خیانت در امانت از دیرباز و با عنایت به وجود نداشتن بانکها و طولانی بودن راهها و وجود راهزنان و از این جهت سپردن امانت به امین اتفاق میافتاده است؛ به ویژه در جایی که امین فوت میکند.
به گزارش «تابناک»؛ چون به امین اطمینان دارند از وی رسید امانی اخذ نمی گیرند؛ فلذا اثبات امانی بودن مال نزد امین امری مهم است که میتواند این گونه موارد را از حالت حقوقی به جزایی یا بالعکس تبدیل نماید، چون تشخیص قرض با امانت یا ودیعه کاری تخصصی است که نیازمند تجربه وافری در این گونه موارد بوده و تلاش شاکی باید بسیار باشد.
بهره مندی از حضور یک وکیل مجرب میتواند مسیر رسیدن به مال را امکان پذیر و چه بسا صد چندان کوتاه کرده و از افتادن در چاه تهمت و کلاهبرداری مصون نماید.
با توجه به ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی، هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول به عنوان اجاره به کسی داده شده و بنا بر این بوده که مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیا، نزد او بوده آنها را به ضرر مالکین استعمال یا تصاحب یا تلف کند، به حبس از ۶ ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
در چنین مواردی، مالک از مستأجر به دلیل تخلیه نکردن ملک تحت عنوان خیانت در امانت شکایت میکند. چنین شکایتی در مقطعی از زمان بسیار شایع بود تا اینکه اداره حقوقی قوه قضاییه در سال ۸۲ در نظریهای اعلام کرد، صرف عدم تخلیه مورد اجاره، پس از انقضای مدت اجاره یا استعمال، تصاحب، تلف یا مفقود کردن مورد اجاره به ضرر مالک نیست تا مشمول ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی باشد؛ بنابراین، صرف تخلیه نکردن، خیانت در امانت محسوب نمیشود.
تفاوت جرم خیانت در امانت و کلاهبرداری
تفاوت عمده میان کلاهبرداری و خیانت در امانت از جهت حیله و تقلب است، تا آنجا که عمل واحد نمیتواند واجد هر دو عنوان کلاهبرداری و خیانت در امانت باشد. تفاوت دیگر، مربوط به عنصر نتیجه است. شرط تحقق کلاهبرداری، انتفاع مجرم یا شخص مورد نظر اوست، اما در جرم خیانت در امانت، انتفاع خائن در امانت ضروری نیست.
تفاوت جرم خیانت در امانت و اختلاس
اختلاس یکی از فروض جرم خیانت درامانت است؛ با این تفاوت که مرتکب اختلاس مأمور دولت بوده و نسبت به دولت یا اموال اشخاص که به حسب شغل یا مأموریت نزد وی بوده است، مرتکب خیانت میشود.