازه فعالیت به صادرکنندگان برای برگشت ارز خود در قالب چهار روشی که اعلام کرد را داده بود، افزایش برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی، باعث کاهش تقاضا در بحث واردات و نیز رها شدن بخش عمده‌ای از منابع ارزی بانک مرکزی که بتواند به رسالت اصلی خود که مدیریت شناور بازار هست اقدام کند و در نهایت شاهد کاهش قیمت ارز در روز‌های اخیر هستیم، زیرا تقریباً هر که آشنایی با شرایط ارزی و اقتصادی کشور داشته باشد، می گوید نرخ‌های گذشته دلار که در محدوده ۱۳ تا ۱۴ هزار تومان حدود پنج ماه، باقی مانده بود، حباب دارد و به نظر می‌رسد، هم اکنون شاهد تخلیه آن حباب هستیم.
اینکه تا چه میزان این حباب تخلیه شود، بستگی به شرایط خاص و ویژه خود دارد، چون هم عوامل درونی و هم عوامل بیرونی می‌توانند در متغیر‌های ارزی و اقتصادی کشور تأثیر خود را داشته باشد؛ بنابراین، به عقیده من، اگر بانک مرکزی با شرایطی که امروز حرکت می‌کند، جلو برود و مدیریت شناور ارز را در اختیار خود داشته باشد ـ که دارد ـ قادر خواهد بود نرخ ارز را متعادل کند.
لاهوتی در خصوص این که گفته می‌شود نزدیک شدن نرخ ارز در سامانه نیما به نرخ ارز در بازار آزاد، پیش نیاز موفقیت عملکرد بازار متشکل ارزی خواهد بود یا خیر، اظهار داشت: در مورد بازار متشکل ارزی، فکر می‌کنم که این بازار قرار هست برای نیاز‌های خرد متقاضیان ایجاد شود؛ به این معنا که اسکناس و تقاضای خرد مثل سفر، مبالغی که برای دانشجویان نیاز هست یا کسانی که برای مداوا به خارج از کشور می‌روند و ... که قرار هست از آن محل تأمین شود و عملا تعیین کننده بازار اسکناس خواهد بود و تا حدودی کسانی که در کشور‌های دیگر قیمت ارز را تعیین می‌کردند خلع سلاح شوند و به نوعی این بازار تعیین کننده قیمت اسکناس بر اساس عرضه و تقاضا در داخل باشد؛ لذا فکر نمی‌کنم که منافاتی با بحث نیما داشته باشد چرا که ارز در نیما برای تجارت و واردات و صادرات هست و بازار متشکل ارزی هم می‌تواند با حضور صرافانی که قرار هست در این حوزه فعالیت بکنند، بازار اسکناس را متناسب و همراه با نیما مدیریت بکند تا ان‌شاءالله یک ساماندهی در این حوزه که اتفاق افتاده تداوم داشته و مستمر باشد.
لاهوتی در پایان گفت: تمام سیاست‌هایی که امروز اعمال می‌شود و نتایج مثبت آن دیده می‌شود، در صورتی موفقیت آمیز خواهد بود که این روش‌ها ادامه پیدا کند و منابع آن تأمین شود تا احیاناً با یک تکانه این شرایط دچار دگرگونی نشود و لذا ماندگاری این شرایط بسیار مهم و با اهمیت است.
بازار آزاد ارز، سامانه نیما و بازار متشکل ارزی، سه‌گانه‌ای هستند که در روز‌های اخیر، با توجه به روند کاهشی بهای ارز، مورد توجه فعالان و کارشناسان اقتصادی قرار گرفته است؛ از یک سو روند افزایشی چند ماهه اخیر نرخ ارز نیمایی و از سویی دیگر روند کاهشی بهای ارز در بازار آزاد، موجب شده برای اولین بار در یک سال اخیر، نرخ نیما و نرخ آزاد به یکدیگر برسند.
هیچ نشانه ای از رونق اقتصادی در سفره های مردم نیست
چه قدر تخفیف؟؟؟؟