در ۱۱ آذر ماه سال ۱۳۱۸ پری زنگنه متولد شد. او نخستین درس‌های آواز را نزد نصرالله زرین‌پنجه در ردیف‌های آواز ایرانی فرا گرفت و پس از آن به هنرستان عالی موسیقی، یعنی کنسرواتوار عالی موسیقی تهران رفت و در رشته اپرا فارغ‌التحصیل شد.
به گزارش «تابناک» به نقل از ایسنا، «پریرخ شاه یلانی» با نام هنری «پری زنگنه» موزیسین شهیر ایرانی در سبک اپراست که او را در ایران بیشتر با اجرای آثار فولکلور در قالب آلبوم یا کنسرت‌های مخصوص بانوان می‌شناسیم. او با طیف وسیعی از آهنگسازان و موسیقیدانان ایرانی از جمله، فرامرز پایور، فریدون شهبازیان، واروژان هاخباندیان، مجید انتظامی، علی رهبری، شیدا قره چه‌داغی و ... همکاری کرده است.
از جمله فعالیت‌های این هنرمند ۸۰ ساله به کار روی موسیقی محلی و فولکوریک ایران می‌توان اشاره کرد.
دوشنبه، ۱۱ آذر ماه سالروز تولد این هنرمند موسیقی بود. به همین بهانه با او تماس می‌گیریم تا صحبتی درباره چشم‌انداز کاری و فعالیت‌های سال‌های اخیرش داشته باشیم.
بار نخستی که با پری زنگنه تماس می‌گیریم تا سالروز تولدش را تبریک می‌گوییم، حال چندان خوشایندی ندارد و پس از تشکر به سرعت گوشی را قطع می‌کند.
ناامید نمی‌شویم و دو روز بعد درست در روز تولدش به بهانه جویا شدن حالش با او تماس می‌گیریم که این بار درخواستمان برای مصاحبه را می‌پذیرد؛ بنابراین از او می‌خواهیم که در راستای سال‌های متمادی کار در حوزه موسیقی و آواز با ما صحبتی داشته باشد.
می‌پرسد که «چه سؤالی دارید؟!» به او می‌گوییم که فعالیتش را در این سال‌ها چگونه ارزیابی می‌کند و قصد دارد در آینده چه کارهایی را انجام دهد؟ که پاسخ می‌دهد: در این سال‌ها در حوزه موسیقی، کارهای خوب و صحیحی ساخته‌ام که هر کدام از آنها می‌تواند برای شاگردان آواز یک مدل و درس باشد. دوست دارم اگر نتوانستم در آینده آثار قدیمم را اجرا کنم، یک کار به یاد خوانندگان قدیم ایران بسازم.
این استاد آواز ادامه می‌دهد: دوست دارم آثاری را که بصوص با شعرهای مدرن ایرانی از شعرایی مانند سهراب سپهری، اخوان ثالث، هوشنگ ابتهاج، فرهاد شیوانی، هرمز ریاحی، نیما یوشیج، فروغ فرخزاد و... کار کرده‌ام، به عنوان مدل و نمونه در اختیار شاگردان آواز قرار بگیرند؛ چراکه می‌خواهم این افراد بدانند وقتی که اجرا می‌کنند، چگونه علاوه بر اینکه صدای خود را با تکنیک درست به کار می‌برند، از ارزش کلمات و شعرها کاسته نشود. این امر کار سختی است که خواننده باید برای آن مهارت داشته باشد و همه جوانب کار را در نظر بگیرد. او علاوه بر سواد باید صدای خوبی داشته باشد، با حس درست و خوب بخواند و بتواند شعرهای مدرن را با موسیقی ترکیب کند.
زنگنه درباره یکی دیگر از کارهایی که برنامه دارد به انجام برساند، می‌گوید و ادامه می‌دهد، «یکی از آثاری که دوست دارم، سمفونی خیام اثری از شاهین فرهت است که فکر می‌کنم بتوانم در بزرگداشت هزاره خیام اجرای آن را روی صحنه ببرم.»
او همچنین درباره آوازهای محلی و کارهایی که در این زمینه کرده است، اظهار می‌کند: آوازهای محلی ایران را به شیوه جدیدی ضبط کردم که برای جوانان انگیزه شد؛ البته می‌دانیم که آوازهای محلی ثروت هر مملکتی است و هر هنرمندی می‌تواند بدون اجراهای مختلفی از آنها داشته باشد. درواقع اجرای این آثار کپی رایت لازم ندارد؛ چون همه می‌توانند از موسیقی محلی استفاده کنند. آوازهای محلی با تنظیم‌ها سازها، صداهای متفاوت و ... همیشه قابل استفاده هستند. کسانی که این آوازها را خیلی خوب اجرا می‌کنند، خود خوانندگان اصیل شهرها، آبادی‌ها و روستاها هستند؛ زیرا این آوازها متعلق به آنهاست.
در بخش دیگری از گفت‌وگو، بحث حذف بخش بانوان را از جشنواره موسیقی فجر به دلیل بی‌کیفیت بودن آثار، پیش می‌کشیم. این خواننده تصریح می‌کند: بعضی وقت‌ها درست می‌گویند که کار برخی از خوانندگان کیفیت ندارد. دو نوع اجرا داریم؛ گاهی خواننده خودش دوست دارد روی صحنه بیاید. ما با این نوع شاگردان زیاد رو به رو می‌شویم؛ چون روی صحنه رفتن را دوست دارند، می‌خواهند شهرت پیدا کنند، یا انگیزه‌های دیگر. این افراد آوازهای بیشتر خوانندگان محبوب ایرانی را تقلید می‌کنند. گرچه که می‌توانند برای اجرا کردن کنسرت نگذارند و در محفل‌های خانوادگی بخوانند. خیلی هم خوب است و اصلا بد نیست. اتفاقا این محافل خیلی هم عزیز هستند چون نزدیکان فرد و اقوامشان در آنجا حضور دارند. نباید این محافل را دست کم گرفت. خیلی از خوانندگان از نوجوانی از این محافل خوانندگی را شروع کردند و در آینده مشهور شدند. هنر مانند یک گلزار و گلستان است و هر جا از آن بو و عطری متفاوت دارد.
او اضافه می‌کند: این افراد برای اجرای جدی باید آوازها و شعر حساب شده بخوانند و کارشان عمق و اصالت داشته باشد. من عده زیادی را می‌شناسم که عاشق این هستند که روی صحنه بروند و دیگران کار آنها را بشنوند. فردی که دوست دارد بخواند با کسی که می‌تواند الگو باشد فرق دارد. البته ناتوانی خواننده تا حدی هم به بحث آموزش بر می‌گردد.
زنگنه می‌گوید که «ما همیشه به شاگردان می‌گوییم که شما می‌توانید یا می‌خواهید؟ خواستن جدا از توانستن است. همیشه گفته‌اند که خواستن توانستن است، بعضی وقت‌ها شما می‌خواهید ولی نمی‌توانید. کار در عرصه موسیقی و خوانندگی یک جوهر اصلی می‌خواهد.»
از او سوال می‌کنیم که آیا هنوز تدریس می‌کند؟ پاسخ می‌دهد: الان خیلی کم تدریس می‌کنم و همیشه درصدد این هستم که کلاس‌های سطح بالا برای مربیان آواز امروز بگذارم و به آنها یاد بدهیم که چگونه با شاگردان خود کار کنند و با آنها صحبت کنند، وضعیت خانواده و همه چیز آنها را بسنجند و درواقع با شاگردان روبه‌رو شوند. امروزه آموزشگاه‌های آواز زیاد هستند و مربیان وقتی که تا حدی دوره می‌بینند سریع اقدام به تدریس می‌کنند. البته من به این کار هم مثبت نگاه می‌کنم و معتقدم که این کار را دوست دارند و با آن سرگرم می‌شوند ولی اگر بخواهند تا یک سطح جدی آموزش دهند خودشان باید این قابلیت را داشته باشند.
زنگنه در پایان می‌گوید که به تازگی برای شرکت در یک کنسرت که برای سازمان خیریه تپش است، دعوت شده. قرار است با توجه به نوع صدای خوانندگان، قطعات انتخاب شوند و به همین علت تصویب شعرها زمان بر است و گویا زمان اجرا که قرار بوده در اوایل دی ماه باشد، به تعویق افتاده است.
