پس از ۹ سال از اجرای قانون هدفمندی یارانهها و پرداخت سه میلیون و ۴۶۸ هزار میلیارد تومان یارانه به افراد جامعه، مقرر شد از ابتدای مهرماه سه دهک بالایی یارانه نگیرند که بنا بر اظهار نظر کارشناس اقتصادی یارانه نقدی فقط باید به دهکهای پایین جامعه که قابل شناسایی است پرداخت شود.
به گزارش «تابناک» به نقل از ایرنا، هدفمندسازی یارانهها بحث داغ سال ۱۳۸۷ بود و رسانهها هر کدام براساس سیاستهای خود تحلیل و تفسیرهای مختلفی منتشر میکردند.
سرانجام ۱۵ دی ماه ۱۳۸۸ قانون هدفمندسازی یارانهها با ۱۶ ماده و تبصره در مجلس تصویب و آذرماه اجرا شد. قرار بر این بود که با اصلاح قیمت حاملهای انرژی که اهداف خاص خود را به همراه داشت منابع ناشی از آن در محلهای تعیین شده اختصاص پیدا کند. ۳۰ درصد برای حمایت از تولید، بهداشت و درمان و سایر بخش هایی که ممکن بود در نتیجه حذف یارانه دچار آسیب شوند، ۲۰ درصد برای کمک به دولت در تامین هزینهها و البته حرکت به سمت بودجههای عمرانی و ۵۰ درصد باقی مانده از آنچه حاصل میشود برای توزیع بین خانوارها که نقدی و غیر نقدی را در برمیگرفت.
اجرای قانون هدفمندی یارانهها در چند فاز برنامهریزی و ۱۳۹۴، سال پایانی اجرا تعیین شده بود. در این مدت فاز نخست از ۱۳۸۹ کلید خورد و در اردیبهشت ماه ۱۳۹۳ وارد فاز دوم شد. گر چه فاز سوم به طور رسمی اعلام نشد، اما با تغییر نرخ حاملها در خرداد ماه ۱۳۹۴ به نوعی وارد فاز سوم شد.
در این سالها به دلایل مختلف همچون نبود اطلاعات کافی درباره دهکهای بالای جامعه حذف یارانه نقدی محقق نشده بود و امسال سرانجام بعد از چند سال براساس بند ب تبصره ۱۴ قانون بودجه هیات دولت در مصوبهای، وزارتخانههای تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزارت کشور و سازمان هدفمندی یارانه مکلف به حذف یارانه نقدی سه دهک بالای جامعه شد.
هیات وزیران در جلسه شانزدهم تیرماه امسال به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه کشور (با همکاری وزارتخانههای امور اقتصادی و دارایی، نفت، نیرو و تعاون، کار و رفاه اجتماعی) و به استناد بند (ب) تبصره (۱۴) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۳۹۸ کل کشور، آییننامه اجرایی این تبصره را با هدف تعیین منابع و مصارف یارانه تصویب کرد.
براساس این آییننامه، دولت موظف است با استفاده از تمام بانکهای اطلاعاتی در اختیار، نسبت به شناسایی و حذف سه دهک بالای درآمدی از فهرست یارانه بگیران اقدام کند.
«علی ربیعی» سخنگوی دولت سیزدهم مردادماه در نشست خبری گفت که در شناسایی و حذف دهکهای شفاف عمل میکنیم.
«محمد شریعتمداری» وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز دوازدهم شهریورماه در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران گفت که شناسایی سه دهک بالای درآمدی سخت و با دقت و وسواس کامل این کار را انجام میدهیم.
وی اظهارداشت: شناسایی دهکهای پردرآمد با کمک استانداران سراسر کشور خواهد بود و حذف یارانه سه دهک را از پایان شهریورماه شروع میکنیم.
«مهدی پازوکی» کارشناس اقتصادی امروز (دوشنبه) اظهارداشت: پرداخت یارانه در سال ۱۳۸۹ هدفمند نبود، بلکه برنامه پول پاشی بود و به همه یارانه پرداخت شد.
وی افزود: با وجود آنکه درآمدهای نفتی و منابع درآمدی دولت در این سالها کاهش یافته است اما مخارج دولت نه تنها کم نشده بلکه از دوره اجرای قانون هدفمندی یارانهها یک بار به کارکنان خود حقوق میپردازد و علاوه بر آن ماهیانه سه هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان نیز به حساب سرپرست خانوار یارانه نقدی واریز میکند.
این کارشناس تاکید کرد: از جمعیت ۸۳ میلیون نفری کشور سهم هر دهک حدود هشت میلیون و ۳۰۰ هزار نفر است و مجموع سه دهک پایین جمعیتی ۲۵ میلیون نفر میشود.
وی با تاکید براینکه یارانه نقدی فقط و فقط باید به سه دهک پایین درآمدی پرداخت شود، گفت: در واقع به ۲۵ میلیون نفر باید یارانه نقدی پرداخت شود در حالیکه هم اکنون بیش از ۷۶ میلیون نفر معادل ۹۵ درصد از جمعیت کشور یارانه میگیرند.
پازوکی اظهارداشت: از میان ۲۵ میلیون نفر دهک پایین جامعه، ۱۰ تا ۱۲ میلیون نفر آنها تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی هستند که نه تنها باید یارانه نقدی ۴۵ هزار تومانی بگیرند بلکه باید یارانه آنها با توجه به رشد تورم افزایش یابد و برای این منظور باید یارانه افراد غیرنیازمند حذف شوند
وی بیان کرد: برای پرداخت یارانه به دیگر افراد، باید در کمیته امداد امام خمینی (ع) ثبت نام کنند و راستی آزمایی شوند تا آنها نیز یارانه بگیرند و براین اساس باید دهکهای بالا از لیست پرداخت یارانه نقدی حذف شوند.
این کارشناس در توضیح شناسایی دهکهای پایین جامعه، گفت: شناسایی دهکهای بالا سخت نیست چرا که بخشی از افراد حقوق بگیر دولت هستند و اطلاعات آنها موجود است، همچنین استادان دانشگاه، نیروهای کشوری و لشکری، تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی، حقوق بگیران سازمان تامین اجتماعی و بازنشستگان نیز مشخص هستند بنابراین مشکلی در شناسایی نیست و قابل شناسایی است.
وی تاکید کرد: در حالی که دولت به دنبال حذف یارانه سه دهک بالایی جامعه است معتقدم که یارانه تنها باید به سه دهک پایین جامعه پرداخت شود.
براساس این گزارش تاکنون یارانه نقدی در ۱۰۲ مرحله به حساب سرپرستان خانوار واریز شده است که معادل سه میلیون و ۴۶۸ هزار میلیارد تومان است.