مگر میشود جایی در جهان استخراج نفت در جریان باشد و خبری از آلودگی نباشد؟ این پرسشب است که ظاهرا پاسخ مسئولان نفتی کشورمان به آن بر خلاف نظر همه کارشناسان جهان، مثبت است!
به گزارش «تابناک»؛ از خلیج مکزیکو تا دریای عمان، هر جایی از کره خاکی که در آن استخراج نفت در جریان است، آلودگیهای محیط زیستی به شدت بالاست. آلودگیهایی که قسمتی شان ناشی از فرایند استخراج هستند و قسمتی شان هم نتیجه عیب و اشکالاتی که در ساختار پالایش این ماده ارزشمند وجود دارد.
این در حالی است که اگر پای استخراج نفت از اعماق آبها در میان باشد، اوضاع کمی پیچیدهتر هم میشود، چون از یک سو نوع آلودگی و ساز و کار مقابله با آن متفاوت میشود و از سوی دیگر، دوری از چشم عموم موجب میشود که بسیاری از آلودگیها به حال خود رها شده و در صورت رسانهای شدن ماجرا نیز انکار و کوچک شمردن ماجرا در دستور کار قرار گیرد.
نمونه این اتفاق را میشود در آلودگی نفتی خلیج مکزیکو دید که عمرش فراتر از یک دهه است؛ آلودگی که منشأ آن خسارات وارد آمده به تأسیسات یک شرکت نفتی آمریکایی بر اثر توفانی در چهارده سال پیش است که اخیرا مشخص شده ابعاد آن هزار برابر چیزی است که در گزارشهای منابع مختلف آمده!
پرونده مفصل و البته پیچیدهای که بهتر است از بررسی آن صرف نظر کرده و به نمونههای وطنی آن اشاره کنیم. مثل ماجرایی که اخیرا درباره وجود لکههای نفتی در برخی سواحل جنوبی کشورمان مطرح شده و به رغم مستند بودن، متولیان امر با قوت و قدرت در صدد خاتمه دادن به آن، قبل از تبدیلش به پرونده هستند!
بخشی از توضیحات شرکت نفت فلات قاره ایران در این باره را بخوانید: «هماکنون هیچگونه نشت نفتی در دریا و بهویژه جزیره خارک وجود ندارد؛ در روز ۲۲ شهریورماه خط لوله ۲۴ اینچ میدان ابوذر به جزیره خارک دچار نشتی شد که بلافاصله جستجو برای یافتن محل نشتی انجام و اقدامات فوری برای رفع آن آغاز شد. پس از کنترل نشتی، با حضور کشتیهای حاوی مایع OSE، مراحل امحا لکههای نفتی انجام شد.
پس از چند روز مقدار کمی از لکههای نفتی به سواحل جزیره خارک میرسد که این لکهها توسط خودروهای آتشنشانی موجود در جزیره جمعآوری شده و بخشی از آن نیز توسط نیروهای بسیجی شرکت نفت فلات قاره ایران جمعآوری شده و در حال حاضر اثری از لکه یاد شده در جزیره خارک وجود ندارد.»
لکه نفتی در حد فاصل جزیره خارک و بندر گناوه
اگر با خواندن این توضیحات به این نتیجه رسیده اید مشکلی کوچک بروز کرده بود که به سرعت رفع و رجوع شده، احتمالا با مطالعه ادامه متن شگفت زده خواهید شد، به ویژه اگر بدانید با اتکا به تصاویر ماهواره ای، لکه نفتی در مجاورت جزیره خارک و ساحل گناوه، هنوز پابرجاست و از نظر اندازه و وسعت، چند برابر جزیره خارک و شهر گناوه است!
ماجرا زمانی جالبتر خواهد شد که بدانید بر خلاف ادعای مسئولان این شرکت ملی، آلودگی نفتی در سواحل خلیج فارس (منظور بخش شمالی خلیج فارس است که در مجاورت کشورمان قرار دارد) منحصر به محدوده جزیره خارک و شکستن خطوط انتقال نفت به آن نیست و دست کم از ماهها پیش در ابعاد بسیار وسیعتر پیرامون جزیرههای قشم و هنگام را هم در بر گرفته است.
لکههای بسیار بزرگی که تا آن سوی تنگه هرمز امتداد یافته و سازمان فضایی کشورمان با اتکا به تصاویر ماهوارهای ابعادشان را رصد و پایش میکند؛ موضوعی که باید مورد توجه امثال وزارت نفت و از آن مهم تر، سازمان حفاظت محیط زیست کشورمان باشد، ولی آخرین اخبار منتشره پیرامون آن، حکایت از به کارگیری ۱۰۰ نفر برای پاکسازی سواحل جنوبی قشم از آلودگی نفتی در اواخر شهریورماه دارد و بس!
نقشه لکه نفتی بر روی تصویر ترکیب رنگی طبیعی Sentinel-1
مقایسه ترکیب رنگی طبیعی Sentinel-2 و ترکیب رنگی Sentinel-1