طی بیش از هشت سالی که از آغاز بحران سوریه می‌گذرد، دولت ترکیه هیچ‌گاه تمایل خود را برای ایجاد یک «منطقه امن» در شمال و شرق سوریه و مبارزه با گروه‌های مسلح کرد در این منطقه پنهان نکرده است. اکنون پس از مدت‌ها کشمکش و تلاش برای قانع کردن آمریکا به توقف حمایت از کردها، به نظر می‌رسد آنکارا از هر زمان دیگری به محقق ساختن هدف خود و انجام یک عملیات نظامی جدید در سوریه نزدیک شده است.
به گزارش «آزادی»، در پی تماس تلفنی یکشنبه شب روسای جمهور ترکیه و آمریکا و در شرایطی که آنکارا طی روزهای گذشته اقدام به اعزام حجم قابل توجهی نیروی نظامی به مرزهای جنوبی خود با سوریه کرده، رجب طیب اردوغان از نزدیک بودن زمان عملیات نظامی جدید کشورش در سوریه سخن می‌گوید. همزمان، در اقدامی که می‌تواند نشانه‌ای از انجام یک معامله میان ترکیه و آمریکا باشد، واشنگتن اقدام به خارج ساختن نیروهای نظامی خود از بخش‌هایی از شرق سوریه کرده است.
رئیس‌جمهور ترکیه که امروز در آنکارا در یک نشست خبری صحبت می‌کرد، گفت: «آقای ترامپ بعد از صحبت‌های عصر روز گذشته اعلام کرده است که فرآیند عقب‌نشینی [نیروهای آمریکایی از شمال سوریه] آغاز شده است». اردوغان درباره عملیات قریب‌الوقوع ترکیه در شمال سوریه گفت: «ما همیشه گفته‌ایم که ما می‌توانیم هر زمان حتی نیمه شب [عملیاتمان در شمال سوریه] را آغاز کنیم».
هشدار دوباره رئیس‌جمهور ترکیه درباره احتمال آغاز عملیات نظامی این کشور در شمال سوریه در شرایطی مطرح شده که پیشتر رسانه‌ها از استقرار تجهیزات نظامی و نظامیان ترکیه در مرز شمالی سوریه خبر داده بودند.
از سوی دیگر، گزارش شده که ارتش آمریکا همزمان با خارج کردن نیروها و تجهیزاتش از پایگاهی در شهر «رأس العین» سوریه، از مناطق هم‌مرز با ترکیه نیز عقب‌نشینی کرده است. شبکه تلویزیونی «روسیا الیوم» امروز اعلام کرد، ارتش آمریکا مهمات و تجهیزات خود را از پایگاه «تل أرقم» در شهر رأس العین واقع در حومه شمال غربی استان الحسکه کاملاً خارج کرده است.
با این حال، بعد از تماس تلفنی دونالد ترامپ و رجب طیب اردوغان، کاخ سفید امروز اعلام کرد آمریکا هرگز از ترکیه در عملیاتش در شمال سوریه حمایت نخواهد کرد. در بیانیه کاخ سفید عنوان شده است، ترکیه اکنون مسئول تمام اعضای داعش و کسانی است که طی دو سال گذشته در این منطقه در بازداشت کرده‌های سوریه بوده‌اند. این بیانیه به طور کلی به عنوان چراغ سبز آمریکا به ترکیه برای آغاز عملیات مدنظر خود تفسیر شده است. در بیانیه کاخ سفید هیچ اشاره‌ای به سرنوشت کردهای سوریه که از همپیمانان نزدیک آمریکا در سوریه به حساب می‌آیند، نشده است.
از سوی دیگر، مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه بلافاصله بعد از انتشار خبرهایی درباره عقب‌نشینی نظامیان آمریکایی از نوار شمالی سوریه و مناطق همجوار مرز ترکیه به این خبر واکنش نشان داد و بر عزم کشورش برای پاکسازی منطقه از وجود تروریست‌ها تأکید کرد.
مولود چاووش اوغلو صبح دوشنبه در پیامی توییتری نوشت: «از زمان آغاز بحران سوریه ما از تمامیت ارضی این کشور حمایت کرده‌ایم و به این حمایت ادامه خواهیم داد. ما مصمم هستیم که با پاکسازی منطقه از تروریست‌ها، امنیت و بقای کشورمان را تضمین کنیم».
در مقابل، گروه شبه‌نظامی موسوم به «نیروهای دموکراتیک سوریه» (قسد) که بخش عمده آن را نیروهای کرد تشکیل می‌دهند، عقب‌نشینی آمریکا از نوار مرزی در شمال سوریه را تأیید و اعلام کرد که آمریکا به قول‌هایش عمل نکرده است.
«فرماندهی کل نیروهای دموکراتیک سوریه» امروز در بیانیه‌ای که در وبسایت این گروه منتشر شد، این عقب‌نشینی را تأیید کرد و گفت: «بر خلاف تلاش‌هایی که کردیم تا از تنش نظامی با ترکیه اجتناب کنیم و بر خلاف نرمشی که برای پیشبرد مکانیسم امنیت مرزی نشان دادیم، نیروهای آمریکایی به تعهدات خود عمل نکردند و نیروهای خود را از مناطق مرزی با ترکیه خارج کردند و ترکیه نیز در حال آماده شدن برای اشغال شمال و شرق سوریه است». در ادامه این بیانیه آمده است: «این عملیات نظامی ترکیه در شمال و شرق سوریه، اثری منفی بزرگ بر جنگ با داعش دارد و کل وضعیت باثباتی که طی سال‌های گذشته محقق شده، نابود خواهد شد».
تحولات اخیر در حالی رخ می‌دهد که آنکارا و واشنگتن اوایل ماه آگوست در خصوص ایجاد یک منطقه امن در خاک سوریه به یک توافق مقدماتی دست پیدا کردند و اوایل ماه سپتامبر، عملیات گشت‌زنی مشترک در شمال شرقی سوریه را آغاز کردند که البته در خصوص محدوده این منطقه امن و نحوه کنترل آن اختلاف نظراتی دارند.
دمشق به طور مداوم از تمامی تلاش‌های مشترک ترکیه و آمریکا و همچنین اقدامات یکجانبه در خاک سوریه بعنوان نقض آشکار حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه انتقاد کرده است. اما از سوی دیگر، دولت بشار اسد چندی پیش با ارسال نامه‌ای برای شورای امنیت سازمان ملل متحد، تمام نیروهای مسلح وابسته به پ.ک.ک در شمال سوریه از جمله ی.پ.گ و قسد را تروریست نامید و در شرایط فعلی، بسیار بعید است که دمشق از این موضع خود بازگردد و در چرخشی ناگهانی، تصمیم بگیرد با اعزام نیروهای خود به شمال سوریه و شرق فرات، در جنگ با ترکیه به کردها یاری دهد. به این ترتیب، به نظر می‌رسد در شرایط فعلی، گروه‌های کرد هم‌پیمان آمریکا در سوریه در مقایسه با دیگر طرف‌ها در حال تجربه دشوارترین شرایط هستند.
