حدود سه هفته از اعلام نرخ جدید بنزین می‌گذرد و با وجود اینکه هزینه‌های بیش از ۱۵۰ هزار صیاد ایرانی بالا رفته، هنوز خبری از اختصاص بنزین سهمیه‌ای برای صیادان نیست.
به گزارش خبرنگار ایلنا، ساعت صفر ۲۴ آبان وقتی تصمیمِ سخت اجرا شد، خیلی‌ها فکر می‌کردند تمامی پیش‌بینی‌های لازم صورت گرفته و هیچ صنفی جا نمانده که از گرانی قیمت بنزین متضرر بشود. برنامه‌ریزان افزایش قیمت بنزین و سهمیه‌ای کردن آن تمهیداتی برای صنوف مختلف شامل رانندگان تاکسی، وانت‌بار‌ها و ... اندیشیده بودند. هر چند در مواردی سهمیه اختصاص یافته برای این اقشار مورد اعتراض و انتقاد بود، اما به هر حال وضعیت آن‌ها بهتر از آن اقشاری بود که با بنزین سر و کار دارند، اما هیچ سهمیه‌ای برای آن‌ها در نظر گرفته نشده بود. در روز‌هایی که از اعلام گرانی قیمت بنزین می‌گذرد اقشار مختلف اعلام کردند وضعیت جدید، هزینه‌های آن‌ها را به شدت بالا می‌برد. از جمله اقشار متضرر در این زمینه صیادان هستند که با وجود تعداد بالا و تاثیر مهم‌شان در اشتغال حدود سه هفته بعد گرانی بنزین؛ هنوز تکلیف‌شان روشن نیست.
بلاتکلیفی جمعیت ۱۵۰ هزار نفری
آمار مربوط به سال ۹۴ نشان می‌دهد در هفت استانی که در آن صیادی صورت می‌گیرد، ۱۴۱ هزار و ۱۳۶ نفر به شغل صیادی مشغول هستند. چهار سال بعد از ارائه این آمار به نظر می‌رسد به این جمعیت حداقل ۱۰ درصد اضافه شده باشد. بر این اساس می‌توان گفت: حدود ۱۵۰ هزار نفر در ایران از طریق صیادی امرار معاش می‌کنند، حال آنکه این آمار مربوط به صیادان مجاز است و بررسی‌ها و همچنین اظهارات اتحادیه‌های صیادی نشان می‌دهد در استان‌های مختلف تعداد قابل توجهی هم به صورت غیرمجاز صیادی می‌کنند. صیادی و مشاغل مرتبط با آن یکی از اصلی‌ترین راه‌های درآمد در استان‌های ساحلی ایران است. انتظار می‌رفت در طرح گرانی بنزین تمهیداتی برای این جمعیت بزرگ اندیشیده شود، اما بلافاصله بعد از اعلام خبر گرانی بنزین اتحادیه‌های صیادی اعلام کردند این قشر اصلا مورد توجه قرار نگرفته و با بنزین آزاد هزینه‌های تولید آن‌ها ممکن است تا سه برابر افزایش یابد.
نمی‌شود گفت: ما آمار و ارقام و اطلاعات نداریم. کاملا مشخص است چه کسی از گرانی بنزین متاثر می‌شود و به چه کسی و چه مقدار باید سهمیه داد. متاسفانه اینطور است که طرحی را ابتدا اجرا می‌کنیم و وقتی صدای اعتراض بلند شد تازه به فکر برنامه‌ریزی می‌افتیم
۲۵ آبان امسال یعنی یک روز بعد اعلام خبر گرانی بنزین، سلیمان آراییش (رئیس اتحادیه صیادی استان سیستان و بلوچستان) به ایلنا گفت: سهمیه‌ای برای صیادان در نظر گرفته نشده، حال آنکه افزایش قیمت بنزین منجر به افزایش چشمگیر هزینه‌های صید و به تبع آن قیمت تمام شده ماهی می‌شود.
یک هفته بعد یعقوب دوجی (رئیس اتحادیه صیادی کل کشور) نیز از نگرانی صیادان متعاقب گرانی بنزین خبر داد.
او با بیان اینکه ۱۲ هزار فروند شناور کار صید را در مناطق مختلف کشور انجام می‌دهند، به ایلنا گفت: از این ۱۲ هزار فروند حدود چهار هزار فروند لنج‌هایی هستند که با گازوئیل کار می‌کنند و از گرانی بنزین متاثر نمی‌شوند و هشت هزار فروند دیگر قایق‌های بنزینی هستند که افزایش قیمت بنزین شدیدا بر کار آن‌ها تاثیر می‌گذارد.
دوجی حدود سه هفته بعد از اعلام خبر گرانی بنزین نیز عنوان می‌کند: هنوز بلاتکلیف هستیم.
او در جواب این سوال که موضوع را از چه طریق پیگیری کرده‌اید و چه جوابی داده‌اند، می‌گوید: از طریق مجلس و شیلات موضوع را پیگیری کرده‌ایم. قول‌هایی داده‌اند و قرار است برای شناور‌ها بنزین سهمیه‌ای ۱۵۰۰ تومانی در نظر بگیرند، اما زمانی برای این کار مشخص نشده است.
نداشتن ظرافت در اجرا
صیادان درحالی هنوز بلاتکلیف هستند که نمایندگان مجلس در استان‌های ساحلی می‌گویند منتظر بررسی و ارائه ساز‌و‌کاری شفاف برای تخصیص سهمیه بنزین به آن‌ها هستند.
چهارم آذر علی گل‌مرادی (نماینده مردم ماهشهر و عضو فراکسیون بنادر، دریانوردی و توسعه صنایع دریایی مجلس) به ایلنا گفت: ما از اداره شیلات خواسته‌ایم بررسی کارشناسی در مورد تعداد صیادان و میزان نیاز آن‌ها به بنزین انجام دهد. باید بررسی دقیق صورت گیرد و خواسته‌ها یکپارجه و هماهنگ باشد تا در این ارتباط تصمیم گرفته شود. مجلس پیگیر مطالبات صیادان خواهد بود.
علی ساری (نماینده مردم اهواز در مجلس) در گفتگو با ایلنا عنوان می‌کند: اختصاص سهمیه بنزین به صیادان نه طرح می‌خواهد، نه لایحه، همه چیز مربوط به دیدن ظرافت‌ها در اجرای طرح و مقدمه‌چینی درست است که متاسفانه صورت نگرفته است.
او ادامه می‌دهد: بیش از ۵۰ درصد صیادان از بنزین به عنوان سوخت شناور‌های خود استفاده می‌کنند. مشخص است وقتی قیمت بنزین سه برابر می‌شود هزینه این افراد بالا می‌رود. وقتی قرار است طرحی را اجرا کنیم، لازم است به درستی مقدمه‌چینی شود و همه زوایای کار را درنظر بگیریم.
این نماینده مجلس با اشاره به اینکه در روز‌های بعد از اعلام نرخ جدید بنزین، عنوان شد رانندگان تاکسی و فعالان در تاکسی‌های اینترنتی مانند اسنپ و تپسی سهمیه بنزین می‌گیرند، بیان می‌کند: لازم است برای شهروندان دیگری که گرانی بنزین هزینه‌های کار آن‌ها را افزایش داده نیز تمهیداتی اندیشیده شود. برای مثال در همین زمینه مسافرکشی؛ ما با تعداد زیادی از شهروندان رو‌به‌رو هستیم که نه رسما تاکسی دارند، نه راننده اسنپ و تپسی هستند. آن‌ها شبانه‌روز کار می‌کنند تا خرج خانواده‌شان را دربیاورند. این‌ها باید چه کار کنند؟
او با تاکید بر اینکه در اجرای طرح افزایش قیمت بنزین ظرافت‌های اجرا نادیده گرفته شد، می‌گوید: نمی‌شود گفت: ما آمار و ارقام و اطلاعات نداریم. کاملا مشخص است چه کسی از گرانی بنزین متاثر می‌شود و به چه کسی و چه مقدار باید سهمیه داد. متاسفانه اینطور است که طرحی را اجرا می‌کنیم و وقتی صدای اعتراض بلند شد تازه به فکر برنامه‌ریزی می‌افتیم. کسانی صدا دارند یا صدایشان بلند است و خیلی‌ها هم هستند که اصلا نمی‌توانند صدایشان را به گوش مسئولان برسانند. ما باید فکری به حال آن‌ها کنیم.
از ۱۲ هزار فروند قایق صید حدود چهار هزار فروند لنج‌هایی هستند که با گازوئیل کار می‌کنند و از گرانی بنزین متاثر نمی‌شوند و هشت هزار فروند دیگر قایق‌های بنزینی هستند که افزایش قیمت بنزین شدیدا بر کار آن‌ها تاثیر می‌گذارد
ساری ادامه می‌دهد: درست است که دیر شده و نباید به این شکل طرح را اجرا می‌کردیم، اما حالا هم باید هر چه سریع‌تر مشکلات را حل کنیم. تاکید می‌کنم که دادن بنزین سهمیه‌ای به اقشاری مثل صیادان نیازمند تصویب قانون و طرح و لایحه نیست.
احتمال افزایش قیمت ماهی
اظهارات زیادی در این زمینه وجود دارد که در ایران مصرف آبزیان نسبت به سرانه جهانی بسیار پایین‌تر است.
اسفند سال گذشته نبی‌الله خون میرزایی (رئیس سازمان شیلات کشور) گفت: طبق بررسی‌ها، سرانه مصرف ماهی در جهان ۲۲ کیلوگرم بوده، اما در ایران ۱۱ کیلوگرم در سال است. فرهنگ مصرف غذایی در سبد خانواده ایرانی دارای اشکالاتی است که باید آن را اصلاح کرد.
مشخص است که افزایش مصرف آبزیان در ایران ارتباط روشنی با قیمت آن‌ها دارد. سال گذشته و متعاقب گرانی قیمت گوشت، قیمت ماهی هم افزایش داشت. حالا با اتفاقات جدید به نظر می‌رسد باز هم قیمت ماهی و سایر آبزیان افزایش یابد. ماجرا البته به همین جا هم ختم نمی‌شود. گرانی قیمت آبزیان منجر می‌شود افراد بیشتری توانایی خرید ماهی و سایر آبزیان را از دست بدهند. در چنین شرایطی شاهد این خواهیم بود که صیادان برای محصول خود مشتری کمتری پیدا کرده و ممکن است این شغل برای آن‌ها دیگر به صرفه نباشد.
همانطور که عنوان شد صیادی شغل جمعیت قابل توجهی از افراد در استان‌های ساحلی است. گذشته از آن صنایع و مشاغل مرتبط با صیادی نیز در این استان‌ها بسیار زیاد است از این رو گرانی بنزین فقط شغل و معیشت حدود ۱۵۰ هزار صیادی را که رسما به این کار مشغولند تهدید نمی‌کند، بلکه بسیاری دیگر را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. اینکه عنوان شود بررسی و ارزیابی دقیقی از نیاز صیادان به بنزین سهمیه صورت نگرفته نوعی فرافکنی و خریدن وقت است. باید قبلا پیش‌بینی‌های لازم صورت می‌گرفت و حالا که این اتفاق نیفتاده باید بدون فوت وقت چاره‌ای برای حل مشکلات صیادان اندیشید و از ادامه زیان آن‌ها جلوگیری کرد. صیادان به ویژه آن‌ها که با شناور‌های کوچک اقدام به صید می‌کنند عموما افراد بی‌بضاعتی هستند که با بنزین ۱۰۰۰ تومانی هم با مشکل رو به رو بودند و اینک سه برابر شدن قیمت بنزین شدیدا معیشت آن‌ها را به خطر انداخته است.
