یک راهنمای سه مرحله‌ای برای کاهش تنش‌ها با ایران

دنیل دیپتریس در نیوزویک نوشت: طی دو ماه اخیر سطح تنش در خاورمیانه به مقدار قابل توجهی افزایش یافته است. به نظر میرسد که هر روز باید شاهد یک رخداد نگران کننده در منطقه خلیج فارس باشیم. متاسفانه در شرایط کنونی به نظر نمی‌رسد که امیدی برای آرام شدن اوضاع وجود داشته باشد.

به گزارش تابناک به نقل از انتخاب؛ در ادامه این مطلب آمده است: در هشت هفته گذشته شش نفت کش تجاری در آب‌های خلیج فارس مورد حمله قرار گرفت و یک پهپاد جاسوسی آمریکا در نزدیکی تنگه هرمز سرنگون شد. ناو جنگی یو اس اس باکسر آمریکا نیز یک پهپاد ایرانی را هفته گذشته هدف قرار داد. (این ادعا البته از سوی تکذیب شد) نیرو‌های بریتانیایی اوایل این ماه یک نفت کش ایرانی را در نزدیکی تنگه جبل الطارق توقیف کردند. ایران نیز در واکنش یک نفت کش بریتانیایی را در تنگه هرمز توقیف کرد. اما خوشبختانه تاکنون این رخداد‌ها به یک جنگ گسترده در منطقه منجر نشده اند. ماه گذشته تهران و واشنگتن بعد از سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا در آستانه جنگ قرار گرفته بودند.

اگرچه افراد تندروی زیادی در تیم امنیت ملی ترامپ حضور دارند، رئیس جمهور تمایلی به درگیری نظامی ندارد. دلیل خوبی برای این موضوع وجود دارد. جنگ به نفع هیچ کدام نخواهد بود. آقای ترامپ در طول کمپین انتخاباتی خود قول داده بود که کشورش را وارد جنگ دیگری در خاورمیانه نخواهد کرد.

اما رویکرد کنونی آمریکا دو کشور را به سمت درگیری نظامی سوق خواهد داد. دولت ترامپ خود را در بن بستی گرفتار کرده است که ظاهرا راهی برای خروج از آن وجود ندارد. رئیس جمهور باید به سرعت استراتژی خود را تغییر دهد. در ادامه یک راهنمای سه مرحله‌ای را برای کاهش تنش بین دو کشور پیشنهاد می‌دهیم:

۱ انتصاب یک فرستاده سیاسی قدرتمند

هفته گذشته رسانه‌ها گزارش کردند که آقای رند پال، سناتور جمهوری خواه پیشنهاد دیدار با وزیر خارجه ایران را به رئیس جمهور ارائه داده است. آقای ترامپ بعدا گزارش‌های رسانه‌ها را تایید کرد. چنین دیدار‌هایی می‌تواند دوباره پنجره دیپلماسی را به روی دو کشور باز کند. اما رئیس جمهور باید به فرستاده‌های خود اختیارات کافی برای مذاکره با مقامات ایرانی را اعطا کند.

رهبران ایران در صورتی به میز مذاکره باز خواهند گشت که امیدی برای حل اختلافات دوجانبه در مورد مسائل مختلف وجود داشته باشد. در غیر این صورت، آن‌ها تنها وقت خود را هدر خواهند داد. بنا براین، رئیس جمهور باید به صورت صریح این موضوع را آشکار کند که فرستاده اش اختیار تصمیم گیری از جانب او را خواهد داشت.

۲ خواسته‌های خود را به طور شفاف مطرح کنید

مقامات آمریکایی تاکنون خواسته‌های زیادی را مطرح کرده اند. آقای ترامپ در مورد یک توافق هسته‌ای جامع‌تر صحبت می‌کند که به طور دائم مانع دست یابی تهران به تسلیحات هسته‌ای شود. اما مایک پمپئو، وزیر امور خارجه سال گذشته لیستی از ۱۲ خواسته خود شامل عقب نشینی سربازان ایرانی از سوریه و توقف برنامه موشکی این کشور را مطرح کرده بود. آقای جان بولتون، وزیر امور خارجه کشور نیز طوری صحبت می‌کند که گویا مذاکره با تهران فایده‌ای نخواهد داشت. پیام‌های ضد و نقیض دولت ترامپ باعث سردرگمی مقامات ایرانی شده است. این وضعیت نباید ادامه پیدا کند. ترامپ باید خواسته‌های خود را به طور شفاف از طریق نماینده‌های دولت مطرح کند.

۳ مذاکرات را شروع کنید

موفقیت مذاکرات بین تهران و واشنگتن وابسته به آن است که دو طرف تا چه اندازه مصلحت طلب و صبور باشند. اما دو کشور در صورتی می‌توانند در مورد جزئیات توافق بحث کنند که عزم کافی برای شروع گفتگو‌ها را داشته باشند.

در حال حاضر به نظر نمی‌رسد که شرایط لازم برای دست یابی به یک توافق هسته‌ای جدید محیا باشد. متاسفانه سطح اعتماد بین دو کشور بسیار پایین است. اما تهران یا واشنگتن می‌توانند با اندکی انعطاف پذیری و امتیاز دادن به یکدیگر فضای بهتری برای گفتگو فراهم کنند.

گزینه‌های زیادی پیش روی دو طرف وجود دارد. آمریکا می‌تواند بخشی از تحریم‌های اقتصادی ایران را در ازای بازگشتن این کشور به تعهدات خود در چارچوب توافق هسته‌ای لغو کند. دو کشور برای انتقال سریع پیام‌های خود می‌توانند کانال‌های ارتباطی بین مقامات ارشد سیاسی و نظامی برقرار کنند.

در هر صورت، ضرورت دارد که دو طرف از بروز جنگ در خلیج فارس جلوگیری کنند. کارزار فشار حداکثری آمریکا به شکست منجر شده است و ادامه دادن وضعیت کنونی به تشدید تنش‌ها منجر خواهد شد. ترامپ باید استراتژی جدیدی را آزمایش کند.