گروهی از منتفعین تحرکاتی را در ماههای اخیر آغاز کردهاند تا ساخت سالن سینما در پایتخت ایران و به ویژه در نیمه بالایی شهر تهران ممنوع یا بسیار محدود شود؛ رویکردی که اگرچه میتواند منجر به عدم توزیع درآمد میان سالنهای تازه و ظرفیتهای تازه نمایشی شود و در واقع سوددهی سالنهای کنونی را بالا نگه دارد اما در عین حال به نفع مردم و همچنین به نفع شهر به ویژه حوزه ترافیک نیست و نباید زیر بار آن رفت.
به گزارش «تابناک»؛ سالنسازی در تهران پس از ارائه تسهیلات توسط شهرداری پایتخت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مجموعههای تجاری که چنین ظرفیتی را در نظر میگیرند، رواج یافت و اکنون فضای ساخت مجتمعهای تجاری به سمت و سویی رفته که شماری از مالهای پایتخت از چنین ظرفیتی برخوردارند. با وجود آنکه تصور میشد ساخت چند سالن در نقاط خاص تهران نظیر مرکز، غرب و شمال شهر، باعث اشباع سالنسازی در این نواحی شد اما همچنان این موج ادامه دارد و قاعدتاً رقابت را شدت میبخشد.
البته ساخت پردیسهای سینمایی با فاصله نه چندان زیاد از هم در کاهش فروش دیگر پردیسها بیتاثیر نیست، چرا که به هر حال بخشی از مردم برای تماشای فیلم سینمایی مجبور بودند مسافت بیشتری را طی کنند و اکنون با در اختیار داشتن همان کیفیت یا حتی کیفیت بالاتر در نقطه نزدیکتر، قید سالن سینمایی که سابقاً مشتریاش بودند را میزنند و مشتری ثابت سالن نزدیکتر میشوند. از قضا اتفاقاتی نظیر این به کاهش ترافیک عمومی به خصوص در روزهای آخر هفته و تعطیلات کمک ویژهای میکند و رفع تمرکز امکانات باکیفیت در چند نقطه تهران و تکثیر آن در نقاط متعدد بار ترافیکی را به مرور کاهش میدهد.
در عین حال باید این نکته را نیز در نظر داشت که نفسِ ساخت پردیسهای سینمایی تازه، گروهی تماشاگر تازه را نیز دستکم در تهران که توان اقتصادی بخش قابل توجهی از مردم در سطح استفاده از سینما است، به سالنهای سینما میآورد. بسیاری از تماشاگران امکان یا حوصله یک سفر نیم ساعته تا یک ساعته به یک پردیس سینمایی باکیفیت را ندارد اما اگر فاصلهشان با یک پردیس سینمایی پنج دقیقه تا یک ربع باشد، ماجرا فرق میکند. بنابراین با ساخت پردیس سینمایی صرفاً مخاطبان میان سالنهای سینمایی توزیع نمیشوند.
با این حال برخی گروهها و سازمانهایی که ساخت سالنهای تازه را معادل متضرر شدن خود تلقی میکنند درصدد برآمدهاند تا مانع از ساخت سالنهای سینما به ویژه در فاصله قابل توجهی از محدود پردیسهای سینمایی متعلق به خود شوند تا طیف وسیعی از مردم اساساً گزینهای جز سالنهای سینمای آنها برای تماشای فیلم نداشته باشند. شنیدههای «تابناک» حکایت از آن دارد که این اشخاص و مجموعهها فراتر از اعمال نظر در این زمینه پیش رفتهاند و برخی از این نهادها را تحت فشار گذاشتهاند که با صدور دستورالعملی، این محدودیت را قانونی نماید.
در این میان، این گروه برخی رسانهها را با استدلال عدالتخواهی با خود همراه کردهاند که تهران به قدر کفایت سالن سینما دارد و باید سیاستگذاری شود تا به جای پایتخت در شهرستان سالنسازی شود! در این زمینه دو استدلال قابل طرح است؛ نخست اینکه چیزی در حدود یک ششم جمعیت ایران و بیش از نیمی از کل فروش سینمای ایران متعلق به تهران است و به اعتقاد فعالان بازار، ظرفیت بالقوه فروش پایتخت به مراتب بیش از رقم فعلی است، بنابراین نمیتوان این جمعیت عظیم را از برخورداری از زیرساخت فرهنگی محروم کرد. نکته دوم اینکه این سالنها عموماً توسط بخش خصوصی ساخته میشود و نمیتوان بخش خصوصی را واداشت در جایی سرمایهگذاری کند که سوددهی ندارد.
در مجموع به نظر میرسد فشار شدید برای توقف ساخت سالن سینما در پایتخت ایران یک رویکرد انحصاری به قصد تمرکز سود و به ضرر توسعه امکانات عمومی برای همه شهروندان پایتخت است و با توجه به آنکه بسیاری از نقاط تهران از جمله مناطق مرکزی، شمال، شرق، شمال غربی و شمال شرقی از ظرفیت اقتصادی لازم برای سالنسازی نیز برخوردارند، باید مسیر کنونی برای توسعه چنین زیرساختهایی آن هم توسط بخش خصوصی همچنان هموار و در دسترس باشد.