S-۵۰۰ جانشین S-۴۰۰ نیست، بلکه ردهای متفاوت از سیستم دفاعی هوایی است و به گونهای طراحی شده که بتواند خطرناکترین تهدیدهای استراتژیک را قطع مسیر کند.
به گفته یوری بوریسوف، معاون نخست وزیر روسیه، نسل جدید سیستم دفاعی هوایی و موشکی روسیه در آستانه ورود به تولید انبوه است. بوریسوف در روز گذشته به خبرگزاری روسی اینترفاکس گفت: سیستم جدید - سامانه S-۵۰۰ - به موقع و در زمان تعیین شده به بهره برداری میرسد.
بوریسوف آخرین مقام ارشد روسی است که از آمادگی برای بهره برداری سامانه S-۵۰۰ در سال جاری خبر میدهد، حال آنکه وی پیش از وی، معاون فرمانده نیروی هوافضای روسیه ژنرال یوری گریخوف و سرگئی چموزوف مدیرعامل Rostec از این موضوع خبر داده بودند. دولت و صنایع دفاعی روسیه همچنین تأکید میکنند که سامانه S-۵۰۰ طبق برنامه زمانی تعیین شده توسط برنامه ریزی توسعه تسلیحات دولتی ۲۰۲۷ روسیه، که بهره برداری از اولین سری S-۵۰۰ با تولید انبوه را برای سال ۲۰۲۰ پیش بینی کرده است، وارد خدمت خواهد شد.
یک منبع صنایع دفاعی ماه گذشته به خبرنامه روسی ایزوستیا گفت: اس-۵۰۰ اخیراً در سوریه، جایی که نیروهای هوافضای روسی همچنان به حضور چشمگیر خود ادامه میدهند، آزمایش میدانی شده، ولی وزارت دفاع روسیه با بیانیهای در دوم اکتبر به صراحت این موضوع را که سامانه S-۵۰۰ در خاک سوریه مورد آزمایش قرار گرفته، تکذیب و ادعا کرد دیگر نیازی به آزمایش مجدد این سامانه نیست.
با وجود بهره برداری قریب الوقوع از سامانه S-۵۰۰، مشخصات دقیقی از این سامانه همانند موارد گذشته در دسترس نیست. با وجود این، چندین مورد درز اطلاعات در صنعت دفاعی روسیه، توضیحات پراکنده طراحان و گزارشهای خبرگزاریهای روسی در ترکیب با هم، می تواند تصویری منسجم از تواناییهای مورد انتظار از S-۵۰۰ را در اختیار ما بگذارد.
S-۵۰۰ با حداکثر محدوده عملیاتی ۶۰۰ کیلومتر و زمان واکنش ۳ تا ۴ ثانیه، نسبت به سامانه S-۴۰۰ به ۲۰۰ کیلومتر برد بیشتر و شش ثانیه واکنش سریع تر رسیده است. سامانه S-۵۰۰ با نقش استراتژیک و حائز اهمیت خود به موشکهای ۷۷N۶ و ۷۷N۶-N۱ مجهز است که میتوانند موشکهای کروز مافوق صوت و موشکهای بالستیک قاره پیما (ICBM) و همچنین اهداف هوایی با سرعت بیش از ۵ ماخ (بالاتر از ۶۱۷۴ کیلومتر بر ساعت) را قطع مسیر کند.
طراح این سامانه یعنی شرکت Almaz-Antey ادعا میکند که S-۵۰۰ حتی میتواند ماهوارههای حاضر در مدار پایینی و انواع خاصی از فضاپیماها را که در فضا نزدیک جو پرواز می کنند، آماج قرار دهد؛ هرچند هنوز مشخص نیست، آیا S-۵۰۰ هنگام رهگیری اهداف در چنین ارتفاعاتی با کاهش عملکرد مواجه خواهد شد یا خیر. S-۵۰۰ همچنین میتواند سیستمهای موجود مانند S-۴۰۰ و S-۳۰۰ را با گسترش فضای دفاع هوایی روسیه و فراهم کردن لایه دیگری از دفاع در برابر حملات فضایی تکمیل کند.
جای تعجب نیست که S-۵۰۰ به عنوان یک برگ برنده علیه جنگندههای رادارگریز به طور کلی، و به شکل ویژه علیه F-۳۵ شناخته میشود. مهندس ارشد شرکت Almaz-Antey، پاول سوزینف ادعا کرده که S-۵۰۰ یک ضربه اساسی بر شهرت آمریکایی است. این سیستم سلاحهای تهاجمی آمریکایی را خنثی میکند، و بر همه سامانههای دفاع هوایی و موشکی آمریکا ارجحیت داشته و از آنها پیشی میگیرد.
هنوز مشخص نشده که تولید چه تعداد از واحدهای S-۵۰۰ در دهه آینده برنامه ریزی شده است. تولید مشترک S-۵۰۰ که اخیراً اعلام شده است با آنکارا صورت خواهد گرفت، ثبات مالی طولانی مدت تولید S-۵۰۰ را نشان میدهد؛ هرچند هنوز میزان مشارکت ترکیه در تولید این سامانه مشخص نیست.
با این حال، روسیه نیازی به تولید انبوه و بیش از اندازه S-۵۰۰ برای خدمت به هدف استراتژیک مورد نظر خود ندارد. در حقیقت، این موضوع آشکار است که کرملین هرگز قصد جدی برای جایگزینی همه واحدهای S-۴۰۰ با S-۵۰۰ ندارد. شرکت Almaz-Antey سامانه S-۵۰۰ را نه به عنوان جانشین S-۴۰۰، بلکه به عنوان ردهای متفاوت از سیستم پدافند هوایی و به گونهای طراحی کرده که با اطمینان بتواند خطرناکترین تهدیدهای استراتژیک علیه روسیه را قطع مسیر کند.